Trải nghiệm nghệ thuật hiện đại đang tiến hóa rất nhanh chóng
Những điểm hẹn trên đảo, các cuộc gặp gỡ thân mật, các mối liên kết giữa các ngành và NFT chỉ là một số cách mà các phòng trưng bày, hội chợ nghệ thuật và các thương hiệu đang định hình lại trải nghiệm nghệ thuật hiện đại, những người đang tìm kiếm sự kết nối trong một thế giới hậu đại dịch.
Hãy tưởng tượng về các bộ sưu tập nghệ thuật đẹp nhất xuất hiện trên một hòn đảo gần Menorca, nơi từng là khu xây dựng của một bệnh viện hải quân từ thế kỷ 18. Hay đắm mình trong không gian được giám tuyển dành riêng cho âm thanh và âm nhạc. Hoặc lang thang trong khu vườn hoa nổi bồng bềnh. Dù trải nghiệm như thế nào, thế giới nghệ thuật đang tìm ra những cách mới để thu hút khán giả của họ và những xu hướng này đang định nghĩa lại ý nghĩa của việc kết nối và thưởng thức nghệ thuật hiện đại.
Khi Hauser & Wirth công bố phòng trưng bày mới nhất của mình tại Illa del Rei, Menorca. Mục tiêu của họ không chỉ là mở ra một không gian nơi nghệ thuật có thể được trình diễn. Thay vào đó, nó tạo ra một điểm đến nơi khách tham quan có thể trải nghiệm “nghệ thuật trong sự kết nối với giáo dục, thiên nhiên và bảo tồn”.
Với giáo dục và tính bền vững là cốt lõi, du khách có thể tham gia các buổi chiếu phim, nói chuyện và dự hội thảo tại trung tâm nghệ thuật, đi dạo quanh 8 phòng trưng bày và một con đường điêu khắc ngoài trời bao gồm tác phẩm của các nghệ sĩ như Joan Miró và Franz West. Họ sẽ được nghỉ dưỡng và thưởng thức các món ăn trong nhà hàng The Cantina, phục vụ các sản phẩm địa phương theo mùa, chủ yếu là các món hải sản.
“Đó là một trải nghiệm nơi nghệ thuật là trọng tâm, nhưng nó cũng là một mô hình rất sâu sắc”, Iwan Wirth, Đồng Chủ tịch của Hauser & Wirth cho biết trong một video về việc xây dựng phòng trưng bày mới. “Về bản chất, đó là một khái niệm tổng thể dựa vào cộng đồng”.
Phòng trưng bày hợp tác với Fundació Hospital de l’Illa del Rei, một tổ chức phi lợi nhuận, để giúp bảo vệ những nỗ lực về môi trường và di sản. Tổ chức này đã dành 15 năm qua để cải tạo, khôi phục các di tích lịch sử với một cộng đồng tình nguyện viên.
Mar Rescalvo Pons, Giám đốc Hauser & Wirth Menorca cho biết: “Menorca có bề dày lịch sử, di sản và văn hóa, và trung tâm nghệ thuật mới này có thể giúp đưa hòn đảo lên bản đồ nghệ thuật đương đại thế giới. Chúng tôi thấy choáng ngợp bởi sự nhiệt tình của cộng đồng tại đây và đang cộng tác với một số tổ chức địa phương để thúc đẩy nhiều dự án”.
Tương tự như vậy là sự riêng biệt của artgenève, giới hạn số lượng người triển lãm với một số ít các phòng trưng bày so với các sự kiện như Art Basel. Điều này cho phép tạo ra không gian rộng rãi hơn có các phòng chờ riêng và các triển lãm quy mô lớn chuyên biệt. Trong đó du khách có thể đi dạo xung quanh một cách nhàn nhã hơn và tập trung vào việc xây dựng kết nối trong cộng đồng ấm cúng của nó.
Thomas Hug – Giám đốc, nhà sáng lập của artgenève cho biết: “Chúng tôi không bao giờ muốn trở nên quá lớn để bị cảm thấy quá ngột ngạt. Du khách có thể thực sự đánh giá cao sự rộng rãi của không gian và cách bài trí tinh tế, và nó cho phép chúng tôi tổ chức các loại dự án và giám tuyển khác nhau, nếu không chúng tôi sẽ rất phiền lòng phải nghĩ đến việc tổ chức một không gian mang tính thương mại nhiều hơn”.
“Cộng đồng cũng rất khác biệt. Các đại lý có thể thực sự giao tiếp với người mua tiềm năng và các chuyên gia nghệ thuật vì sẽ có nhiều thời gian và sự chú ý hơn, đồng thời xây dựng mối quan hệ nhiều hơn giữa hai bên. Vì vậy, đó thực sự là một trải nghiệm độc đáo”.
Những trải nghiệm thân mật hơn như thế này chỉ là một số cách mà thế giới nghệ thuật đang điều chỉnh để đáp ứng mong muốn của khán giả hiện đại, nơi các cá nhân muốn tương tác với những gì họ nhìn thấy và tham gia vào một cuộc đối thoại cởi mở hơn.
Giữ kết nối và đối thoại cởi mở không chỉ giới hạn ở việc thưởng thức nghệ thuật trong một không gian vật lý. Thế giới nghệ thuật cũng kết nối với khán giả của mình trực tuyến thông qua mạng xã hội, như đã thấy với bảo tàng Tate ở Anh, nơi đã sử dụng các kênh như Instagram trong thời kỳ đại dịch như một cách để duy trì kết nối với người hâm mộ ngay cả khi họ không thể đến thăm các phòng trưng bày.
Bằng cách làm nổi bật các tác phẩm nghệ thuật trong các bộ sưu tập của nhiều nghệ sĩ, tạo ra các cuộc thi nghệ thuật cũng như viết chú thích hoặc chia sẻ video mang tính giáo dục, Tate đã chứng minh cách duy trì kết nối với khán giả của mình và chính những loại giải pháp này đã mở ra cho những người yêu nghệ thuật một trải nghiệm kỹ thuật số sâu sắc hơn.
Chimere Cisse – Đồng sáng lập ArtKorero, cho biết: “Việc đóng cửa các phòng trưng bày và hội chợ làm tăng cường các giải pháp kỹ thuật số cho các nhà sưu tập đến xem và mua tác phẩm. Các nền tảng như Artsy tiếp tục chứng kiến doanh số bán tác phẩm nghệ thuật mạnh mẽ bất chấp sự suy thoái của thị trường”.
“Khách tham quan, những người trước đây quen với trải nghiệm nghệ thuật thông qua các phòng trưng bày và các bộ sưu tập đình đám của bảo tàng, phải tìm kiếm những con đường mới. Không có gì đáng ngạc nhiên khi sự bùng nổ của các NFT diễn ra trong thời gian giãn cách. Theo đúng nghĩa đen, hàng triệu người đang ngồi sau màn hình của họ, trong nhà. Đó là điều kiện hoàn hảo cho một cuộc cách mạng kỹ thuật số”.
Tuy nhiên, khi thế giới tạm thời trở lại bình thường – nhiều quốc gia đã dỡ bỏ tất cả các hạn chế liên quan đến Covid-19 trong những tháng qua – thưởng thức nghệ thuật trong điều kiện thực tế sẽ quay trở lại và cùng với đó là mong muốn được đắm mình trong trải nghiệm.
“Bản chất chúng ta là những sinh vật sống bầy đàn, vì vậy những sự kiện trực tiếp sẽ quay trở lại. Không có nghi ngờ gì về điều đó”, Cissé nói. “Chúng ta đã thấy sự trở lại của các hội chợ nghệ thuật trực tiếp vào năm 2021. Ngay cả tại tuần lễ thời trang của mùa này, hàng ghế đầu một lần nữa chật kín. Nếu chúng tôi phải quay lại các sự kiện trực tuyến, thì giờ đây chúng tôi có nhiều kinh nghiệm hơn, nhưng tôi không thấy nó được ưa chuộng”.
Sự nổi tiếng của tác phẩm từ TeamLab – một tập thể nghệ thuật quốc tế gồm nhiều chuyên gia khác nhau như nghệ sĩ, lập trình viên, kỹ sư, họa sĩ hoạt hình và kiến trúc sư – và thậm chí cả Grande Experiences, công ty đứng sau các cuộc triển lãm như Van Gogh Alive, chắc chắn nói lên ràng trải nghiệm sống động đang định hình lại thế giới nghệ thuật.
Cissé nói: “Những người đam mê nghệ thuật đã được đắm chìm và du ngoạn khắp thế giới trong những năm qua – từ buổi trình diễn ánh sáng kỹ thuật số của Van Gogh đến hồi tưởng về Kusama, từ Melbourne đến New York, Dubai đến London”.
“Sự nổi lên của các chương trình lưu diễn đình đám đã mang nghệ thuật vào cuộc sống, chúng ta đã được xem những tác phẩm đáng kinh ngạc. Tôi nghĩ khi trải nghiệm kỹ thuật số và thực tế tiếp tục phát triển, mọi người sẽ mong đợi một tiêu chuẩn cao hơn về nghệ thuật. Thay vì chỉ xem những bức tranh tĩnh trên tường, họ sẽ muốn được giải trí thực sự và được cung cấp thông tin theo những cách thông minh và độc đáo”.
Các cơ hội để phát triển hơn nữa trải nghiệm nghệ thuật cũng đang tăng lên khi người tiêu dùng trẻ tuổi thể hiện sự quan tâm nhiều hơn đến thế giới nghệ thuật, có thể là thông qua các mối liên kết giữa các ngành, việc mở rộng các trải nghiệm phong phú hoặc sự phát triển bùng nổ của NFT.
Hug đã chứng kiến lượng khán giả lớn tuổi chuyển sang trẻ hơn kể từ khi thành lập artgenève 10 năm trước. Anh nói: “Chúng tôi tổ chức rất nhiều sự kiện để tiếp cận những người yêu nghệ thuật mới. Chúng tôi cũng đã tổ chức các sự kiện pop-up ở Venice, Paris, Munich và London, nơi chúng tôi tiếp tục duy trì mối liên kết chặt chẽ với khách hàng của mình, thông qua âm nhạc, biểu diễn hoặc ẩm thực và các lĩnh vực khác có liên quan đến nghệ thuật”.
“Trong tương lai, chúng tôi muốn khám phá những điểm đến khác”, Hug nói và cho biết thêm rằng anh muốn tập trung vào việc tổ chức hội chợ nghệ thuật ở những thành phố có số lượng phòng trưng bày ít hơn nhưng nhu cầu ngày càng tăng.
Trải nghiệm nghệ thuật sẽ phát triển như thế nào, thực sự phụ thuộc vào những người muốn gắn bó với ngành công nghiệp này. Phiên bản artgenève năm nay sẽ giới thiệu NFT đầu tiên và cho thấy nhu cầu ngày càng tăng từ người tiêu dùng trẻ tuổi về các loại hình nghệ thuật mới tại các sự kiện.
Cissé nói: “Có một thế hệ nhà sưu tập trẻ mới nổi lên, những người không bị ràng buộc với quá khứ và truyền thống của thế giới nghệ thuật. Họ sẽ yêu cầu quyền truy cập nhanh vào các phương tiện mới như NFT và nghệ thuật được thiết kế bởi AI, đồng thời sẽ đủ táo bạo về những ý tưởng thích hợp, các nghệ sĩ trẻ và tác phẩm kỹ thuật số tiến bộ. Họ cũng sẽ mong đợi các giao dịch và xác minh liền mạch. Thế hệ này chưa bao giờ trải qua thế giới tiền internet. Chúng ta phải nhớ điều đó”.