Triển lãm “Hoàng Hoa Mộng”: Thức tỉnh từ cõi mơ
Sau 2 năm, hoạ sĩ Trần Vĩnh Thịnh sẽ trở lại với TP.HCM bằng triển lãm cá nhân “Hoàng Hoa Mộng” diễn ra tại HUYEN ART HOUSE.
Như từ không trung bao la nhìn xuống một thế giới hoàn toàn khác, những dải sắc màu không rõ là chốn thiên đường kỳ vĩ diệu vợi nào hẳn chưa có dấu chân người. Ở đó vừa có sự trù phù của đại dương và những cánh rừng nguyên sơ; của biển cả chơi đùa vô tư cùng cánh đồng hoa tím-xanh trập trùng khiêu vũ đến cùng trời cuối đất. Sự bí ẩn của nước, nét thô mộc trù phú của đất, vết tích cổ xưa ẩn hiện mang dấu ấn thời gian nhưng duyên dáng và tươi mới trong ánh nhìn-chiêm ngưỡng hiện tại, sự sâu lắng đầy ma mị như hố đen vũ trụ mà mọi thứ đều tự nguyện hút vào, và sau cùng, là chất lãng mạn phiêu bồng của một tâm hồn tiêu dao du.
Ngắm nghía bộ tranh Hoàng Hoa Mộng của họa sĩ Trần Vĩnh Thịnh, người viết không khỏi đắm mình xiêu lòng thích thú trước tính phong phú trong dòng chảy sáng tạo mới này của anh.
Từ giấc mộng mà thức tỉnh…
Tôi thấy một dòng sông lành trong ánh nắng vàng lấp lánh như dát vàng, ở đó đôi mắt con người ta bỗng mờ lóa đến nỗi tâm trí nghi hoặc không rõ là tỉnh hay là mơ. Tôi thấy một đại dương sâu sóng vỗ hiền hòa vào chốn thiên đường mà dường như ở đó chỉ có độc nhất một loài hoa óng ánh vàng bát ngát khiến cả thân người này rung lên rồi chợt tan ra-biến vào không gian sáng chói đầy mê hoặc.
Hoàng Hoa Mộng của Trần Vĩnh Thịnh như một giấc mơ, mà kẻ mơ ấy lại được trải nghiệm đến chân thật những cung bậc nguyên sơ, kỳ vĩ, thi vị mà bí ẩn của những thế giới khác; nơi mà dường như dấu chân xã hội loài người vẫn còn chưa tồn tại. Bộ tranh như rút cạn những ý nghĩ xáo động của người thưởng lãm vào bên trong, để tâm trí hoàn toàn cúi mình cảm nhận sự sáng tạo nguyên bản của vũ trụ ngay từ thuở ban đầu, đồng thời chiêm nghiệm về những “đổ vỡ, hủy hoại” do tâm trí chúng ta tạo ra trên những vùng đất mà ta đặt chân tới.
Ở bức tranh “Trầm tích lá vàng”, một bông hoa vàng nở rộ tươi thắm trên nền đất hoang sơ, như đánh đấu màn khởi nguyên vũ trụ. Từ đó, lần lượt những sáng tạo trù phú, hùng vĩ ra đời, đánh dấu thời kỳ huy hoàng nhất của mọi thế giới. Những bức họa như những hình ảnh ngập tràn nét sống động được phóng chiếu trong tâm trí khi nó có khả năng quay trở về thời hồng hoang. Người nghệ sĩ nhạy bén, một lần nữa, phóng chiếu những cái thấy kỳ lạ mà thân thuộc ấy lên tranh vẽ. Để phơi bày tối đa những lớp lang chân thực nhưng khó diễn tả này, anh đã tinh tế trong việc chọn phương cách thể hiện bằng việc sử dụng bột giấy, trộn cùng keo tốt đắp lên rồi mới đến công đoạn vẽ sơn acrylic. Có thể nói, sự tỉ mẩn thậm chí đôi phần phức tạp và kỳ công này giúp họa sĩ truyền đạt tận cùng ý vị tranh, khi mà những giấc mơ ấy vốn có chiều sâu thiêng liêng thăm thẳm trong đó.
Bộ tranh như ám chỉ đến thời kỳ sung túc, thịnh vượng nhất của trời đất. Sự huy hoàng ấy đẹp lóng lánh đến nỗi kẻ sĩ nhìn vào “hoa cả mắt”. Đó là thời kỳ thế giới chưa có sự tàn phá, chưa có sự hủy hoại của con người. Và đến đây, chúng ta mới thấy sự biểu đạt hội họa này như được nâng lên một ý vị cao quý hơn, khi các tác phẩm muốn “mặt đối mặt” với chúng ta, thôi thúc mỗi người tự chất vấn chính mình về những bước đi sai lầm mà ta đã vô tình hay cố ý chọn để đối xử với sự nguyên sơ kỳ vĩ ấy của đất trời.
Bạn có thấy, chúng ta sinh tồn phải dựa trên nguồn sống tự nhiên của vũ trụ này nhưng tâm trí con người luôn hành xử như thể họ đang chơi một ván cờ sinh-tử. Đó là sự tấn công và loại bỏ tự nhiên-nguồn nuôi dưỡng chúng ta- một cách cay nghiệt nhất có thể. Sự lấp lánh vốn từng bị đổi lại thành những hoang tàn đổ vữa, những dải rừng biển cả xinh đẹp lộng lẫy đổi lại là vô số cột trụ bê công cốt thép vô hồn lẫn trong khí thải ô nhiễm. Những cánh đồng hoa khoe mình mơn mởn giữa đất trời đổi lại là những mảnh đất trống trơn buồn hiu hắt vì bị hủy hoại trong chiến tranh và khai thác quá độ. Sự vui tươi, hồn nhiên, phóng khoáng của tự nhiên từ thuở nào giờ đây nhiễm phải lòng tham vô đáy của loài người.
Hoàng Hoa Mộng là giấc mơ về một thuở huy hoàng, giấc mơ về những cánh đồng hoa ngút ngàn bất tận – biểu tượng cho vẻ đẹp vĩnh cửu ban sơ của tự nhiên. Dẫu chỉ là giấc mơ, nhưng giấc mơ đẹp ấy lại có khả năng thức tỉnh lòng người, khiến họ phải nhận ra thứ cần làm cho vơi cạn dần không có gì khác ngoài những ham muốn. Chúng ta không thể đối xử với trái đất này như một ván cờ sinh-tử, mà cần nhìn ra được tất cả là anh em, là tổ ấm của chúng ta. Có thế, Hoàng Hoa Mộng mới không còn chỉ là trong tâm tưởng, mà là một Hoàng Hoa Thực, một Hoàng Hoa vốn dĩ có thể bắt đầu từ bây giờ nếu tâm trí mỗi chúng ta đều cảm nhận được vẻ đẹp vô giá của đất trời.
Điều cốt lõi là không gian tinh thần
Sự sâu lắng của một bộ tranh không đến từ những kỹ thuật điêu luyện hay ý niệm mà anh ta gán cho nó, mà là việc dốc toàn tâm toàn ý vào quá trình sáng tạo. Ở đây, Trần Vĩnh Thịnh xem Hoàng Hoa Mộng như một đứa con mà anh đã mang nặng đẻ đau. Anh nâng niu và nuôi dưỡng nó nhất tâm đến nỗi trong từng bức tranh, bạn sẽ thấy hàng ngàn chi tiết được vẽ nhiều lúc mà cứ như một. Như thể, giấc mơ được phóng chiếu trực tiếp lên tranh vẽ vậy. Đó là một cảm giác vừa lạ lùng vừa thú vị!
Khi họa sĩ gửi tôi bộ tranh này, có một cảm giác như khi bạn bước vào một thế giới tĩnh-sâu nơi mà mọi thứ ở đó có một lực hút tâm trí bạn vào một cách lập tức đến nỗi bạn hòa nhập là một với không gian bất tận ấy. Bạn lãng quên chính thân thể nặng trịch này, cùng những nghĩ suy vụn vặt-nhiễu phiền thiêu đốn bao năng lượng. Như tác phẩm mà Trần Vĩnh Thịnh vẽ hơi hướng biểu tượng hố đen vũ trụ hay tính không này, nơi mà toàn bộ thế giới ý niệm đều bị hút vào và hóa không-là-gì-cả. Cũng giống khi nhìn ngắm bộ tranh này, mọi ý niệm trịch thượng về việc tôi là ai đó, hay tôi đang có cái gì đó phải lo nghĩ, đều biến mất, đều bị hố đen “nuốt chửng” và hóa hư vô.
Cái đẹp của nghệ thuật có lẽ là như vậy, là có khả năng hút cạn sạch những tham, những muốn, những lo toan triền miên. Tất cả chúng dù mạnh đến đâu đều bị biến mất trong cái nhìn vẻ đẹp từ bên trong. Như khi chiêm ngưỡng bộ tranh này, ta yêu nó không hẳn vì tượng-sắc mà là không gian tinh thần sâu lắng mà nó lan tỏa từ bên trong chính nó. Chính không gian tinh thần này của hội họa mới đánh thức cội nguồn từ bên trong chúng ta.
Triển lãm “Hoàng Hoa Mộng” diễn ra từ ngày 12/7/2024 đến ngày 21/7/2024 tại Huyen Art House, số 8A Đặng Tất, Quận 1, Tp.HCM.