Tết Tân Sửu, nghệ sĩ Graffiti tài ba Cyril Kongo dành tặng người hâm mộ Việt Nam tác phẩm giao thoa văn hoá, kết hợp tranh linh vật Tết với hội hoạ đường phố Graffiti.

Thú chơi tranh Tết của người Việt xưa

“Nhất chữ, nhì tranh, tam sành, tứ mộc”, thú chơi tranh Tết từ lâu đã là một nét văn hoá độc đáo, một phong tục cổ truyền ẩn chứa nhiều tầng ý nghĩa mà mỗi thế hệ đều mong muốn giữ gìn. Cứ mỗi độ Tết đến Xuân về, dù giàu hay nghèo gia đình Việt Nam cũng đi chợ lựa mua những bức tranh với hi vọng đón may mắn về nhà, sửa soạn nhà cửa, ban thờ, gỡ tranh cũ xuống treo tranh mới lên với hàm ý “Tống cựu, nghinh tân”. Đối với gia đình ở nông thôn, gian nhà tranh vách đất cũng rạng rỡ hơn với một tờ tranh nhỏ, tuy mộc mạc nhưng là món ăn tinh thần to lớn. Còn đối với gia đình ở thành phố, việc treo tranh không chỉ cho có không khí Tết mà còn thể hiện lễ giáo gia phong của gia đình.

Tranh Đông Hồ, Hàng Trống, Kim Hoàng … chiếm vị thế chủ đạo trong tập quán tốt đẹp này. Nội dung tranh thường là những biểu tượng linh vật hiền hoà, quen thuộc, no tròn, ấm áp, hoặc đi kèm thông điệp, lời chúc hài hoà, thịnh vượng. Màu sắc trong các bức tranh Tết thường rực rỡ, tạo cảm giác mới mẻ, ấm cúng, rộn rã sắc Xuân và tràn ngập những ước vọng đẹp đẽ. Xã hội phát triển và văn hoá Phương Tây du nhập, thú treo tranh truyền thống không còn mạnh như trước kia, tuy nhiên những tập tục  này vẫn hằn in trong tiềm thức của những người con Việt Nam.

Dù xa quê hương từ năm 6 tuổi, nhưng vốn được nuôi dưỡng trong một gia đình giàu văn hoá truyền thống gốc Huế, những nét đẹp này đã phần nào ăn sâu trong kí ức của Cyril Kongo. Đối với ông đây là thú sưu tầm tranh đặc trưng của người Việt, đã có lịch sử lâu đời và ý nghĩa tốt đẹp, cũng cho thấy niềm yêu nghệ thuật và hội hoạ rất mãnh liệt đến từ mọi tầng lớp của xã hội. Trưởng thành từ Graffiti – một môn nghệ thuật được nuôi dưỡng từ niềm yêu thích hội hoạ của ngay cả những tầng lớp bình dân nhất, Cyril Kongo tâm đắc với sự tương đồng giữa hai nét đẹp trong chơi tranh Tết của người Việt và Graffiti, cũng chính là nguồn cảm hứng để ông sáng tác bức “Kongo 2021”.

Cậu bé Cyril Phan (tên thật của Cyril Kongo) trong chiếc áo dài truyền thống Việt Nam

Biểu tượng Tân Sửu trên đất diễn Graffiti

Trong vô vàn những sáng tạo độc đáo của các nghệ sĩ ngày ngay, kết hợp tranh Tết truyền thống với nghệ thuật Graffiti là hướng đi độc đáo, xuất phát từ một người con xa quê cha nhiều năm nhưng không đánh mất tình yêu trước cái đẹp của nền văn hoá nơi ông được sinh ra.

“Tôi luôn nhớ về ký ức tuổi thơ của mình tại Việt nam. Ký ức chứa đựng nhiều điều kỳ diệu hơn chúng ta tưởng. Những tầng ý nghĩ về căn nguyên, nguồn gốc quê hương luôn là cảm hứng lớn trên con đường sáng tác nghệ thuật của mình. Tác phẩm “Kongo 2021” chính là dòng chảy về tiềm thức của tôi hướng về quê hương mùa xuân này. Thông qua đó, tôi hy vọng rằng thế hệ các bạn trẻ có thể tìm kiếm những góc tiếp cận nghệ thuật mới mẻ để lưu giữ các giá trị truyền thống của Việt Nam.” Cyril Kongo chia sẻ.

Chân dung nghệ sỹ graffiti Cyril Kongo

“Kongo 2021” lấy hình tượng con trâu – linh vật của năm Tân Sửu làm trung tâm của bức tranh khổ vuông có viền, cách điệu từ lá cờ hội dân gian. Trâu nước – người bạn quen thuộc của nông dân, loài vật tượng trưng cho nền văn minh lúa nước cũng là hiện thân cho đức tính cần cù, chăm chỉ và bản lĩnh, được Cyril Kongo thể hiện tương phản trên nền “Chúc mừng năm mới Tân Sửu”. Khác với những đường nét mềm mại trong tranh cổ, dưới lăng kính Graffiti, Kongo đã khắc hoạ hình tượng trâu thông qua những hình khối đa sắc màu. Sự đan xen của những gam màu ấm nóng ẩn chứa nhiều ý nghĩa như màu đỏ của hoa đào, vàng của mai, hồng của xác pháo … cũng chính là các màu sắc của sự tươi mới vốn vẫn được yêu thích trong tranh Tết truyền thống bao đời. Tựu chung lại, trên nền cờ hội nhưng được cách điệu, cũng lời cầu chúc cho những điều tốt đẹp nhưng được viết bằng phông chữ của thời đại, cũng linh vật, cũng những sắc màu tươi sáng, Kongo đã hội tụ những nét truyền thống và thổi vào đó tinh thần đương đại của Việt Nam năm 2021, đầy năng lượng phóng khoáng và lạc quan.

Tác phẩm “Kongo 2021” – món quà Cyril Kongo dành tặng người hâm mộ tại quê nhà

Là một trong những nghệ sỹ tiên phong đưa graffiti vượt qua khỏi khuôn khổ của những bức tường, đi vào nhiều triển lãm, phòng trưng bày lớn trên thế giới, Kongo nổi tiếng với những tác phẩm Graffiti được thực hiện trên nhiều bề mặt với nhiều kích thước khác nhau. Lần này, ông đã chọn chất liệu vải linen đặc biệt của Pháp kết hợp cùng sơn acrylic nhằm lột tả những kỹ thuật “chơi màu” độc đáo. Trên nền vải linen, những dải màu xanh chuyển từ tông đậm sang nhạt một cách uyển chuyển và sự tương phản màu sắc xanh dương – đỏ cam càng trở nên rõ rệt, tạo nên chiều sâu thị giác cho mỗi vị khách khi thưởng thức tác phẩm này. Nhờ đó, thông điệp “Chúc mừng năm mới Tân Sửu” cũng được truyền tải một cách độc đáo mang đậm dấu ấn nghệ thuật của Cyril Kongo.

Đây là lần đầu tiên Kongo sáng tác chủ đề này và cũng chỉ hoàn thiện một bức duy nhất đề gửi về trưng bày tại gallery đầu tiên ở Việt Nam, trên phố Tràng Tiền, Hà Nội. Tranh của Cyril Kongo luôn được yêu thích bởi tinh thần Joie de Vivre – toát lên sự lạc quan và yêu cuộc sống, giúp thắp sáng không gian sống hiện đại và truyền cảm hứng cho người xem mỗi ngày. Chính vì thế, dù là thể hiện nét văn hoá truyền thống của phương Đông nhưng Cyril Kongo đã đem đến một góc cảm nhận mới, tìm thấy điểm chung cộng hưởng của nhiều thú chơi văn hoá cũng như tương đồng trong cảm xúc, gửi gắm trong một tác phẩm hướng về quê hương và tương lai mang tên “Kongo 2021”.

Gallery cá nhân đầu tiên của Cyril Kongo đã được khai trương tại Hà Nội vào tháng 9 năm 2020. Đây là lời tri ân của nghệ sĩ graffiti huyền thoại với quê hương Việt Nam và là cơ hội để khán giả trong nước được tận mắt chiêm ngưỡng những tác phẩm làm nên tên tuổi của một trong những tên tuổi có sức ảnh hưởng lớn nhất đến nền nghệ thuật đương đại.