“TÔI & MOI” - Triển lãm cá nhân của Trần Trọng Vũ ở Paris

ART & CULTURE

“TÔI & MOI” – Triển lãm cá nhân của Trần Trọng Vũ ở Paris

Sep 13, 2022 | By Art Republik

Lần đầu tiên tại Paris, gallery A2Z giới thiệu triển lãm cá nhân “TÔI & MOI” của nghệ sĩ Trần Trọng Vũ, trưng bày hơn 20 tác phẩm chọn lọc, được sáng tác từ năm 2002 đến năm 2022.

Trần Trọng Vũ, “Zone rouge”, 2002, huile sur toile, 94cm x 135cm

Sau lứa họa sĩ Đông Dương như Lê Văn Đệ, Lê Phổ, Mai Trung Thứ, v.v., Trần Trọng Vũ thuộc thế hệ thứ hai sang Pháp học nghệ thuật và làm việc, nhờ học bổng từ Trường Mỹ Thuật Quốc Gia Paris (École Nationale Supérieure des Beaux-Arts de Paris). Trong giai đoạn Đổi Mới tại Việt Nam, khi bức tường Berlin sụp đổ vào mùa Đông 1989, ông đến Paris với một chiếc áo vest, một chiếc vali mua vội tại Prague và rất nhiều ký ức còn sót lại về một đất nước chìm đắm trong sắc màu của tranh cổ động và một nền kinh tế vẫn đang dần phục hồi sau chiến tranh.

Tại tầng trệt của triển lãm, không gian đan xen giữa chữ, những gương mặt cười ngây ngô, vô tính cách, đặt trên nền màu sắc rực rỡ. Nổi bật nhất là hai màu đỏ và vàng. Hình ảnh và những ẩn dụ này lấy cảm hứng từ nghệ thuật tuyên truyền của Liên bang Xô Viết từ đầu thế kỷ XX, tràn lan trên đường phố, như một cuộc lột xác đầy màu sắc. Tại đây, nghệ sĩ lôi ra từ trong trí nhớ những gì còn lại sau khi rời bỏ nơi mình sinh ra. Mất ký ức về quê hương chính là mất đi chứng minh thư cá nhân của mình. Cái còn sót lại có thể là phỏng đoán về một vùng đất tưởng như đã quá rõ nhưng thật ra chưa từng biết.

Trần Trọng Vũ, “A la ferme, 2002 – 2022”, acrylique sur toile, ensemble de 6 peintures, 180 cm x 160cm

Trần Trọng Vũ, “Rouge et Jaune”, 2022, acrylique sur toile

Trưng bày tiếp diễn tại tầng một là vĩ thanh của quá khứ, nhưng tập trung hơn vào quan sát của Vũ về cuộc sống quanh mình tại một nơi xa lạ mà sau đây trở thành nhà, nước Pháp. Người ta không thể sống mà không có quá khứ, nhưng đối với Vũ, quá khứ không đứng yên trong sự luyến tiếc. Như một kẻ đã thoát ly ra khỏi bộ nhớ của mình, nghệ sĩ diễn tả lại sự biến động và trưởng thành của ký ức cùng với thực tại đang diễn ra, để hai thế giới này đan vào nhau tạo nên những cảnh tượng hư cấu, đôi khi phi lý.

“Đây là sự xáo trộn của thời gian và không gian, của vô lý và hợp lý, của có thể và không thể” – Trần Trọng Vũ

Triển lãm “TÔI & MOI” là một đường dẫn xuyên suốt dòng lịch sử, lèo lái giữa ký ức của tuổi trẻ, phóng chiếu cá nhân, và câu chuyện gia đình. Tất cả được trưng bày như một sân khấu, tạo nên một không gian tương phản giữa những yếu tố tưởng chừng không hề liên quan nhưng lại bổ nghĩa tròn vẹn cho nhau. Với lối biểu hình châm biếm rất đặc trưng, nghệ sĩ ghi lại những trải nghiệm của mình bằng hàng loạt các biểu tượng đối lập và phép ẩn dụ, vừa hài hước, vừa sâu cay.

Trần Trọng Vũ, “Mémoire de la chambre”, 2022, huile sur toile. 90cm x 128cm

Trần Trọng Vũ, “Nostalgie d’une beauté”, 2022, huile sur toile, 75 cm x 115 cm

Tiểu sử nghệ sĩ:

Trần Trọng Vũ sinh ra và lớn lên tại Hà Nội, tốt nghiệp Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam và tham gia giảng dạy tại đây từ năm 1982 tới năm 1989. Vũ thuộc thế hệ họa sĩ Việt Nam thứ hai tại Pháp, sau lứa họa sĩ Đông Dương như Lê Văn Đệ, Lê Phổ, Điềm Phùng Thị, Mai Trung Thứ, v.v, Nhờ học bổng từ Ecole Nationale des Beaux-Arts tại Paris, ông sang Pháp năm 1989 để tiếp tục theo học nghệ thuật. Từ đó đến nay, ông sinh sống và làm việc giữa Pháp và Việt Nam. Tác phẩm của ông thường thể hiện những quan sát về xã hội và những biến động trong lịch sử, đan xen với câu chuyện cá nhân và ký ức gia đình. Bằng phong cách châm biếm rất đặc trưng, ông muốn người xem phải tò mò xen lẫn hoài nghi về tác phẩm mà họ nhìn thấy, bằng cách đảo lộn những khái niệm thông thường và đánh lừa thị giác bằng chất liệu, kích thước.

Năm 2011-2012, Trần Trọng Vũ là người Việt Nam đầu tiên được trao giải thưởng danh giá Pollock-Krasner bởi Quỹ nghệ thuật Jackson Pollock – Lee Krasner tại New York (Mỹ). Một số triển lãm cá nhân gần đây như “Ces années-là” (2021) tại Halle des Chartrons, Bordeaux; “The Sonnet In Blue” (2017) tại Phòng trưng bày Quốc gia Singapore; “Les Mots Qui N’étaient Pas Dits” tại Fondation Dapper” (2014), l’îe de Gorée và “Blue Memory” (2004) tại Bảo tàng Nghệ thuật ASU, Arizona (Mỹ). Tác phẩm của Vũ được trưng bày và xuất hiện trong các bộ sưu tập của bảo tàng quốc gia Singapore, bảo tàng quốc gia Việt Nam và các bộ sưu tập tư nhân uy tín trên toàn thế giới.