Kiến trúc bản địa tại Amazon: Khi kỹ thuật truyền thống kết hợp sáng tạo đương đại
Kiến trúc bản địa ăn sâu vào môi trường theo nghĩa sử dụng vật liệu có nguồn gốc địa phương và được thử nghiệm nhằm khám phá các kỹ thuật xây dựng mới để đáp ứng tốt nhất các giá trị cộng đồng. Tình hình ở Amazon cũng tương tự.
Ở vùng Amazon, nhiều bộ lạc khác nhau đã định cư trên đất và nước, phát triển nhiều kỹ năng xây dựng độc đáo thu hút rất nhiều kiến trúc sư đến đây học hỏi và làm việc. Kết quả là, có một quá trình trao đổi kiến thức kết hợp các nền văn hóa bản địa và kiến trúc mới lạ.
Tại Hội thảo Artes Visuais na Amazônia (Nghệ thuật thị giác ở Amazon) vào năm 1984, KTS Brazil Severiano Porto phát biểu: “Chúng ta hãy cố gắng thay đổi mọi thứ một chút. Hãy thay đổi những điều chúng ta đã học và đã quen để loại bỏ những khái niệm không còn phù hợp về xây dựng, giải pháp và không gian, từ đó tận dụng tối đa các nguồn lực sáng tạo, an toàn và can cảm nhằm thay thế chúng bằng các chiến lược khác phù hợp hơn với vùng Amazon. Tất cả vì lợi ích của những người dân sống ở đây, trong những ngôi nhà được xây dựng tại đây!”
Severiano Porto là một trong những kiến trúc sư vĩ đại nhất của Brazil. Bằng cách thừa nhận truyền thống xây dựng phong phú ở Amazon, ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp thu kho tàng kiến thức này để đạt mục tiêu môi trường bền vững đồng thời tận dụng các kỹ thuật và tài nguyên địa phương. Ông đã thay đổi quan điểm cá nhân về kiến trúc bằng cách học hỏi từ những người có kỹ năng thông qua kinh nghiệm sống chứ không phải bằng cách đi học rồi tạo ra các tòa nhà hiện đại độc đáo phù hợp với bối cảnh của Amazon.
Khi đối mặt với những thách thức xây dựng ở những vùng sâu vùng xa khó tiếp cận, việc tìm kiếm các giải pháp bền vững, sử dụng vật liệu và kỹ thuật địa phương là cách tốt nhất để tạo ra sợi dây kết nối thực sự với môi trường, thay vì đưa ngôn ngữ kiến trúc nước ngoài vào cảnh quan Amazon. Dưới đây là 3 dự án đã áp dụng thành công các giải pháp này.
1/ Instituto Socioambiental – ISA / Brasil Arquitetura
Các kiến trúc sư của ISA / Brasil Arquitetura đã sử dụng kỹ năng của người bản địa với gỗ và dây leo để xây dựng mái nhà, cũng là cấu trúc ngoại vi rộng 1,5m bao bọc lõi của tòa nhà, bảo vệ nó khỏi thời tiết khắc nghiệt và cung cấp không gian cho tất cả các phương tiện lưu thông theo chiều dọc và chiều ngang, chẳng hạn như hiên, ban công và cầu thang.
Bằng cách này, cuộc sống trong tòa nhà liên kết với môi trường xung quanh mọi lúc, cho phép mọi người nhìn thấy và được nhìn thấy. Studio cũng sử dụng gỗ và rơm thông qua các kỹ thuật địa phương.
2/ Cacao Interpretation Center / Taller Con Lo Que Hay 4 + ENSUSITIO Arquitectura
Tất cả cơ sở hạ tầng này được xây dựng dựa trên các nguyên tắc những gì có sẵn của studio, tức là sử dụng các vật liệu truyền thống, kỹ năng địa phương và các kỹ thuật mới dễ học và tái tạo, nâng cao giá trị kiến thức của tổ tiên, đồng thời phản ánh bối cảnh đương đại.
Tất cả cấu trúc được xây dựng trên những tảng đá khổng lồ được phát hiện tại địa điểm. Nhờ vậy, đội ngũ KTS có thể phát triển một kỹ thuật đơn giản, dễ dàng sử dụng đá làm nền tảng, từ đó tạo nên cấu trúc dự án vô cùng độc đáo. Mọi thứ khác đều được xây dựng bằng vật liệu và kỹ thuật địa phương như cấu trúc tre đan với mây và mái rơm.
3/ Mirante do Gavião Amazon Lodge / Atelier O’Reilly
Dự án được hình thành dựa trên cách tiếp cận bền vững, tận dụng lợi thế của khí hậu, vật liệu và kỹ thuật xây dựng địa phương. Cộng đồng ven sông này đã đóng thuyền gỗ trong nhiều năm và truyền kiến thức này từ cha sang con trai vì thiếu công nhân xây dựng.
Khách sạn được thiết kế như một chiếc thuyền ngược, sử dụng các kỹ thuật cha truyền con nối này, để từ đó mang đến một bối cảnh không gian tràn ngập năng lượng bình yên.