Hôm 10/9, tại Trung tâm Thể Thao Olympic Hàng Châu với sức chứa 80.000 người, Jack Ma thông báo dự kiến rời khỏi vị trí chủ tịch tập đoàn và nhường lại chiếc ghế cho CEO Daniel Zhang.

Daniel Zhang là Giám đốc điều hành của Alibaba từ tháng 5/2015 và là Giám đốc kể từ tháng 9/2014. Doanh nhân 47 tuổi đang phụ trách quản lý một đế chế thương mại điện tử trị giá 460 tỷ USD hiện niêm yết ở New York (Mỹ).

Ngày 10/09/2018, khi Jack Ma công bố ý định nghỉ hưu, giá cổ phiếu của Alibaba giảm gần 4% nhưng vẫn được nhiều nhà đầu tư ưa thích. Trong 12 tháng qua, cổ phiếu của tập đoàn này đã tăng khoảng 10% mặc cho sự giảm tốc của nền kinh tế Trung Quốc. Điển hình, trong quý 2 năm nay, Alibaba đạt doanh thu 16,15 tỷ USD, tăng 42% so với cùng kỳ năm ngoái và vượt mức dự báo của các nhà phân tích.

Tuy nhiên, bên cạnh những bất ngờ, nhiều người quan tâm hơn đến tình hình hiện tại và một Alibaba trong kỷ nguyên không có Jack Ma.

Daniel Zhang là ai?

Sau khi tốt nghiệp ngành tài chính tại Đại học Kinh tế & Tài chính Thượng Hải, Zhang khởi đầu với công việc kiểm soát viên ở Arthur Andersen. Từ tháng 08/2007 đến 06/2011, ông ta gia nhập Alibaba với tư cách Giám đốc tài chính của thị trường Taobao, đồng thời là Tổng giám đốc của Tmall.com vào tháng 08/2008 cho đến khi được bổ nhiệm làm Chủ tịch Tmall.com vào tháng 06/2011.

Trước khi gia nhập Alibaba, Zhang là Giám đốc tài chính của Shanda Interactive Entertainment Limited, một nhà phát triển và điều hành trò chơi trực tuyến được liệt kê trên Nasdaq, từ tháng 09/2005 đến 08/2007. Từ 2002 đến 2005, ông là Giám đốc cấp cao của PricewaterhouseCoopers tại Thượng Hải.

Zhang chia sẻ: “Tôi tốt nghiệp cùng trường đại học với cha mình. Ông từng làm kế toán nhưng tôi thì không. Đây là một câu chuyện khá thú vị. Tôi từng đùa với nhà sáng lập Arthur Andersen: “Sau nhiều năm, anh không muốn tôi làm kế toán. Sau đó, tôi lại trở thành kiểm toán viên. Tôi chưa thật sự làm kế toán dù chỉ một ngày”. Arthur Andersen từng là một trong 5 công ty kiểm toán lớn nhất thế giới, và sau đó bị phá hủy bởi vụ bê bối Enron.

Khuôn viên Xixi của Alibaba.

Vào năm 2009, Daniel Zhang khởi xướng Ngày Độc Thân Singles’d Day để đáp trả Thứ Sáu Đen Black Friday của Mỹ. Kết quả, doanh số trong Ngày Độc Thân đã vượt qua tổng doanh số kết hợp của Thứ Sáu Đen và Thứ Hai Điện tử (Cyber Monday).

Khả năng tiếng Anh của Zhang rất tốt nhưng ông ta nói nhỏ nhẹ hơn Jack Ma. Trả lời phỏng vấn của Bloomberg Businessweek, Zhang nhấn mạnh: “Chúng tôi đã lên kế hoạch cho sự kế nhiệm này trong một thời gian dài. Thời điểm này đánh dấu kỷ niệm 20 năm thành lập Alibaba và đó là điều rất đáng để vinh danh. Chúng tôi đã xây dựng một nền tảng thương mại điện tử vững chắc, về hậu cần, thanh toán và điện toán đám mây. Trong 20 năm tiếp theo, mọi doanh nghiệp đều sẽ chuyển sang kỷ nguyên kỹ thuật số. Chúng tôi tiếp tục sứ mệnh của mình, đó là “dễ dàng hóa” việc kinh doanh để nó có thể diễn ra bất cứ nơi đâu. Chúng tôi sẽ phát triển nhiều doanh nghiệp hơn, nhiều dịch vụ hơn nhằm giải quyết “nỗi đau” của khách hàng. Chúng tôi muốn trở thành cơ sở hạ tầng kỹ thuật số cho đối tác kinh doanh để trao quyền thành công cho họ trong kỷ nguyên kỹ thuật số này”.

Jack Ma (trái), Daniel Zhang (phải).

Trong thông báo bổ nhiệm năm 2015, Jack Ma khẳng định Zhang là lãnh đạo doanh nghiệp tài năng với hiệu quả công việc mạnh mẽ. Không ai có thể dẫn dắt Alibaba tốt hơn ông ta trong bối cảnh tập đoàn đang bước sang trang mới dựa trên nền tảng vững vàng mà cựu CEO Jonathan Lu hỗ trợ tạo dựng. Thêm nữa, việc bổ nhiệm Daniel Zhang cũng nằm trong chiến lược trẻ hóa bộ máy lãnh đạo Alibaba mà Jack Ma đề ra.

Ngày 02/09, Alibaba đã mua lại nền tảng mua sắm trực tuyến xuyên biên giới Kaola của đối thủ NetEase nhằm tăng cường vị thế trên thị trường thương mại điện tử trị giá 2.000 USD cạnh tranh mạnh mẽ ở Trung Quốc. Zhang tỏ ra tự tin về tương lai của thị trường thương mại điện tử nhập khẩu của Trung Quốc dù nó đang trong giai đoạn trứng nước với niềm năng tăng trưởng lớn. Zhang cũng nhấn mạnh về tầm quan trọng của việc tạo ra và mua lại các doanh nghiệp.

“Tôi tin rằng mọi doanh nghiệp đều có vòng đời, với một mô hình mới. Chúng tôi luôn muốn xây dựng một doanh nghiệp lâu dài và bền vững, nhưng mọi thứ vốn vô thường.  Nếu chúng ta không giết chết doanh nghiệp hiện tại của mình, người khác sẽ làm. Vì thế, tôi muốn thấy doanh nghiệp mới của chúng tôi “giết” doanh nghiệp hiện tại của chúng tôi nhiều hơn”. – Zhang chia sẻ.

Zhang luôn đánh giá hiệu suất của chính ông ta hàng năm và tổ chức lớp học đào tạo lãnh đạo tương lai theo quỹ tại Alibaba. Mỗi năm, ông dành nhiều thời gian cho mọi người, bao gồm cả việc tuyển dụng mới. Ông không thực hiện điều này cho một vị trí cụ thể nào. Nếu có bất cứ vị trí nào trống, thì đó là việc của giám đốc kinh doanh và bộ phận nhân sự. Ông không liên quan. Ông muốn tìm những người có kinh nghiệm tốt và tiềm năng cho tương lai.

Bạn phải giữ cho mình thật tỉnh táo mỗi phút, ngay cả trong giấc ngủ đôi mắt của bạn cũng phải mở. Bạn phải tiếp tục học hỏi và đổi mới. – Daniel Zhang

Mỗi năm, ông tìm được một vài người, không nhiều, có thể từ 4 đến 8 ứng cử viên được tham gia vào hoạt động của tập đoàn. Họ hiện đang là lãnh đạo doanh nghiệp cụ thể nào đó trong tập đoàn. Các công ty của Alibaba đang tiếp tục mở rộng và Zhang nhấn mạnh rằng họ cần thêm các nhà lãnh đạo mới. Họ cần những người trẻ tuổi có nhiều năng lượng hơn với những kỹ năng khác nhau và có thể chia sẻ giá trị cùng.

Zhang cũng giữ một bản tự đánh giá mỗi năm cho chính mình, xem xét có bao nhiêu doanh nghiệp được ươm tạo và bao nhiêu người mới mà ông ta và đội ngũ đã tuyển dụng.

Ngoài công việc kinh doanh, Zhang là người thích xem chương trình thể thao, đặc biệt là bộ môn bóng rổ. Ông là fan của Houston Rockets. Ông đã xem vô vàn trận đấu và một trong những ngôi sao yêu thích của Zhang bao gồm Reggier Miller. Ông tâm niệm: “Bạn phải giữ cho mình thật tỉnh táo mỗi phút, ngay cả trong giấc ngủ đôi mắt của bạn cũng phải mở. Bạn phải tiếp tục học hỏi và đổi mới”.

(Theo theceomagazine)