Kinh doanh “bán quyền công dân” cho giới tinh hoa trên thế giới đã phát triển thành một ngành công nghiệp trị giá 20 tỷ USD. Tuy nhiên, trước trừng phạt kinh tế dành cho giới thượng lưu tại Nga, chương trình “hộ chiếu vàng” đang gặp nhiều khó khăn.

Theo đó, các tỷ phú Nga là một trong những người mua nhiều “quốc tịch” nhất thế giới. Sử dụng hộ chiếu thay thế giúp họ bảo vệ tài sản và được phép đi lại tự do giữa nhiều quốc gia. Các lệnh trừng phạt nhắm vào Nga đã khiến chính phủ trong một số trường hợp phải chấm dứt chương trình trả hộ chiếu sinh lợi của họ.

Nghị viện EU đã bỏ phiếu để loại bỏ dần các chương trình đầu tư theo quốc tịch do một số nước EU điều hành. Họ cho rằng, chương trình này đã trở thành “cửa sau cho tiền bẩn” và tạo cơ hội cho phép nhiều nhà tài phiệt sinh sống, hoạt động tại châu Âu.

Sophie In’t Veld, thành viên của nghị viện châu Âu cho biết: “Chúng được sinh ra để tiếp tay cho hoạt động kinh doanh, kiếm tiền một cách bất hợp pháp từ các nhân vật không có danh tính cụ thể”.

Các quốc gia thuộc EU đang xem xét hạn chế hoặc loại bỏ chương trình hộ chiếu vàng sau các lệnh trừng phạt nhắm vào giới tài phiệt tại Nga.

Ba quốc gia thuộc EU đang cung cấp hộ chiếu vàng bao gồm Bulgaria, Cyprus và Malta đều đang loại bỏ dần hoặc xem xét kết thúc chương trình của họ. Mười hai quốc gia cung cấp thị thực vàng cũng đưa ra những giới hạn bao gồm Hy Lạp, Tây Ban Nha, Hungary.

Không chỉ vậy, Vương quốc Anh đang có kế hoạch bãi bỏ chương trình thị thực vàng, một chương trình cho phép công dân nước ngoài có thể cư trú nếu họ đầu tư ít nhất 2,7 triệu USD. Tính đến cuối tháng 3/2020, Chính phủ Anh đã cấp 2.581 thị thực vàng cho công dân Nga kể từ khi chương trình được triển khai vào năm 2018.

Các luật sư có chuyên môn về thị thực cho nhà đầu tư ở Caribe cho biết, một số quốc gia đã ngừng xử lý đơn của người Nga đồng thời không tiếp nhận đơn mới.

Tổ chức Minh bạch quốc tế cũng kêu gọi các chính phủ xem xét, thu hồi quyền công dân và thị thực hiện có từ những cá nhân nằm trong diện tình nghi, dựa trên các giao dịch tài chính và nguồn quỹ.

Maira Martini, chuyên gia của Tổ chức Minh bạch quốc tế cho biết: “Trong thập kỷ qua, các quan chức và doanh nhân tham nhũng đã mua hộ chiếu và thị thực vàng nhằm che giấu tài sản và danh tính của họ. Một nửa trong số đó được cho là người Nga, sử dụng con đường này để phục vụ mục đích bất chính”.

Nhiều cáo buộc tham nhũng được đưa ra nhắm vào chương trình cấp thị thực, hộ chiếu vàng cho giới tài phiệt

Những nỗ lực nhằm hạn chế hoặc loại bỏ chương trình này đã gây ra làn sóng phản đối gay gắt từ các công ty luật, đầu tư và các cơ quan chính phủ được hưởng lợi.

Hoạt động kinh doanh bán thị thực và hộ chiếu phát triển và bùng nổ lên tới 21 tỷ USD mỗi năm, theo Investment Migration Insider. Con số dự kiến còn tăng lên hơn 100 tỷ USD doanh thu vào năm 2025.

Thu Thảo – Theo CNBC