Honda và Nissan hiện đang đàm phán để mở rộng quan hệ đối tác, có thể dẫn đến một vụ sáp nhập tạo ra một công ty trị giá 54 tỷ USD, định vị họ là một đối thủ lớn trong thị trường xe điện và gia tăng sự cạnh tranh với các ông lớn toàn cầu như Tesla và BYD.

Ảnh: Tomohiro Ohsumi |Getty Images

Thương vụ đàm phán sáp nhập giữa hai “gã khổng lồ” ngành ô tô Nhật Bản Honda và Nissan có thể sẽ thay đổi ngành công nghiệp ô tô toàn cầu. Bước đi này diễn ra trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng gia tăng từ các nhà sản xuất xe điện (EV) như Tesla của Mỹ và BYD của Trung Quốc, buộc các nhà sản xuất ô tô truyền thống phải thay đổi chiến lược hoặc có nguy cơ bị bỏ lại phía sau.

Nếu thương vụ sáp nhập thành công sẽ tạo ra một công ty trị giá 54 tỷ USD, và trở thành tập đoàn ô tô lớn thứ ba thế giới theo doanh thu bán hàng, sau Toyota và Volkswagen. Thỏa thuận này mặc dù vẫn đang ở giai đoạn đầu, song đang cho thấy xu hướng hợp nhất và đổi mới trong ngành ô tô ngày càng tăng, để đối phó với sự chuyển đổi toàn diện của ngành.

Ý nghĩa chiến lược của thương vụ sáp nhập

Honda và Nissan hướng tới việc tạo ra liên doanh công ty hoặc sáp nhập để tạo ra một thế lực mạnh mẽ trên toàn cầu, kết hợp khả năng sản xuất của cả hai để đạt 7,4 triệu xe mỗi năm. Mặc dù Honda và Nissan đã hợp tác trong lĩnh vực xe điện từ trước, nhưng những khó khăn tài chính của Nissan đã đẩy thương hiệu này hướng đến một quan hệ đối tác sâu sắc nhanh hơn.

Ngành công nghiệp ô tô hiện đang đứng trước ngã rẽ, với sự trỗi dậy của các tên tuổi tiên phong cũng như đáng gờm trong sân chơi xe điện như Tesla và BYD, buộc các nhà sản xuất truyền thống phải xem xét lại chiến lược của mình. Vụ sáp nhập tiềm năng giữa Honda và Nissan có thể mang đến cho hai công ty nguồn lực và sự đổi mới cần thiết để cạnh tranh trong thị trường phát triển nhanh chóng này.

Khó khăn tài chính của Nissan và Mitsubishi có thể là một phần của thỏa thuận

Khó khăn tài chính gần đây của Nissan đã khiến cho việc đàm phán trở nên cấp bách hơn. Vào tháng 11/2024, Nissan đã công bố kế hoạch tiết kiệm chi phí 2,6 tỷ USD, bao gồm cắt giảm 9.000 việc làm và giảm 20% năng lực sản xuất toàn cầu. Biện pháp quyết liệt này được đưa ra để ứng phó với tình trạng doanh số bán hàng sụt giảm ở Trung Quốc và Hoa Kỳ, dẫn đến lợi nhuận quý 2 giảm 85%.

Ảnh: Bloomberg

Trong một bài báo của Nikkei có đề cập, Mitsubishi cũng có thể được đưa vào trong một phần của thỏa thuận, vì Nissan đang nắm giữ 24% cổ phần của Mitsubishi Motors. Giá trị thị trường của Honda là 6,74 nghìn tỷ yên so với 1,67 nghìn tỷ yên của Nissan và 717 tỷ yên của Mitsubishi. Trong năm 2023, Honda đã bán được 3,8 triệu ô tô vào năm 2023, Nissan đã bán được 3 triệu ô tô và Mitsubishi đã bán được 700.000 xe.

Từ trái qua: Ông Makoto Uchida – Tổng giám đốc điều hành Nissan Motor Corporation, ông Toshihiro Mibe – Tổng giám đốc điều hành Honda, ông Kato Takao – Tổng giám đốc điều hành của Mitsubishi Motors

Thị trường đã có sự phản ứng mạnh mẽ khi có thông tin về các cuộc đàm phán sáp nhập. Cổ phiếu của Nissan tăng vọt gần 24% trong phiên giao dịch tại Tokyo, trong khi cổ phiếu của Honda giảm 3%. Cổ phiếu của Mitsubishi Motors tăng gần 20%, cũng như Renault – cổ đông lớn nhất của Nissan – cũng chứng kiến ​​cổ phiếu tăng 5,9%.

Ảnh: Bloomberg

Tiềm năng tạo ra sức mạnh mới và những rào cản

Thương vụ sáp nhập sẽ mang lại những lợi ích quan trọng cho cả hai công ty. Đối với Honda, chuyên môn của Nissan trong lĩnh vực xe điện có thể giúp nâng cao đáng kể các dòng xe điện của họ, vốn đang gặp khó khăn trong việc cạnh tranh với Tesla và BYD. Trong khi đó, Nissan có thể hưởng lợi từ kinh nghiệm lâu năm của Honda trong công nghệ truyền động hybrid, bổ sung cho các sản phẩm xe điện của Nissan như Ariya và Leaf. Ngoài ra, cả hai công ty đều đang hướng đến việc tối ưu hóa quy trình sản xuất để đạt hiệu quả cao hơn. Nissan đã công bố kế hoạch tái cấu trúc cơ cấu công ty, và việc kết hợp các nguồn lực của cả hai có thể giúp Honda và Nissan cạnh tranh tốt hơn trong một thị trường ngày càng bị chi phối bởi xe điện.

Nhưng vụ sáp nhập cũng sẽ đối mặt với sự giám sát chính trị và quy định. Chẳng hạn như tại Mỹ, nơi Tổng thống đắc cử Donald Trump đã đe dọa áp đặt thuế 25% đối với xe nhập khẩu. Sự khác biệt về văn hóa doanh nghiệp giữa Honda – nổi bật với phương thức tiếp cận tập trung vào công nghệ, và Nissan hiện đang gặp khó khăn. “Honda có một nền văn hóa đặc biệt, tập trung vào công nghệ với thế mạnh về các hệ truyền động, vì vậy sẽ có một số phản kháng nội bộ đối với việc sáp nhập với Nissan, một đối thủ có nền văn hóa khác và hiện đang gặp khó khăn”, ông Tang Jin – một nhà nghiên cứu cấp cao tại Ngân hàng Mizuho cho biết.

Tuy nhiên, vào Thứ Hai (23/12/2024), ông Toshihiro Mibe – Tổng giám đốc điều hành Honda – cho biết một số cổ đông của công ty có thể cảm thấy rằng thỏa thuận này sẽ đại diện cho việc Honda hỗ trợ Nissan, nhưng lưu ý rằng việc sáp nhập này “dựa trên giả định rằng Nissan hoàn tất hành động phục hồi của mình. Nếu Nissan và Honda không tự đứng vững thì các cuộc đàm phán về việc tích hợp kinh doanh sẽ không thành hiện thực”. Việc sáp nhập vẫn đang trong quá trình đàm phán, Nissan và Honda sẽ làm rõ khả năng kết hợp kinh doanh vào khoảng cuối tháng 1/2025 theo sự cân nhắc của Mitsubishi Motors.

Ảnh: Kyodo | Reuters

Tổng giám đốc điều hành Nissan – ông Makoto Uchida – cũng chia sẻ rằng quá trình sát nhập “không có nghĩa là chúng tôi đã từ bỏ việc phục hồi, mà thay vào đó là đảm bảo khả năng cạnh tranh của công ty trong tương lai. Sau khi thực hiện hành động phục hồi này để phát triển trong tương lai, tăng trưởng trong tương lai, chúng tôi cần xem xét quy mô và tăng trưởng cuối cùng. Sự tăng trưởng này sẽ thông qua quan hệ đối tác”.

Con đường tiến tới thỏa thuận chính thức và tác động đối với ngành ô tô Nhật Bản

Mặc dù có nhiều thách thức, Honda và Nissan vẫn tiếp tục các cuộc đàm phán, với mục tiêu hoàn tất thỏa thuận vào tháng 6/2025. Cả hai công ty đều dự định hoàn thành vụ sáp nhập và niêm yết công ty mẹ trên Sở Giao dịch Chứng khoán Tokyo vào tháng 8/2026.

Ảnh: Tech Explorer

Vụ sáp nhập được đề xuất này báo hiệu một kỷ nguyên mới cho ngành ô tô Nhật Bản, đặc biệt khi ngành này phải đối mặt với sự cạnh tranh từ các ông lớn xe điện toàn cầu. Sự chuyển đổi sang xe điện đang tạo ra một môi trường cạnh tranh ngày càng gay gắt, đặc biệt là với sự dẫn đầu của Tesla và BYD. “Trong trung và dài hạn, điều này có lợi cho ngành ô tô Nhật Bản vì nó tạo ra một trục thứ hai bên cạnh Toyota. Cạnh tranh mang tính xây dựng với Toyota là điều tích cực cho ngành ô tô Nhật Bản, vốn đang suy giảm, khi phải cạnh tranh với các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc, Tesla và các đối thủ khác”, ông Seiji Sugiura – nhà phân tích cấp cao tại Tokai Tokyo Intelligence Laboratory cho biết.

—

Nguồn tham khảo: CNBC, The Guardians, My Electrics Parks