Dự án quy hoạch Đài tưởng niệm Nữ hoàng Elizabeth II của một đội ngũ đa ngành do Foster + Partners lãnh đạo, với điểm nhấn thiết kế là một cây cầu “vương miện” gợi nhớ hôn lễ hoàng gia năm 1947 của Nữ hoàng.

Chiếc vương miện đính kim cương từng được Nữ hoàng Elizabeth II đội trong ngày cưới (năm 1947), ban đầu thuộc về Mary xứ Teck (1867–1953) – Vương hậu của George V, người trị vì nước Anh từ năm 1910 đến năm 1936. Nguồn ảnh: History

Mới đây, đội ngũ đa ngành tích hợp do Foster + Partners lãnh đạo đã giành chiến thắng trong cuộc thi Quy hoạch tổng thể Đài tưởng niệm Quốc gia dành cho Nữ hoàng Elizabeth II. Cuộc thi được chỉ đạo bởi Ủy ban Tưởng niệm Nữ hoàng Elizabeth (QEMC) và Văn phòng Nội các (một bộ của Chính phủ Vương quốc Anh). Mục đích xây dựng đài tưởng niệm là cung cấp cho công dân và du khách một nơi để viếng thăm, hồi tưởng vị Nữ hoàng quá cố tại Công viên St James ở London – một địa điểm có ý nghĩa lịch sử lẫn hiến pháp của đất nước, và có mối liên hệ cá nhân với Nữ hoàng Elizabeth II. Hội đồng tuyển chọn đã ca ngợi thiết kế của đội Foster + Partners vì “tính cân bằng giữa các yếu tố trang trọng và giản dị” và vì tiềm năng trở thành “một địa danh hấp dẫn tồn tại qua nhiều thế hệ”.

Đề xuất mang đến sự chiến thắng cho đội Foster + Partners chính là ý tưởng thiết kế nhằm tôn vinh và phản ánh triều đại của Nữ hoàng Elizabeth II, được thể hiện trong khái niệm cân bằng giữa “truyền thống và hiện đại, nghĩa vụ công và đức tin riêng tư, Vương quốc Anh và Khối thịnh vượng chung toàn cầu”. Những tính chất đối ứng này được tượng trưng bằng hai cổng chào và hai khu vườn, được nối với nhau bằng một cây cầu và một “con đường thống nhất”. Phạm vi dự án sẽ bao gồm các khu vực thuộc Công viên St James và tiếp giáp tuyến phố The Mall và Birdcage Walk. Điểm nhấn trong bản quy hoạch tổng thể của đội Foster + Partners là xây mới một cây cầu trong mờ, miên man thẳng tắp – lấy cảm hứng từ vương miện cưới của Nữ hoàng – thay thế cây cầu The Blue hiện tại bắc qua hồ nước rộng lớn ở giữa công viên.

Thường được gọi là “Queen Mary’s Fringe Tiara” hay “The Russian Fringe Tiara”, chiếc vương miện bán nguyệt tỏa tia này được chế tác cho Vương hậu Mary vào năm 1919, bởi E. Wolff & Co cho Garrard – công ty chuyên chế tác vào bảo dưỡng các loại vương miện, trang sức của hoàng gia Anh. Với kiểu dáng biến thể từ loại mũ Kokoshnik truyền thống của Nga, chiếc “vương miện Queen Mary” này tái sử dụng những viên kim cương lấy từ một chiếc vòng cổ (hoặc vương miện) mà Nữ hoàng Victoria mua từ Collingwood & Co để làm quà cưới cho Mary vào năm 1893. Nguồn ảnh: Only Natural Diamonds, E. Wolff & Co.

Ngày nay, chiếc vương miện vẫn tiếp tục được sử dụng trong hôn lễ hoàng gia. Trong ảnh là Nữ hoàng Elizabeth II và phu quân Philip, tại ngày cưới của cháu gái Beatrice và cháu rể Edoardo Mapelli Mozzi; ảnh chụp sau lễ cưới, tại khuôn viên Royal Lodge, Windsor, Vương quốc Anh, ngày 18 tháng 7 năm 2020. Ảnh chụp bởi Benjamin Wheeler/via Getty Images. Nguồn: Only Natural Diamonds

Khái niệm thiết kế của đội Foster + Partners bao gồm các tác phẩm điêu khắc và một Cổng chào Prince Philip, cùng các khu vườn dành riêng cho Khối thịnh vượng chung và các cộng đồng của Vương quốc Anh. Các tác phẩm nghệ thuật sẽ cùng nhau tôn vinh sự đa dạng của quốc gia và thành tựu của triều đại Elizabeth II.

Đội chiến thắng đầy đủ bao gồm Foster + Partners với tư cách là trưởng nhóm sáng tạo, cùng các kiến trúc sư, kỹ sư kết cấu và MEP, nhà thiết kế cảnh quan và làm vườn, nhà thiết kế chiếu sáng, nhà thiết kế chính và thiết kế bền vững, và một trưởng nhóm hợp đồng. Đội có sự góp mặt của nghệ sĩ Yinka Shonibare và nhà thiết kế cảnh quan nổi tiếng Michel Desvigne; cùng Purcell với tư cách là cố vấn di sản, Gardiner & Theobald với tư cách là quản lý dự án và cố vấn chi phí, 2×4 với tư cách là cố vấn thiết kế kỹ thuật số và điều hướng, Nigel Dunnett Studio với tư cách là cố vấn sinh thái, David Bonnett Associates với tư cách là cố vấn về khả năng tiếp cận, Arup với tư cách là cố vấn hậu cần và an ninh, DP9 với tư cách là cố vấn lập kế hoạch, và Eckersley O’Callaghan với tư cách là kỹ sư kết cấu kính.

Hiện tại, Foster + Partners đang tiếp tục phát triển khái niệm ban đầu của mình thông qua sự hợp tác chặt chẽ với Ủy ban Tưởng niệm Nữ hoàng Elizabeth. Bản thiết kế hoàn thiện sẽ được công bố chính thức vào tháng 4 năm 2026, trùng với sinh nhật lần thứ 100 của Nữ hoàng Elizabeth II (21/04/1926–08/09/2022).

Nhà sáng lập kiêm Chủ tịch Điều hành của Foster + Partners, Norman Foster, cho biết:

“Đây là vinh dự và đặc ân cho nhóm của chúng tôi khi được trao dự án này. Nữ hoàng yêu thích lịch sử và truyền thống, vì vậy điều này được phản ánh trong nguồn cảm hứng cho thiết kế ban đầu của Công viên St James do Sir John Nash thực hiện. Một số nguyên tắc của ông vẫn còn tồn tại, trong khi một số khác đã bị mất và sẽ được phục hồi, tạo ra một gia đình các khu vườn được nối với nhau bằng những con đường quanh co nhẹ nhàng.

Tôi biết Nữ hoàng trong những dịp trang trọng nhưng cũng thích sự giản dị của bà khi tham dự các sự kiện với tư cách là thành viên của Order of Merit. Chúng tôi đã tìm cách phản ánh những phẩm chất trang trọng và giản dị này trong thiết kế của mình, với sức hấp dẫn đối với nhiều lứa tuổi và mối quan tâm khác nhau. Vì mục đích này, chúng tôi đã kín đáo mở rộng ranh giới của nghệ thuật và công nghệ với sự can thiệp nhẹ nhàng có chủ đích. Thiết kế của chúng tôi sẽ có tác động tối thiểu đến bản chất và sự đa dạng sinh học của công viên và sẽ được phân chia theo từng giai đoạn để đảm bảo rằng tuyến đường quý giá băng qua công viên sẽ không bao giờ bị đóng”.

Theo Robin Janvrin, Chủ tịch Ủy ban Tưởng niệm Nữ hoàng Elizabeth, nhận định: “Kế hoạch tổng thể đầy tham vọng và chu đáo của Foster + Partners sẽ cho phép chúng tôi và các thế hệ tương lai trân trọng cuộc đời tận tụy của Nữ hoàng Elizabeth khi bà cân bằng giữa tính tiếp nối và chuyển đổi với các giá trị mạnh mẽ, sáng suốt và lạc quan trong suốt triều đại trải dài của mình”.

Nguồn: Foster + Partners, ArchDaily