Một số tác phẩm trong triển lãm Plus by Bảo Nam bị nghi vấn “sao chép” ý tưởng từ nghệ sỹ quốc tế
Triển lãm Plus by Bảo Nam (diễn ra từ 10/4 – 15/04/2021) đang bị nghi vấn sao chép ý tưởng từ các tác phẩm của những nghệ sỹ quốc tế.
Sự cố trên được một nghệ sĩ người Nga tên là Baina Uchaeva phát hiện. Cô từng học tại MoMA The Museum of Modern Art, hiện đang sinh sống và làm việc tại Tp.HCM.
Sự việc bắt đầu lan nhanh trong cộng đồng mạng khi nghệ sĩ Chinh Ba, nhà sáng lập CAB Hoian, chia sẻ cuộc hội thoại giữa anh và Baina, cùng đó là các hình ảnh tác phẩm do Baia cung cấp cho thấy sự tương đồng đáng ngạc nhiên từ các tác phẩm trong Plus by Bảo Nam và những tác phẩm trước đó của các nghệ sĩ khác trên thế giới. Chỉ trong vòng 3 tiếng, chia sẻ này của Chinh Ba đã nhận được hơn 250 lượt chia sẻ. Nhiều nghệ sĩ, nhà nghiên cứu nghệ thuật, nhà giám tuyển đã tỏ thái độ phẫn nộ và thất vọng trước sự việc.
Tác phẩm của nghệ sĩ Jamie North
Theo đó, tác phẩm này của Bảo Nam trông rất giống với tác phẩm trong triển lãm cá nhân mang tên Terraforms của nghệ sĩ Jamie North diễn ra vào năm 2014 tại Sarah Cottier Gallery. Tác phẩm sử dụng chất liệu xi măng, chất thải, đá cẩm thạch, đá vôi, tro than, chất hữu cơ và các loại thực vật… Để có thêm cái nhìn rõ ràng hơn về tác phẩm của Jamie North, bạn có thể truy cập vào đường link https://jamienorth.com/terraforms.
Tác phẩm của Matsuri Yamana
Tương tự như vậy, tác phẩm đám mây trong triển lãm Plus Bảo Nam có sự tương đồng rất lớn với tác phẩm The Cloud (Đám mây) của nghệ sĩ Matsuri Yamana, được sáng tác vào năm 2010. Qua tác phẩm The Cloud này, Matsuri quan tâm đến mối quan hệ giữa nghệ sĩ, người xem và tác phẩm. Tác phẩm nghệ thuật tạo ra một môi trường xã hội, trong đó khán giả đến với nhau để chia sẻ, hay người xem có thể mang trải nghiệm của riêng họ vào tác phẩm nghệ thuật của Matsuri.Bạn có thể truy cập vào link https://www.behance.net/gallery/21964225/The-Cloud để biết thêm chi tiết.
Nhận định từ nhà Giám tuyển Nghệ thuật Ace Lê
Trao đổi cùng Luxuo Vietnam, nhà Giám tuyển Ace Lê cho biết: “Trong trường hợp này, không cần quá sắc sảo để nhận ra những điểm tương đồng về mặt thị giác, chất liệu và ý tưởng sắp đặt giữa các tác phẩm được so sánh. Tôi khá quen thuộc với những sáng tác của nghệ sỹ người Úc Jamie North, người đã từng lưu trú năm 2017 tại NTU Centre for Contemporary Art Singapore, nơi tôi đang là nghiên cứu sinh. Loạt tác phẩm điêu khắc Terraforms (2014) của anh sử dụng thực vật bản địa trồng lên trên cột khối hỗn hợp các chất liệu công nghiệp như xi măng, thép, sợi nhựa, bột đá cẩm thạch, đá vôi và tro than, được triển lãm solo tại Sarah Cottier Gallery tại Sydney, đặt ra câu hỏi hiện sinh về mối tương quan giữa nhân loại và thiên nhiên.
Ở đây, tuy Bảo Nam có chuyển sang sử dụng loại cây nhiệt đới như cây nắp ấm, nhưng nhìn chung về mặt hình khối, chất liệu và ý tưởng ta thấy có sự tương đồng rõ ràng với Jamie North. Còn về sắp đặt đám mây, khái niệm cloud art những năm gần đây đã không còn là mới mẻ. Ở đây sự song song giữa sắp đặt của Bảo Nam với tác phẩm Cloudbusting (2013) của Matsuri Yamana là khá rõ ràng, với việc đặt chiếc thang cho người xem tương tác với đám mây bên trên. Kể cả nếu đây là một sự tình cờ trùng lặp ý tưởng, thì tôi cũng không đánh giá cao, bởi nó không đem lại thông điệp gì mới. Về cloud art, nhiều nghệ sỹ đã đi theo hướng thể nghiệm mới và rất thành công như Berndnaut Smilde. Còn nếu chỉ dừng ở mức ưa nhìn, dễ chụp lên Instagram, thì chỉ nên coi là thiết kế có tính trang trí cao.”
Chờ phản hồi từ Bảo Nam
Được biết, Bảo Nam là một doanh nhân thành đạt khởi nghiệp từ một cửa hàng Lavender Flower, thành lập công ty Kinh doanh & Sản xuất Đồ trang trí Nội thất Peony Home (2016), trở thành CEO công ty Tư vấn & Trang trí Nhà cửa SaiGon E’lite (2019), và hiện nay còn được biết đến với vai trò Cố vấn Sáng tạo – người đứng sau bối cảnh Bạch Trà Viên trong phim Gái Già Lắm Chiêu V, và sắp đặt các cảnh trí, đồ nội thất thượng lưu thể hiện lối sống của một danh gia vọng tộc trong bộ phim Hạnh Phúc Máu.
Vụ việc lần này, có lẽ, điều cộng đồng cần hơn cả là phản hồi thẳng thắn từ Bảo Nam!