Vừa qua, Muse – dự án nghệ thuật khởi xướng bởi Rolls-Royce, đã công bố bốn nghệ sĩ đương đại cho danh sách đề cử giải thưởng Dream Commission 2020.

Dream Commission là sự kiện trao giải diễn ra đều đặn hai năm một lần, nhằm truyền cảm hứng và thúc đẩy sáng tạo trong lĩnh vực nghệ thuật tạo hình chuyển động đương đại. Đây là một trường phái sáng tác nghệ thuật mà ở đó các nghệ sĩ lưu giữ (chụp hoặc vẽ) lại các hình ảnh trong đời sống thường ngày. Các bức hình, thước phim họ ghi lại mang đến những cảm nhận về từng hơi thở chuyển động của cuộc sống, qua đó thể hiện những giá trị nhân văn tinh tế và sâu sắc.

Có 4 nghệ sĩ lọt vào vòng chung khảo của Muse – Dream Commission 2020 là Sondra Perry (Hoa Kỳ), Beatriz Santiago Muñoz (Puerto Rico), Martine Syms (Hoa Kỳ) và Zhou Tao (Trung Quốc), được lựa chọn bởi Hội đồng giám khảo quốc tế gồm những chuyên gia hàng đầu thế giới về nghệ thuật.

Mỗi nghệ sĩ đã tạo ra một tác phẩm nghệ thuật tạo hình chuyển động đương đại nhằm khám phá khái niệm về “Những giấc mơ”. Các tác phẩm này sẽ được hội đồng giám khảo chấm điểm và lựa chọn một người xuất sắc nhất vào dịp mùa Xuân năm 2021.

“Lineage for a Phantom Zone” – Dòng dõi của vùng đất ma quái

Trong danh sách các nghệ sĩ được đề cử, Sonda Perry là một nghệ sĩ nổi bật đến từ New Jersey với phần lớn các tác phẩm khám phá về chủ đề chủng tộc, bản sắc và công nghệ. Cô có kinh nghiệm làm việc trong mảng trí tuệ nhân tạo, hoạt hoạ, màn trình diễn, và video, cùng những thể loại khác.

Tác phẩm tham dự của Perry là “Lineage for a Phantom Zone” – Dòng dõi của vùng đất ma quái –  như một bài thiền về nguồn gốc, sự khao khát và ký ức thông qua thước phim hành trình của chính mình.

Sonda Perry chia sẻ: “Câu chuyện mở đầu bằng đoạn phim tôi đang chơi đàn theremin, một loại nhạc cụ chơi nhạc mà không cần tiếp xúc trực tiếp để tạo ra một không gian đắm chìm vào giấc mơ với các thanh âm đa chiều. Khi trưởng thành, bà tôi có một bức ảnh về mảnh đất đã nuôi dưỡng bà ở North Carolina, được đính trên tủ quần áo. Tôi thường xuyên nghĩ về bức ảnh đó và mong muốn kể lại câu chuyện về vùng đất và trải nghiệm của tôi ở nơi đó thông qua hình ảnh. Tôi sử dụng thời gian, không gian và sự giao thoa ký ức của hai thế hệ gia đình để tái hiện giấc mơ, điều mà được biến hoá qua trí tưởng tượng, hình ảnh, video và ăn sâu vào DNA của tôi”.

The Source – Khoảng lặng giữa những hỗn tạp

Beatriz Santiago Muñoz là một nghệ sĩ và nhà sản xuất phim có trụ sở tại Puerto Rico. Cách tiếp cận làm phim của cô cẩn thận tương tự như phong cách của một nhà dân tộc học. Những thước phim được tạo nên từ sự đầu tư nghiên cứu dài hạn, qua một thời gian quan sát và và thu thập thông tin.

Đối với tác phẩm nghệ thuật ngắn của Santiago Munoz, The Source, cô đã kết hợp những tấm hình hỗn tạp chụp nhanh về con người, địa điểm và những trải nghiệm, khơi gợi lên tất cả các giác quan ở người xem.

Được thực hiện trên bối cảnh ở Puerto Rico, nghệ sĩ đã mang lịch sử và văn hoá phong phú của đất nước tiếp cận công chúng. Muñoz chia sẻ: “Tất cả bắt đầu bằng một trải nghiệm khi con trai tôi đang đứng ở đầu nguồn của dòng sông Río Caguitas. Có điều gì đó dường như dừng lại. Liệu có phải là một tảng đá cổ, tiếng dòng nước lạnh xô đẩy dữ dội, sự chậm chạp của không gian hay là sự lôi cuốn mùi hương xung quanh? Trong một khoảng lặng khác, khi đồng nghiệp của tôi, nhà văn – dịch giả Guy Regis Junior đọc bản Proust to Haiti Kreyòl, anh đã nói rằng nhiệm vụ này đầy thú vị nhưng cũng đầy hy sinh. Từ đó, một khoảng lặng được mở ra trong khoảng cách thời gian – không gian giữa một ngôn ngữ, lịch sử và thế giới cảm quan, và một thế giới khác nữa”.

Kita’s World – Tìm bản ngã trong thời đại kỹ thuật số

Nghệ sĩ Martine Syms đến từ Los Angeles được biết đến rộng rãi bởi tính bạo dạn trong tư duy, sự hài hước và những nhận định xã hội. Trong Kita’s World, tác phẩm tiêu biểu của Martine, cô đã giới thiệu cho người xem những câu chuyện tưởng tượng đầy tính cá nhân của cô về sinh học, tâm lý và xã hội học.

Cô chia sẻ: “Thế giới của tôi là sự kết hợp kỳ lạ của yếu tố cốt lõi, những mẫu vật bị vỡ, những vòng lặp đầy quyến rũ và học thuyết dữ dội. Kita’s World xem xét vấn đề liên quan đến sự trượt gốc của tâm lý trong kỷ nguyên kỹ thuật số. Như một hệ quả của xã hội hiện đại, tôi được truyền cảm hứng khi nghe giai thoại từ một triết gia lỗi lạc về các sản phẩm công nghệ đang dường như đọc được suy nghĩ của chúng ta.

“Mọi thứ đều có những động cơ và nhiều tầng nghĩa tiềm ẩn phía sau – nhưng công nghệ đã làm phẳng mọi thứ. Nó có thể nói lên những suy nghĩ tận sâu trong tiềm thức của chúng ta, chúng ta đều bị nhìn thấu dù ở bên ngoài đời thực hay bên trong thế giới ảo của kỹ thuật số. Điều này có thể xoá nhoà sự khác biệt nhưng không thực sự thể hiện được sự đa dạng. Tôi thông qua Kita đã bày tỏ sự kính trọng với bản ngã thời thơ ấu của mình và suy nghĩ thấu đáo hơn về sự đối lập này”.

Three Hundred Miles Southwest – Ba trăm dặm về vùng đất lãng quên

Đến từ Quảng Châu, Zhou Tao là một nghệ sĩ hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực video, vẽ và nhiếp ảnh. Các tác phẩm nghệ thuật hình ảnh chuyển động của anh đã khơi gợi sự trải nghiệm ở nhiều khía cạnh khác nhau của cuộc sống.

Tác phẩm Three Hundred Miles Southwest của Zhou Tao sẽ tập trung vào góc nhìn ở các khu vực đông dân cư cho tới một khung cảnh xa xăm mơ hồ và dẫn đến những viễn cảnh như trong thần thoại.

“Ba trăm dặm từ đỉnh núi hiểm trở về phía đông nam, những khu vực bị lãng quên mà không được phủ sóng mạng tốc độ cao nằm ở điểm tận cùng của địa lý. Giữa kẻ đi tìm chó sói có những dãy núi là người bạn đồng hành và mô hình sinh thái hẻo lánh thứ 37; giữa những bức phù điêu khổng lồ trong thung lũng nhỏ hẹp và cánh cổng huyền thoại bước vào không gian bốn chiều; các cơ sở kỹ thuật kết nối từ trạm ga này đến trạm ga khác nằm rải rác giữa những dãy núi, tất cả tạo nên một câu chuyện cổ tích về tương lai vốn đã biến mất từ lâu khỏi vùng đất thần thoại này ”. – Zhou Tao chia sẻ về trong tác phẩm của anh.

Về Muse – Dream Commission 2020

Vào tháng 6 năm 2020, Hội đồng giám khảo đã nhất trí chọn bốn nghệ sĩ từ hai mươi ba đề cử để đưa vào danh sách. Hội đồng giám khảo bao gồm: Isaac Julien CBE RA, một nghệ sĩ hàng đầu về nghệ thuật tạo hình chuyển động đương đại; Hans Ulrich Obrist, Giám đốc nghệ thuật của Phòng trưng bày Serpentine ở London, Anh; Katrina Sedgwick, Giám đốc Bảo tàng của Trung tâm Nghệ thuật tạo hình chuyển động ở Melbourne, Úc; Terrie Sultan, cựu Giám đốc Bảo tàng của Bảo tàng Nghệ thuật Parrish tại New York, Hoa Kỳ; và Theodora Vischer, Giám đốc cao cấp tại Fondation Beyeler ở Basel, Thụy Sĩ.

Đại diện Hội đồng giám khảo tuyên bố: “Muse – Dream Commission 2020 sẽ tạo cơ hội cho các nghệ sĩ có không gian để phát triển thẩm mỹ nghệ thuật và nghiên cứu sâu hơn về một lĩnh vực mà họ có thể tự do sáng tạo một tác phẩm có khả năng gây tiếng vang trong cộng đồng. Chất lượng của danh sách dài các ứng cử viên được đề cử đã làm cho quá trình lựa chọn này vô cùng hấp dẫn mà cũng đầy khó khăn. Phạm vi tiêu chuẩn để cân nhắc là tính khác biệt – sự tinh tế trong các ý tưởng và cách thể hiện trên truyền thông phải thực sự truyền cảm hứng. Chúng tôi đã thành công trong việc chọn lọc ra những cái tên đến từ các quốc gia, nền văn hoá khác nhau và các loại hình tư duy nghệ thuật đa dạng.”

Sau 5 năm ủng hộ các nghệ sĩ quốc tế trong việc sáng tạo và cho ra đời các tác phẩm nghệ thuật, Dự án được khởi xướng bởi Rolls-Royce Motor Cars đã công bố một bước đi mới vào năm 2019. Đó là Muse¸ bao gồm hai chương trình diễn ra hai năm một lần, Dream Commission và Spirit of Ecstasy Challenge.

Mục tiêu của Rolls-Royce Motor Cars đối với Dream Commission, với sự hợp tác giữa Serpentine Galleries, London và Fondation Beyeler, Basel, là xây dựng thương hiệu như một nền tảng phù hợp để phát triển nghệ thuật tạo hình chuyển động đương đại. Để sẵn sàng cho những đổi mới, các tác phẩm Dream Commission cho phép thể hiện dưới bất kỳ hình thức nào trong danh mục bao gồm phim thử nghiệm, video, hoạt hình, trải nghiệm tương tác và đắm chìm cũng như nội dung được trình bày ở các định dạng khác nhau, chẳng hạn như thực tế ảo và thực tế tăng cường.

Hai năm một lần, cuộc thi sẽ lại bắt đầu và cho ra đời một thế hệ các nghệ sĩ mới cùng các tác phẩm đánh dấu bước ngoặt cho loại hình nghệ thuật tạo hình chuyển động đương đại.