Những ngày gần đây, khi quiet luxury vẫn còn là một cụm từ gây sốt và được dự kiến sẽ trở thành xu hướng của một “thế giới mới”, nơi con người sống đúng với các giá trị thực tế hơn là cố gắng khoe khoang độ giàu có của bản thân bằng những món đồ hàng hiệu đắt tiền, thì đâu đó, trong lĩnh vực ẩm thực, quiet luxury đã và đang chinh phục giới sành ăn từ lâu.

Ảnh: Maidla Nature Resort

Nếu quiet luxury được định nghĩa là sự xa xỉ thầm lặng, nhấn mạnh vào lối sống hay phong cách giàu có nhưng không hô hào, khoe khoang, thì trong ẩm thực cao cấp, giới đầu bếp đang là những người sở hữu nghiêm túc nhất lối sống ấy. Họ là những người được tiếp xúc với nguồn nguyên liệu cực kỳ chất lượng mỗi ngày và họ làm việc trong thầm lặng để đưa lên bàn ăn những món ăn tuyệt vời, vô song. Trái với những trào lưu và xu hướng về ẩm thực liên tục xuất hiện và thay đổi trong nhiều năm qua, như ẩm thực fusion, ẩm thực gastromy hay các loại hình ẩm thực kết hợp biểu diễn khác thay đổi theo văn hóa, xu hướng,… thì đang ngày càng có nhiều đầu bếp chọn quay về với ẩm thực nguyên bản, biến đặc sản địa phương thành tinh hoa cao cấp.

Khi mọi con đường đều dẫn đến La Mã

Ẩm thực nguyên bản đề cao giá trị tự nhiên của nguyên liệu, đòi hỏi cách thức chế biến cẩn thận từ người đầu bếp cũng như những hiểu biết sâu sắc về từng địa phương để mang lên bàn những món ăn không chỉ ngon mà còn có giá trị văn hóa, ý nghĩa, khiến người dùng nhớ mãi. Ẩm thực nguyên bản không khai thác những yếu tố mới lạ theo thời, mà quay về với bản chất của ẩm thực và những điểm mạnh vốn có trong tài nguyên thiên nhiên của từng địa phương, hay quốc gia, dân tộc để mang đến những trải nghiệm cực kỳ cao cấp cho người ăn.

Ẩm thực nguyên bản vì thế không dễ tiếp cận, vì để làm nhiều món ăn thú vị thì dễ, nhưng để biến một món đơn giản trở thành nghệ thuật lại đòi hỏi rất nhiều công sức nghiên cứu và đào sâu về gốc rễ, đặc tính món ăn cũng như các câu chuyện văn hóa để kết hợp đúng và đủ, đem lại một trải nghiệm đẹp, tinh tế cho người thưởng thức. Cũng giống như những món thời trang cao cấp nhất sở hữu sức sống vượt thời gian là những thanh lịch và tối giản nhất, ẩm thực nguyên bản nối dài câu chuyện văn hóa và di sản bản địa bằng những món ăn có nguyên liệu vô cùng đơn giản, dễ tìm nhưng sức hấp dẫn khó tìm kiếm được nếu không khai phá, mày mò.

Ảnh: New Forest Escape

Để có thể đứng vững giữa thế giới ẩm thực cao cấp, đòi hỏi độ tỉ mỉ, khéo léo, tài nghệ cực kỳ cao của đầu bếp cũng như sự khác lạ, thay đổi thường xuyên của món ăn, đó là một thử thách rất lớn đối với ẩm thực nguyên bản và là bài toán với các nhà hàng cao cấp.

Tại Việt Nam đã có một số nhà hàng từ fine dining đến casual fine dining thể hiện sự sẵn sàng tiếp cận với những xu hướng ẩm thực nguyên bản, đưa nguyên liệu Việt Nam truyền thống, giản dị thành những tác phẩm nghệ thuật mà thông qua đó, câu chuyện về đất nước, con người Việt Nam được lan tỏa mạnh mẽ đến thế giới.

Những nhà hàng “quiet luxury”

Nổi tiếng nhất trong giới đầu bếp tại Việt Nam hiện tại phải kể đến Peter Cường Franklin, người được xem là tượng đài cho các đầu bếp trong nước không chỉ vì tài năng và niềm đam mê lớn với ẩm thực nguyên bản, mà còn vì anh là người đầu tiên đưa ẩm thực Việt lên bản đồ thế giới với cái tên nhà hàng Anan Saigon xuất hiện trong danh sách 50 nhà hàng tốt nhất châu Á do The World’s 50 Best bình chọn.

Mặc dù thừa hưởng nền giáo dục từ Mỹ và gặt hái thành công tại nhiều quốc gia trên thế giới, Peter Cường vẫn có một thôi thúc kỳ lạ để quay về phát triển ẩm thực Việt Nam, bắt nguồn từ ký ức về những món ăn ngày xưa mẹ anh nấu. Chính thôi thúc đó đã giúp anh mày mò khám phá về ẩm thực Việt, để rồi Anan Saigon ra đời vào năm 2016, ngay giữa khu chợ ẩm ướt lâu đời nhất và duy nhất còn lại của Thành phố Hồ Chí Minh.

Nhà hàng Anan Saigon và món bánh mì truffle giá 100 USD. Ảnh: Anan Saigon

“Ẩm thực Việt Nam được biết đến với giá trị và hương vị, nhưng không tinh tế. Các nhà hàng cao cấp chỉ thực sự dành cho người phương Tây và hầu hết là người Pháp do di sản thuộc địa. Tôi nghĩ lựa chọn thú vị hơn là kết hợp hương vị ẩm thực truyền thống của đất nước với các kỹ thuật đương đại trong một môi trường ẩm thực cao cấp nhưng vẫn đầy lòng hiếu khách của người Việt Nam”, Peter Cường Franklin chia sẻ với The World’s 50 Best.

Anan Saigon có phòng thí nghiệm tại nhà hàng để nghiên cứu các kỹ thuật phức tạp trong chế biến món, kết hợp với lợi thế ở gần chợ, nhà hàng dường như luôn bận rộn với những ý tưởng sáng tạo và hành trình khám phá ẩm thực Việt Nam không ngừng nghỉ. Nhờ thế mà khách đến ăn không chỉ thấy phong vị Việt “phảng phất” trên bàn ăn đậm chất hiện đại, mà thực sự được đắm chìm trong cảm giác thân quen với những món ngon đường phố rất mực gần gũi nhưng vô cùng cao cấp.

Đầu bếp Peter Cường Franklin

“Từ những ngày đầu tiên, Anan Saigon được lập ra với mục tiêu tái định hình, tái định nghĩa và nâng tầm ẩm thực Việt” – Peter Cường Franklin

Cũng mang cùng niềm đam mê với ẩm thực Việt, nhưng Summer Le, người con của miền Trung chọn khởi đầu nhà hàng cao cấp ở Đà Nẵng để tôn vinh giá trị của nén, một loại gia vị khá giống với tỏi, phổ biến ở miền Trung nhưng lại được ít người biết đến. Nhà hàng Nén khi ấy là một mô hình quá lạ lẫm với nhiều người, do ẩm thực cao cấp lúc bấy giờ vẫn còn chưa phát triển ở Đà Nẵng, nói chi một nhà hàng tasting menu (thực đơn nếm thử) đòi hỏi chất lượng món ăn và trải nghiệm rất cao. Nhưng Summer Le kiên định với tầm nhìn của mình. Cô muốn chứng minh rằng những nguyên liệu Việt Nam bình thường, giản dị có thể làm nên những bữa ăn cao cấp, sang trọng mang tầm vóc thế giới.

Summer Le – Chủ nhà hàng Nén và Nén Light

Món “Giấy dó” mô phỏng loại giấy nổi tiếng của các làng nghề Việt Nam bằng một loại rau rất quen thuộc, dễ tìm của người Việt

Nén chinh phục người dùng và tạo nên một phong cách thưởng thức ẩm thực có một không hai, không phải bằng sự phô trương, hào nhoáng, mà bằng tinh thần cặm cụi phát huy những giá trị vốn có của ẩm thực địa phương, biến những câu chuyện đời thường thành trải nghiệm chỉn chu cho thực khách cả trong nước lẫn quốc tế. Năm 2018, siêu đầu bếp thế giới, Dominique Crenn đến thăm Nén trong một bữa trưa bình dị và bất ngờ, khẳng định chất lượng và định hướng đúng đắn của một nhà hàng cao cấp trong thầm lặng, tập trung cho ẩm thực nguyên bản.

“Có một điều thú vị, tất cả những gì tôi làm thành công trước giờ là nhờ vào chú tâm làm cho thật tốt. Mọi người biết đến là do vô tình tìm thấy hay do người quen giới thiệu. Ngược lại, khi tôi càng cố quảng cáo, mời gọi người khác thì lại càng không hiệu quả. Nên tôi quyết định cứ kín tiếng và tập trung vào cái mình làm thôi, hữu xạ tự nhiên hương”, đó là triết lý làm nhà hàng của Summer Le.

Kết

Có thể thấy, trong thế giới ẩm thực cao cấp, quiet luxury đã và đang tồn tại bằng những giá trị âm thầm được tạo dựng dựa trên nguồn gốc ẩm thực nguyên bản. Sự cao cấp mà mỗi vị khách được trải nghiệm không phải chỉ bằng tiền, mà còn bằng khối lượng thời gian, công sức, mồ hôi và nước mắt, kinh nghiệm và kỹ năng của những người đầu bếp. Đó chính là “tiền xu kêu lớn, tiền giấy thì thầm” trong thế giới bí ẩn đầy lôi cuốn của ẩm thực cao cấp.