Tao nhã, tinh xảo và quý giá, thủy tinh và pha lê Lalique giờ đây vẫn được nhiều viện bảo tàng chào đón và là vật phẩm có giá trị sưu tầm của giới thượng lưu.

Sinh năm 1860 tại Aÿ-Champagne, Pháp, René Lalique chính là một trong những tên tuổi vĩ đại nhất trong thời đại của ông. Năm 1913, từ một xưởng chế tác thủy tinh được mua lại tại số nhà 24 đường Quatre-Septembre, Paris, Pháp; René Lalique đã lập nên thương hiệu Lalique. Chỉ trong vài năm, cái tên René Lalique đã nhanh chóng vượt biên giới nước Pháp, để được cả thế giới biết tới với những tạo tác bằng pha lê – thủy tinh có vẻ đẹp tinh xảo.

Hình tượng nữ, hoa lá và động vật (Female figures, flora và fauna – 3F) – là nguồn cảm hứng chính của René Lalique. Ông đã khắc họa nên người phụ nữ với lòng kính ngưỡng cao nhất, và để lại dấu ấn khó phai mờ về thiên nhiên tươi đẹp nhờ thời gian ở với ông bà ngoại ở vùng quê Champagne.

“Nghệ thuật đích thực không đòi hỏi những hào nhoáng sáo rỗng.”

René Lalique

Với phong cách độc đáo không dễ bị nhầm lẫn, những tác phẩm của ông đã tạo ảnh hưởng lớn đến trào lưu nghệ thuật Art Nouveau và Art Deco thời điểm ấy. Nhiều người đánh giá rằng sự phục hưng của ngành chế tác kim hoàn Pháp vào cuối thế kỷ XIX chủ yếu đến từ công lao của René Lalique.

Từ chất liệu thủy tinh và pha lê cao cấp, bàn tay ma thuật của René Lalique đã tạo nên món trang sức tao nhã, thanh thoát mà quý phái, để đến tận ngày nay, những tác phẩm của ông vẫn được nhiều viện bảo tàng chào đón. Đặc biệt, giới thượng lưu từ đâu đã xem đồ thủy tinh và pha lê Lalique như một dạng vật phẩm có giá trị sưu tầm. Nếu ngưỡng mộ những vật phẩm của người nghệ nhân thiên tài, bạn có thể bắt đầu bộ sưu tập Lalique của riêng mình với vài lưu ý sau:

Vì sao các sản phẩm Lalique lại có giá khá cao trên thị trường?

Mỗi sản phẩm Lalique đều được sản xuất tại nhà máy do René Lalique thành lập từ năm 1921, tại làng Wingen-sur-Moder ở Alsace, vùng đất có truyền thống làm thủy tinh của Pháp.

Quy trình sản xuất của Lalique là một phần quan trọng trong mỗi thiết kế và sáng tạo. Ngay cả trong thời đại ngày nay, các sản phẩm Lalique vẫn được làm bằng tay, với cam kết rõ ràng về tính savoir-faire độc ​​đáo. Từ tác phẩm điêu khắc nhỏ đến sản phẩm có giá trị đồ sộ như đèn chùm, Lalique đều đảm bảo thực hiện theo truyền thống để đạt chất lượng cao.

Vì thế, một sản phẩm pha lê từ Lalique có thể đòi hỏi đến 40 bước thực hiện, bắt đầu từ studio sáng tạo. Tại đây, các nhà thiết kế của Lalique sử dụng cả kỹ thuật truyền thống như vẽ và mô hình hóa cùng với công nghệ mới như số hóa và in 3D. Một trong số các giai đoạn đầu tiên của quy trình là sản xuất ra khuôn mẫu phức tạp. Chúng được sản xuất tại nhà máy và hoàn thiện thủ công theo tiêu chuẩn nghiêm ngặt. Mọi thứ vẫn được làm bằng tay, sử dụng nhiều kỹ thuật độc quyền được René Lalique phát triển gần một thế kỷ trước.

Sau đó, những sản phẩm thủy tinh và pha lê sẽ được các nghệ nhân thổi hồn để bước vào cuộc sống. Hiện tại, Lalique đang đào tạo và sử dụng thế hệ nghệ nhân thứ ba, một vài người trong số đó đã được chính phủ Pháp tôn vinh với trình độ và kỹ năng đặc biệt.

Điều gì khiến Lalique trở nên đặc biệt?

Phải tận mắt chiêm ngưỡng những tạo phẩm thành hình dưới đôi tay Lalique, chúng ta mới có thể cảm nhận được chân thực cách tiếp cận độc đáo của ông trong việc chế tác thuỷ tinh và pha lê cao cấp. Điều khác biệt lớn nhất giữa các tác phẩm của ông và những nghệ nhân khác cùng thời là sự rõ ràng, chính xác. Lalique có tài năng thiên phú trong nghệ thuật điều khiển thủy tinh cùng nhiều vật liệu khác để hiện thực hóa tầm nhìn sáng tạo của bản thân.

Những thử nghiệm đầu tiên của Lalique xuất hiện từ đầu những năm 1900. Ông nhanh chóng gặt hái thành công trong sự nghiệp thiết kế trang sức tại một trong những xưởng chế tác hàng đầu thế giới. Trong 40 năm sau đó, thủy tinh trở thành mối quan tâm lớn nhất trong công việc của ông, để nhanh chóng trở thành những biểu tượng dẫn đầu trào lưu nghệ thuật Art Nouveau, Art Deco và Chủ nghĩa Hiện đại.

Làm thế nào để bắt đầu sưu tầm đồ Lalique?

Mặc dù các yếu tố ảnh hưởng đến giá trị là điều đáng cân nhắc, sản phẩm của Lalique vẫn đa dạng đến mức bạn có thể tạo dựng nên cả bộ sưu tập cá nhân dựa vào sở thích và ngân sách của mình. Những người mới bắt đầu có thể cân nhắc việc mua theo từng vật phẩm riêng biệt, như đèn, lọ hoa, bát, đĩa, bình, ly, linh vật xe hơi, chai nước hoa, đồ trang sức và tượng nhỏ, cùng nhiều thể loại khác.

Để bộ sưu tập trở nên giá trị hơn, một số nhà sưu tầm lựa chọn một chủ đề riêng biệt như hoa, động vật hay phụ nữ. Số khác lại muốn sưu tầm toàn bộ màu sắc của một vật phẩm nhất định, như bình Perruches với các màu xanh mòng két, vàng chanh, hổ phách, xanh điện, đỏ tươi, vàng tươi, xanh ngọc lục bảo, xanh ngọc bích và trắng đục.

Không chỉ là nhà thiết kế thiên tài, Lalique cũng là một người bán hàng siêu hạng, với khả năng bán ra số lượng lớn sản phẩm trên thị trường quốc tế và tạo dựng được danh tiếng về chất lượng, đẳng cấp. Nhờ đó mà dù đã qua đời hơn 60 năm qua, tên tuổi của ông vẫn đảm bảo cho hàng loạt sản phẩm có giá trị được xuất hiện trong nhiều bảo tàng và các bộ sưu tập trên thế giới.

Vì sao cùng một thiết kế lại có giá khác nhau?

Đối với người mới bắt đầu tiếp cận các sản phẩm Lalique, việc những mặt hàng tương tự lại có giá khác nhau là điều khá khó hiểu. Tuy nhiên trên thực tế, các màu sắc khác nhau có giá trị khác nhau, những vật phẩm trong suốt hay mờ đục thường có giá thấp hơn các sản phẩm có màu. Sự hiếm có của màu trong thiết kế nhất định cũng ảnh hưởng đến giá trị thương mại, tương ứng với số người đang khao khát màu đó.

Những vật phẩm có lớp màu tươi, bóng thường được làm từ hai hay nhiều lớp thuỷ tinh thay vì chỉ một lớp cũng có nhiều khả năng có mức giá cao hơn, vì quá trình sản xuất khá tốn kém. Cùng một màu, nhưng sắc thái khác nhau cũng có thể tạo nên sự khác biệt về giá.

Tình trạng quan trọng như thế nào?

Các vết nứt, phoi, khía, sứt sẹo hay lỗ khoan đều cần được lưu ý. Một khi đã bị hỏng, thủy tinh hay pha lê gần như không thể được khôi phục, dù bạn có nỗ lực sửa chữa thế nào đi chăng nữa. Tuy nhiên, vết tích trên các tác phẩm đặc biệt hiếm có thể dễ được chấp nhận hơn so với trên những thiết kế được bày bán rộng rãi.

Tuổi đời của sản phẩm có quan trọng không?

Trong một vài trường hợp, các mặt hàng Lalique có thể được ký lại để trông có vẻ lâu đời hơn so với thực tế. Các tác phẩm trước chiến tranh được thực hiện trong suốt cuộc đời của René Lalique thường được ký tên R. Lalique, dù được khắc, khắc tròn, dán, đúc hay chạm chìm đi nữa.

Các tác phẩm sau chiến tranh thường được ký tên là Lalique France, và đôi khi được kèm theo chữ R trong vòng tròn. Không giống như nhãn hiệu, vết nhuộm được thêm vào vật phẩm một thời gian sau đó dường như không ảnh hưởng tiêu cực đến giá trị của nó, mà trên thực tế còn có thể có tác động tích cực – trong một số trường hợp, việc nhuộm thêm là rất khó thực hiện, và cũng bởi vết nhuộm có thể trở thành một trong những yếu tố thiết kế khác trên bề mặt vật thể.