Chào mừng bạn đến với thị trấn hấp dẫn nhất nước Ý! Đừng bỏ lỡ cơ hội chứng kiến sự phục hưng của kinh đô văn hóa lớn và ấn tượng nhất mang tên Matera này.

Chuyến đi đến Matera sẽ cho bạn bằng chứng sống động về quá trình hồi sinh của một nền văn minh cổ đại. Từng là trung tâm văn hóa bị lãng quên ở miền nam nước Ý, vậy mà ngày nay, Matera đã trở thành trung tâm văn hóa lớn nhất của châu Âu hiện đại.

Câu chuyện hồi sinh của Matera là một nỗi xúc động kì diệu. Vào thập niên 50, Matera từng bị coi là nỗi tủi nhục của đất nước Ý khi nhà văn Carlo Levi phát hiện ra nó trong thời gian ông bị phát xít Ý lưu đày đến một thị trấn gần đó. Ông đã rất kinh hoàng trước những gì mình nhìn thấy. Người dân sống trong hang; cả người và gia súc chen chúc nhau trong không gian chật chội, hôi thối. Bệnh sốt rét tràn lan. Không có điện, cũng chẳng có nước. Trẻ em không chết vì đói cũng chết vì bệnh. Ngay cả một bộ óc như của Francis Bacon cũng không tưởng tượng ra nổi cảnh tượng khốn cùng đến vậy.

Lấy cảm hứng từ thực tại phô bày, Levi viết nên cuốn sách thay đổi toàn bộ Matera – “Khi Christ đến Eboli”. Chính quyền Ý bị buộc phải ngưng phớt lờ và bắt đầu di dân đến một khu vực nông thôn phát triển hơn mặc cho nhiều người dân vẫn chưa thể thích nghi. Matera kể từ đó bị người ta lãng quên.

Bẵng đi một thời gian, Matera bị đánh thức bởi những con người sáng tạo ham thích khám phá. Một số chính là thế hệ sau này của những cư dân đã được chính phủ Ý di dời từ Matera sang nông thôn. Nổi bật nhất là nhóm thanh niên La Scaletta với sứ mệnh bảo tồn văn hóa và di sản Materan. Nhờ các cuộc khai hoang, người ta dần phát hiện ra nhà thờ, hang động đổ nát hóa ra lại là những không gian triển lãm nghệ thuật tuyệt vời! Và hóa ra sự nghèo đói và cơ cực của Matera một thời đã đem lại cho nó những giá trị đáng để bảo tồn. Danh tiếng của thị trấn bắt đầu thay đổi tích cực hơn. Năm 1993, Matera chính thức bước chân vào danh sách di sản thế giới của UNESCO.

Các nhà làm phim nhìn thấy tiềm năng của thị trấn nhỏ trên đỉnh đồi hoang của Ý. Họ biến nơi đây thành bối cảnh cho những bộ phim của mình. Lần lượt ra đời nào là Passion of the Christ (2004) của Mel Gibson, Ben-Hur (2016) của Timur Bekmambetov. Thị trấn cũng xuất hiện trong bộ phim Wonder Woman nổi tiếng. Những bức tường đá và con đường hẹp nơi đây cũng là bối cảnh cho phần James Bond sắp ra mắt – No Time To Die – dự kiến ​​sẽ mang về thêm 10 triệu bảng cho thành phố.

Lea Seydoux và Daniel Craig tạo dáng cho phần phim James Bond ở Matera vào tháng 9 năm 2019

Sự trỗi dậy của Matera từ khu ổ chuột đến trung tâm văn hóa thật đáng kinh ngạc!

Thật không dễ để bạn có thể đứng vững trước đất nước có thể hút hồn người ta với bất kì góc máy nào như Ý, quê hương của những Botticelli, Positano, Sofia Loren và Tuscany vô cùng xinh đẹp. Tuy nhiên trong số đó, Matera vẫn vượt ngoài mức so sánh. Ngay cả cảnh sát ở đây cũng có những bộ đồng phục đẹp nhất thế giới. Thành phố vàng với lối kiến trúc khúc khuỷu như mê cung này không giống như bất kì nơi nào bạn từng thấy, kể cả những địa điểm khác ở Ý.

Những ngôi nhà xếp xen kẽ nhau dọc theo sườn đồi; lớp tường đá vôi lạnh lẽo được làm mềm mại bằng những bông hoa cuối hè và dây leo thường xuân. Các ngôi nhà cổ đã ngủ yên hàng ngàn năm trong hang động nay được khai hoang và khoác lên diện mạo tươi mới, trở thành các khách sạn nhộn nhịp đón khách hàng năm. Những lối đi hẹp hun hút gió, đôi khi bất ngờ dẫn bạn đến hang động và đường hầm, đôi khi ẩn mình dưới các trụ bay khổng lồ của kiến trúc Roman.

Matera chính là thế giới cổ tích hiếm hoi còn sót lại trên mặt đất.

Nơi lưu trú

Với hệ thống Airbnb phát triển khá mạnh, Matera không thiếu những nơi lưu trú cho chuyến tham quan của bạn. Một trong những gợi ý sang trọng nhất là khách sạn Sextantio le Grotte della Civita, một nhà thờ cổ từ thế kỷ 13 được tu sửa lại.

Giống như việc phục hồi của Matera, người ta cũng phải dành rất nhiều nỗ lực để cải tạo hệ thống 18 hang động cổ này thành một khách sạn thoải mái, tiện nghi và thanh lịch bậc nhất ở Matera. Thực tế, chủ của nó đã phải bỏ ra hơn 10 năm để cải tạo lại toàn bộ khu đất ba tầng này. Mọi sửa chữa đều phải hết sức cẩn thận để đảm bảo các hang động vẫn giữ nguyên đặc tính ban đầu. Người ta sẽ không lắp đặt bất kì hệ thống nào trước khi đánh số mọi cột cờ nhằm giúp mọi thứ trở về đúng vị trí sau khi sửa chữa.

Mỗi phòng ngủ có độ cao khác nhau và được thắp sáng bằng nến sáp ong. Nội thất gỗ lấy từ chính Matera hay các thị trấn lân cận, kết hợp với bồn tắm hiện đại hình quả trứng khổng lồ của Philippe Starck, tạo nên tổng thể đơn giản mà hoàn hảo. Bạn sẽ không có giấc ngủ nào tuyệt vời hơn trong một căn phòng của Sextantio, với ánh nến lung linh và không khí mát mẻ. Nơi đây, ánh mặt trời được chặn lại sau bức tường đá và cánh cửa gỗ to, và bạn sẽ hoàn toàn thoải mái, an toàn với hệ thống sưởi ấm từ sàn và những chiếc giường phủ vải lanh Ý ngọt ngào.

Khu vực nhà thờ cổ được biến thành nhà hàng ăn sáng, nơi đem đến cho bạn bữa sáng tuyệt vời với bánh mì Matera nổi tiếng, cùng các loại bánh ngọt, trái cây và pho mát thơm ngon khác của địa phương. Khoảng sân thượng lát đá rực rỡ dưới ánh mặt trời và nhìn xuống khe núi là địa điểm lý tưởng cho bạn thưởng thức một ly vang Aperitivo. Sextantio có thể tô điểm hang động của nó như trang trí một cây thông Giáng sinh lấp lánh, nhưng may mắn thay nó đã không làm thế và giờ đây, chúng ta có một thành tựu kiến trúc thực sự phong cách mà lại vô cùng đơn giản.

Địa điểm tham quan

Hẳn là bạn sẽ trông đợi rất nhiều điểm tham quan thú vị từ nơi được mệnh danh là trung tâm văn hóa này. Matera sẽ không làm bạn thất vọng với rất nhiều không gian bảo tàng và phòng trưng bày tuyệt vời.

Bắt đầu với Casa Noha, được đặt theo tên của một gia đình quý tộc từng sống ở đây. Di tích này sẽ kể cho bạn câu chuyện về một thành phố từ thuở sơ khai, đi qua những ngày hoang tàn vào thập niên 50, để rồi vực dậy trong sự phục hưng thời hiện đại. Câu chuyện hồi sinh đầy nước mắt của Matera được chiếu trực tiếp lên tường, sàn và trần của tất cả các phòng, cho bạn trải nghiệm ấn tượng và sinh động nhất về thành phố cổ đại này.

Rất nhiều người sẽ gợi ý bạn đến MUSMA, phòng trưng bày điêu khắc đương đại nằm trong ngôi nhà từ thế ký 16. Và bạn nên nghe theo, bởi đây là đứa con tinh thần của nhóm nghệ sĩ La Scaletta, người mang sứ mệnh bảo tổn di sản văn hóa của quê hương Matera. MUSMA là nơi hiếm hoi lưu giữ tác phẩm của các nghệ sĩ trong nước và quốc tế trong hang động.

Hấp dẫn không kém là Casa Ortega, phòng trưng bày tưởng nhớ đến nghệ sĩ bậc thầy người Tây Ban Nha, Josè Ortega. Ortega bị ấn tượng với kỹ thuật giấy bồi của những thợ thủ công Matera và quyết tâm biến nó thành di sản của mình. Từ đây, ông tìm thấy sự gioa thoa giữa nghệ thuật của Picasso và Matisse và cho ra đời các tác phẩm táo bạo, đầy màu sắc, phản ánh sâu sắc thực tế xã hội.

Nghệ thuật cộng đồng đóng vai trò quan trọng ở Matera. Do đó, trong lễ kỷ niệm văn hóa năm 2019 của thành phố, năm tác phẩm của nghệ sĩ người Salvador Dalí đã được mô phỏng lại và trưng bày vòng quanh thị trấn.

Đừng rời khỏi Matera mà quên đến thăm La Palomba, một công viên điêu khắc trừu tượng nằm khuất trong mỏ đá bỏ hoang dưới chân thành phố. Công viên được xây dựng năm 2013, bắt nguồn từ ý tưởng tổ chức một không gian nghệ thuật ngoài trời sau sự kiện triển lãm của nhà điêu khắc nổi tiếng thế giới – Antonio Paradiso. Các tác phẩm điêu khắc của ông vẫn được trưng bày từ đó cho đến nay, kể cả bức điêu khắc về sự kiện hoang tàn ngày 9/11. Bên cạnh đó, công viên có sự tham gia đóng góp của năm nghệ sĩ khác từ vùng Basilicata. Nằm khuất xa trung tâm, công viên giữ được vẻ yên tĩnh lý tưởng cho những du khách yêu nghệ thuật. Thời điểm tham quan tuyệt vời nhất là lúc hoàng hôn. Khi ấy, những khối kim loại vặn xoắn, những tác phẩm lịch sử bí ẩn tắm mình trong ánh nắng chiều vàng, tạo nên vẻ siêu thực cho toàn bộ không gian thưởng thức.

Thưởng thức ẩm thực

Nằm trong khu vực yên tĩnh của Basilicata, Matera có nhiều nhà hàng mang hương vị đặc trưng của địa phương. Món xúc xích Lucanica tẩm muối, tiêu và hạt thì là; bánh mì ngũ cốc hơi chua và mì ống Orecchiette có hình đôi tai là những món không hề xa lạ ở đây.

Tuy nhiên để thực sự cảm nhận được ẩm thực tuyệt vời của thành phố, mời bạn đến với Osteria al Casale. Nhà hàng này dựa lưng vào một hang động cao với sân thượng trải dài trên quảng trường. Đầu bếp Fabio Paolicelli là một người thực sự tâm huyết trong việc giữ gìn truyền thống ẩm thực địa phương. Món pasta Orecchiette củ cải và cá cơm là đặc sản không thể bỏ qua của ông. Món pasta Scialatielli với nấm cardoncelli, phô mai và ớt ngọt cũng là một lựa chọn hấp dẫn khác. Tuy nhiên đừng quên chừa bụng cho món tráng miệng – bánh mousse hạt dẻ cùng vả tây và phô mai ricotta mịn màng, thơm ngon đến miếng cuối cùng.

Trattoria del Caveoso là một lựa chọn khác đáng để ghé thăm. Duyên dáng và có những món ăn ngon tuyệt vời, nhà hàng chắc chắn sẽ đem lại cho bạn trải nghiệm khó quên. Hãy thử món salad Caprese và mì ống xúc xích với rượu Aglianico đặc trưng của địa phương và phong cách tiếp đãi tuyệt vời của những con người Ý thực thụ ở đây.

Đừng bỏ lỡ Area 8, quán bar ấn tượng nhất của Matera, ban ngày là nơi làm việc và sản xuất phim, ban đêm lại trở thành quán bar sôi động. Area 8 là nơi gặp gỡ của nhiều nhà làm phim, diễn viên như Wes Anderson, Léa Seydoux và Joaquin Phoenix. Mikeala Bandini, ông chủ của Area 8 là một người có gu thẩm mĩ cực kì cao. Ông đã tìm và đem về những món nội thất độc đáo từ khắp nơi trên thế giới. Ngoài sân thượng là chiếc xe tay ga hiệu Piaggio Ape 1955 dùng làm sân khấu biểu diễn DJ. Bên trong là một dãy nội thất cổ điển, từ ghế bành bọc da, bàn đèn dung nham thập niên 70 đến tủ sách bằng gỗ và đèn nến trang nhã. Ngoài ra, ẩn trong một hang động hình vòm còn có một rạp chiếu phim. Nếu bạn tìm kiếm một nơi thú vị để nhâm nhi cocktail thì hãy đưa ngay Area 8 vào danh sách của mình nhé.