Dining Library: Con đường ngọt lịm của socola
Socola từ lâu đã là loại thực phẩm quen thuộc trong đời sống Tây phương và dần lan ra toàn cầu. Trẻ con yêu socola, người lớn cũng yêu socola và cả thế giới phát cuồng vì socola.
Socola đi vào các loại bánh kẹo, trở thành loại hương vị được trẻ em yêu thích nhất. Nhắc đến chúng, mọi người mường tượng ra những thanh socola trong siêu thị với đủ các vị từ đắng, sữa, trắng… tới các loại pha trộn hạt. Socola thực chất không chỉ có vậy, và lịch sử của chúng ẩn chứa nhiều điều hấp dẫn tựa như câu chuyện cổ tích.
Socola chỉ dành cho giới quý tộc
Trước khi được biết tới rộng rãi tại châu Âu, socola từng được coi là thực phẩm dành riêng cho giới quý tộc và được mệnh danh là “món ăn của các vị thần” (Food of the Gods). Xuất xứ từ khu vực Mexico, Nam Mỹ, giới quý tộc tại một số nơi như Ả Rập sử dụng socola như một loại thực phẩm hỗ trợ chuyện chăn gối.
Socola thuở sơ khai được tiêu thụ dưới dạng đồ uống
Thời xa xưa, socola là món quà tặng trong những dịp quan trọng của người Aztec. Người dân nơi đây tin rằng socola có mối liên hệ mật thiết với những vị thần và chỉ có giới quý tộc mới được thưởng thức loại thực phẩm “thần thánh” này.
Trong thời kỳ đầu của socola, chúng được tiêu thụ hoàn toàn dưới dạng uống. Chưa một ai có ý định biến chúng thành những thanh kẹo cứng cáp như bây giờ. Và con đường ngọt lịm của socola chính thức bắt đầu khi chúng được Joseph Storrs Fry khoác lên chiếc áo mới vào năm 1795. Sự kiện nhà khoa học người Hà Lan phát minh ra phương pháp tách hạt bằng động cơ hơi nước và ứng dụng lên hạt cacao đã biến món đồ uống “thần thánh” này thành những thanh socola kẻ ô vuông xinh xắn.
Hai con đường của cacao
Hạt cacao trước kia được nghiền và pha thật đặc để uống thì giờ đây được tách ra làm hai phần là bơ cacao và bột cacao. Từ những phần này, các nhà sản xuất tiếp tục xử lý chúng thành hai loại socola.
Cách chia socola ra theo tỷ lệ cacao như socola đen, socola nâu… thực chất chỉ là cách chia phục vụ cho việc kinh doanh. Còn “dân chơi” socola họ chia dưới hai dạng là socola compound và socola couverture.
Cận cảnh hạt cacao
Compound socola là dòng socola hỗn hợp được tạo ra nhờ bột cacao, bơ thực vật và đường. Cách làm này đơn giản và chủ yếu mang tính khắc phục các vấn đề về chi phí, nguồn cung… Hương vị cơ bản của loại socola này không quá ấn tượng với thành phẩm rỗng nhẹ, nhiều bọt khí và “nhạt” vị cacao.
Vẻ đẹp của cây cacao.
Tiếp theo với couverture socola, dòng socola nguyên chất với thành phần chính là toàn bộ hạt cacao. Sau khi hạt cacao được tách vỏ, đem đi nghiền mịn, khử chua (dutching) cho ra thành phẩm là bột cacao và bơ cacao thì các nghệ nhân socola sẽ dùng “bàn tay ma thuật” của họ để tạo ra những thanh socola cứng cáp, mịn màng, đặc quánh hương thơm. Thưởng thức một thanh socola couverture, người ăn cảm nhận rõ sự đậm đặc của hương vị cacao cùng cảm giác mượt mà và hậu vị dễ chịu nơi cuống họng.
Con đường ngọt lịm của socola
Nếu ai từng uống cacao nguyên chất hoặc socola không pha đường sẽ biết hương vị đích thực của thực phẩm này là vị đắng và chua nhẹ. Chỉ khi ngành công nghiệp thực phẩm bỏ đường vào socola và cho chúng một hình ảnh mới hoàn toàn thì socola mới kiêm thêm nhiệm vụ “làm ngọt cho đời”.
Socola từng là “món ăn của thần” và chỉ có giới quý tộc cao quý mới được nhòm ngó tới, rồi dần dần trở thành món ăn thông dụng, phổ biến, bình dân. Dường như con đường nhuộm vị ngọt này cũng phần nào đem socola tới gần hơn với mọi người đồng thời biến chúng thành nguồn nguyên liệu không thể thiếu của ngành công nghiệp bánh kẹo.
Hơn nữa, việc chứa chất chống oxy hóa, chất xơ và nhiều acid amin có lợi cho sức khỏe khác mà món ăn này càng được ưa chuộng hơn bao giờ hết. Con đường chinh phục người tiêu dùng của loại thực phẩm “thần thánh” này dường như chưa bao giờ vấp phải sự phản đối gay gắt nào.
Hạt cacao chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi.
Theo tiến sĩ Lee Berk – chuyên gia nghiên cứu socola tại Đại học Loma Linda (Mỹ) trả lời phỏng vấn của tờ Reader’s Digest thì lợi ích của socola xuất hiện rất nhanh sau khi chúng ta ăn miếng đầu tiên: “Sau khi ăn sô cô la, các chất hóa học thần kinh trong não như serotonin và dopamine sẽ tăng lên. Đây đều là hai loại hoóc môn tác động lớn đến tâm trạng con người, giúp chúng ta cảm thấy vui hơn”.
Không chỉ có lợi ích về sức khỏe, mà theo các nghiên cứu, socola đóng vai trò quan trọng cho sức khỏe tinh thần của nhiều người. Chúng ta để ý vào những lúc tâm trạng chùng xuống, một vài mẩu socola đắng sẽ khiến tâm trạng phấn chấn hơn. Và socola được mọi người yêu quý bởi sự thân thiện và đóng góp lớn lao như thế…
Socola được yêu thích và là một trong những sản phẩm bánh kẹo được tiêu thụ nhiều nhất trên thế giới.
Gợi ý một vài hãng socola có hương vị xuất sắc
Belcholat – mịn màng mềm mượt
Đây là hãng socola khá nổi tiếng và được nhiều khách sạn tại Việt Nam sử dụng, Belcholat có hương vị… khá ngon và dậy vị cacao nồng nàn. Hương cacao trong sản phẩm của hãng khá rõ rệt và miếng socola tạo cảm giác tan chảy mềm mượt trong khoang miệng hơn hẳn các hãng khác.
Belcholat được sử dụng nhiều trong các hệ thống nhà hàng, khách sạn.
Callbebaut – hương vị thanh khiết
Cũng giống như Belcholat, Callbebaut cho ra những sản phầm mềm mượt, tan nhanh trong miệng và để lại một dư vị cacao tuyệt hảo. Tuy nhiên, socola của Callbebaut cho mình một ấn tượng đặc biệt hơn bởi vị nhăn nhẳn đắng nhẹ rất “smooth” với hương thơm ấm áp và bùng nổ của cacao. Hãng đem lại một trải nghiệm về socola rất tinh tế, thanh khiết và hảo hạng.
Callbebaut đem đến một trải nghiệm thưởng thức socola tinh tế.
Valrhona – ngon nhất thế giới
Cuối cùng là sản phẩm socola được ưu ái với biệt danh “socola ngon nhất thế giới” đến từ Pháp mang tên Valrhona. Trên thực tế, thứ khiến người ăn ấn tượng với hãng là sự đa dạng các hương vị socola như: dâu tây, mâm xôi, yuzu…
Hình dạng oval đặc trưng của socola Valrhona
Hương vị của Valrhona được đánh giá là “một chín một mười” với các hãng socola máu mặt trên thế giới. Các pastry chef cũng thường xuyên sử dụng các sản phẩm của Valrhona cho các món bánh trái. Với riêng cá nhân người viết, socola của hãng rất thơm, một vị thơm dịu nhẹ và hậu vị êm ả dễ chịu. Có lẽ socola của Pháp luôn mang một vẻ rất “thanh lịch” như thế, không nồng nàn và quyến rũ như Bỉ nhưng cũng vô cùng hấp dẫn.
Con đường của socola cứ phủ đầy ngọt ngào và ngon lành như thế. Dường như người yêu ẩm thực nói chung và người yêu bánh kẹo nói riêng đều công nhận rằng socola đích thực là món ăn có hương vị độc đáo bậc nhất thế giới.
