Danh sách chờ mua đồng hồ của các thương hiệu xa xỉ ngày càng dài và tập trung vào hầu hết các dòng sản phẩm kinh điển.

Patek Philippe Nautilus, Audemars Piguet Royal Oak và Rolex Daytona là ba trong số những chiếc đồng hồ phổ biến nhất thế giới trong thời điểm hiện tại – với danh sách chờ đợi dài tới 10 năm tại nhiều nhà bán lẻ. Trên thực tế, mọi thứ luôn diễn ra như vậy, thậm chí một vị khách sẽ không được ghi tên vào danh sách chờ nếu không là khách VIP có lịch sử mua hàng đáng kể hoặc có mối quan hệ cực kỳ tốt với thương hiệu.

Thị trường xám

Tại sự kiện Watches & Wonders tổ chức tại Geneva vào tháng 4 vừa qua, Thierry Stern – Chủ tịch Patek Philippe chia sẻ: “Tôi nói với các nhà bán lẻ rằng mọi người phải ưu tiên khách hàng địa phương, đừng bán Nautilus cho khách du lịch. Hãy bán cho người từ xa đến mặt hàng khác, và giữ những món “hot” cho khách quen. Theo tôi, điều này là phù hợp, đây là một chiến lược tốt”.

Đến giữa năm 2021, thế giới đã có hơn 56 triệu Triệu phú – tăng gần gấp đôi trong thập kỷ qua và sẽ còn tiếp tục tăng hơn nữa. Đồng hồ xa xỉ đã trở thành tài sản cực kỳ thèm muốn của các triệu phú thế hệ cũ – mới, bên cạnh siêu xe hay các loại hình nghệ thuật. Trong thời kỳ đại dịch, khi không thể chi tiền cho việc du lịch hoặc sự kiện, nhiều người đã chuyển sang đầu tư đồng hồ xa xỉ, đặc biệt đối tượng Gen Z và millennial cũng dần chuyển hướng sang những mẫu đồng hồ đắt tiền.

Như Mikael Wallhagen – người đứng đầu bộ phận đồng hồ của Sotheby’s châu Âu, cho biết: “Đó là hành vi chung của con người, họ luôn muốn những gì họ không thể có”.

Tình trạng này vô tình tạo ra một thị trường đồng hồ cũ đắt đỏ, được thúc đẩy bởi những kẻ muốn kiếm tiền nhanh chóng bằng cách mua và bán các sản phẩm thông qua nhiều trang web khác nhau. Thậm chí, có một số thương gia đạt được lợi nhuận cao gấp 3 lần giá bán lẻ từ một số mẫu đồng hồ nhất định sau khi bước ra khỏi cửa hàng vài phút, từ đó hình thành nên điều mà các tay chơi gọi là “thị trường xám” – nơi các hoạt động trao đổi buôn bán hàng hoá một cách không chính thức, không được uỷ quyền/cho phép từ nhà sản xuất. Đây là mối lo mà cả các thương hiệu lẫn nhà bán lẻ đều phải đương đầu.

Chủ tịch Thierry Stern tiếp tục nói: “Chúng tôi đã mua lại 300 chiếc đồng hồ mỗi năm từ thị trường xám để kiểm tra xem khách hàng của chúng tôi là ai. Khi chúng tôi nghĩ mình đã nắm được thông tin, tôi sẽ hỏi người bán lẻ, rằng tại sao lại bán cho người này khi họ sang tay ngay sau khi mua? Người bán lẻ có biết anh ta không? Anh ta là ai? Nếu tôi nhận ra các nhà bán lẻ không quan tâm hoặc tệ hơn, kiếm tiền từ điều đó, thì tôi sẽ có các biện pháp trừng phạt. Giải pháp của tôi có thể là ngừng giao hàng trong vài tháng hoặc nặng hơn nữa là đóng tài khoản hoàn toàn. Vì vậy, họ sẽ phải trả giá nếu chơi trò chơi này”.

Các nhà bán lẻ hành động

Beyer Chronometrie, nhà bán lẻ đồng hồ Thụy Sỹ lâu đời từ năm 1760, đã thay đổi hình thức hoạt động theo diễn biến thị trường. Khách hàng vãng lai không thể đưa tên họ vào danh sách chờ nữa, và khách hàng của Rolex sẽ phải ký tên vào một văn bản cam kết không bán lại đồng hồ trong vòng 3 năm.

“Đây là thỏa thuận của một quý ông. Nhưng nếu bạn bán lại đồng hồ của mình, bạn có thể bị liệt vào danh sách đen của cửa hàng”, Philippe Meyer của Bayer Chronometrie nói. “Nhiều người khá ngạc nhiên khi thấy chúng tôi lấy giấy tờ ra, nhưng rồi họ cũng không thấy có vấn đề gì cả. Họ hiểu tình hình và hầu hết khách hàng của chúng tôi đều muốn giữ đồng hồ của họ. Chúng tôi đã áp dụng phương pháp này 3 năm và hoạt động khá tốt”.

Jacqueline Ng – Giám đốc điều hành Swiss Prestige Ltd. cho biết: “Các thương hiệu độc lập nhìn chung đang hoạt động khá tốt. Thời gian giao hàng phụ thuộc vào sản lượng, nhưng có thể kéo dài từ 1 đến 3 năm. Các nhà sản xuất tiên phong như Armin Strom, Moritz Grossmann và Romain Gauthier đều đang trong tình trạng khan hàng, cùng thời gian giao hàng kéo dài từ 4 đến 8 tháng”.

Tình hình cũng tương tự tại BH Independent Watchmakers Boutique ở Thượng Hải, theo chuyên gia tư vấn Jet Ye: “Thương hiệu phổ biến nhất trong cửa hàng của chúng tôi là Armin Strom. Khách hàng Trung Quốc không thích chờ đợi quá lâu – đặc biệt là khách hàng mới – vì vậy họ mua cổ phiếu. Còn với các nhà sưu tập dày dạn kinh nghiệm, họ đã quen với việc chờ đợi để có được chính xác thứ họ muốn”.

Bất chấp mức cầu hấp dẫn, nguồn cung hạn chế này có thể còn kéo dài, vì các nhà sản xuất đồng hồ không thể tăng sản lượng chỉ bằng một bút bấm. “Chúng tôi chỉ có 500 nghệ nhân để chế tác ra 5.000 chiếc đồng hồ mỗi năm. Hiện tại, chúng tôi có 74 mã sản phẩm và 39 bộ máy cơ khác nhau đang được sản xuất, nhưng về bản chất quá trình này không thể cứ tăng như thế”, Wilhelm Schmid – Giám đốc điều hành của A. Lange & Söhne nói. “Tôi thích xác định các nhà sưu tập trong tương lai, muốn biết mọi người hiểu về những gì chúng tôi làm. Nhưng nếu bạn không kiên nhẫn và muốn một chiếc đồng hồ bởi vì bạn nghĩ có thể bán đi để thu lời vào ngày hôm sau thì dù không muốn phải kiêu ngạo, tôi vẫn phải nói rằng nó không phù hợp với mô hình kinh doanh của chúng tôi”.

“Tại sao phải mất đến 3 năm để đưa một người thợ trẻ lên cấp độ của một nghệ nhân điêu khắc lành nghề hoặc chuyên viên chế tác đồng hồ có tay nghề cao. Sau đó, họ sẽ theo nghề suốt phần đời còn lại chứ?. Bạn không thể đầu tư quá nhiều thời gian vào những người trẻ tuổi và sau đó phát triển nhờ một người sẽ nhanh chóng bán đi chiếc đồng hồ”.