“Hiệp sĩ Jazz” Niels Lan Doky và sự hòa âm cảm xúc tại Jazz – IMMERSED
Sir Niels Lan Doky – “Hiệp sĩ Jazz” đã đưa khán giả vào một hành trình âm nhạc Jazz – IMMERSED – nơi ông cùng những nghệ sĩ thêu dệt thật nhiều cảm xúc với nhiều sắc thái khác nhau.
Ngài Niels Lan Doky – huyền thoại piano jazz người Đan Mạch gốc Việt đã trở lại Việt Nam để tham dự sự kiện triển lãm “Living Heritage – The Universal Within” và đêm nhạc Jazz – IMMERSED. Đêm nhạc Jazz được kiến tạo như một “vũ trụ âm thanh” đa chiều, nơi mỗi giai điệu như chuyển động và lan tỏa theo hình hài của cảm xúc, sự xuất hiện của Sir Niels Lan Doky trở thành điểm hội tụ khiến cả khán phòng như lặng đi trong chờ đợi.
Xem thêm: Triển lãm Living Heritage và đêm nhạc Immersed lan tỏa giá trị sống tinh hoa
Được giới mộ điệu tôn vinh như “Hiệp sĩ Jazz”, danh xưng mà Hoàng gia Đan Mạch đã phong tặng để ghi nhận những cống hiến nghệ thuật trác tuyệt, Niels Lan Doky là một trong những biểu tượng lớn của thế hệ nghệ sĩ Jazz châu Âu hiện đại. Nghệ sĩ piano người Đan Mạch gốc Việt này từng làm rung chuyển những sân khấu danh giá bậc nhất. Từ biểu tượng đẳng cấp kinh điển của Mỹ là Carnegie Hall, không gian huyền thoại của Anh là Royal Albert Hall cho đến Blue Note Tokyo là thánh địa của Jazz châu Á. Báo chí quốc tế còn dành cho ông sự ưu ái đặc biệt với những lời tôn vinh thật hoa mỹ như “nghệ sĩ xuất sắc nhất thế hệ” hay là “một trong những nghệ sĩ piano quan trọng nhất nửa thế kỷ qua”.
Thế nhưng điều làm nên bản sắc đặc biệt của Sir Niels Lan Doky không chỉ là kỹ thuật xuất thần hay sự sắc sảo của tư duy đương đại, mà còn là mạch cảm xúc Á Đông thầm lặng chảy trong từng phách nhạc. Âm nhạc của ông như một cuộc đối thoại giữa truyền thống và hiện đại, tựa như một “cây cầu mềm mại” nối thế giới với bản thể sâu thẳm trong tâm hồn Ngài.
Trong lần trở về Việt Nam lần này, góp mặt trong dự án Living Heritage và giữ vai trò trung tâm của đêm diễn Jazz IMMERSED, âm nhạc của Sir Niels giao hòa cùng những tiết mục của các nghệ sĩ Việt Nam như NSND Thanh Lam, NSND Hoàng Anh, ca sĩ Hà Trần, nghệ sĩ saxophone Quyền Thiện Đắc, nhạc sĩ Hồ Hoài Anh. Qua đó, đưa buổi hòa nhạc mang ý nghĩa vượt xa một buổi trình diễn thông thường. Jazz IMMERSED không chỉ là một đêm nhạc, mà là hành trình nơi mỗi giai điệu được cảm, được sống, được thấm vào sâu nhất của trái tim người nghe.
Trong buổi trò chuyện ngắn, LUXUO có vinh hạnh được lắng nghe những chia sẻ cũng Sir Niels về sự góp mặt của mình trong dự án Living Heritage và đêm diễn Jazz – IMMERSED vừa diễn ra.
Xin chào, Sir Niels Lan Doky.
Sinh ra ở Đan Mạch trong một gia đình mang cả dòng máu Việt Nam và châu Âu. Ngài cảm thấy sự hòa trộn văn hoá này đã ảnh hưởng thế nào đến bản sắc âm nhạc và cách Ngài tiếp cận Jazz?
Lớn lên trong một gia đình đa văn hoá là món quà vô giá đối với tôi. Ngay từ thuở bé, tôi đã được lắng nghe và hấp thụ hai góc nhìn khác biệt về gần như mọi khía cạnh của cuộc sống. Giúp tôi nhìn mọi vấn đề từ nhiều phía và mở ra trong tôi một tâm thế tự do, không bị giới hạn bởi bất kỳ khuôn mẫu tư duy nào.
Điều đó khiến tôi cảm thấy mình may mắn hơn nhiều đồng nghiệp xuất thân từ những nền văn hoá thuần nhất, bởi tôi luôn có khoảng không để lựa chọn và khám phá. Và cũng chính nền tảng hai chiều ấy đã âm thầm định hình cách tôi tiếp cận Jazz: một thể loại đòi hỏi sự tự do, sự thấu cảm và khả năng đối thoại giữa những mảng màu tưởng như đối lập. Nhờ vậy, tôi tìm thấy cho mình một lợi thế lớn, không chỉ trong kỹ thuật mà trong khả năng cảm nhận và kể chuyện bằng âm thanh.
Jazz là âm nhạc của tự do và cảm xúc. Ngài thấy tinh thần đó được phản ánh thế nào trong bầu không khí và ý tưởng của triển lãm “Living Heritage – The Universal Within” hôm nay?
Về bản chất, Jazz là sự đồng tồn tại giữa tự do và kỷ luật, giữa cảm xúc và lý trí. Tôi cảm thấy dự án Living Heritage đã khéo léo kết hợp những giá trị ấy một cách trọn vẹn và tinh tế. Thật sự, tôi rất tự hào và vinh dự khi được góp mặt trong chương trình. Tôi tin rằng khi bạn đặt cạnh nhau những giá trị tưởng như đối lập, khả năng sáng tạo sẽ mở ra vô tận. Và chính việc kết hợp theo hướng “phi truyền thống” ấy cũng mang một tinh thần rất gần gũi với văn hóa và nghệ thuật nơi đây.
Trong trải nghiệm của mình với nghệ thuật Việt Nam, bao gồm cả những nhạc sĩ mà tôi đã có dịp làm việc, tôi nhận thấy một đặc điểm rất riêng, chính là sự song hành của hai cảm xúc tưởng như đối lập là lạc quan và đa sầu. Hai yếu tố ấy là điều tôi vô cùng yêu thích và luôn muốn thử nghiệm trong âm nhạc. Qua dự án Living Heritage, tôi nhận ra mình đã phần nào chạm tới sự hòa trộn này, thứ mà tôi thấy hiện hữu ở nhiều nhạc sĩ và trong nhiều loại hình nghệ thuật địa phương.
Việc đặt cạnh nhau những yếu tố từ hai thái cực tưởng chừng đối lập ấy, theo một nghĩa nào đó, là một dấu ấn đặc trưng và khiến tôi cảm thấy rất hòa hợp với dự án. Tôi hy vọng có thể tiếp tục góp phần nuôi dưỡng, lan tỏa tinh thần sáng tạo này, để thúc đẩy cách tư duy vừa đa chiều vừa đậm bản sắc trong âm nhạc.
Buổi hòa nhạc quy tụ nhiều nghệ sĩ Việt Nam. Ngài mong chờ điều gì nhất từ sự tương tác giữa tinh thần quốc tế của Jazz và cảm quan âm nhạc đương đại của Việt Nam?
Đêm diễn này hội tụ nhiều yếu tố đặc biệt, và một trong số đó là cuộc hội ngộ với Thanh Lam, Quốc Trung và cả Hoài Anh – những người mà tôi từng hợp tác nhiều năm trước. Lần hợp tác với Quốc Trung và Thanh Lam vào những năm 1998 – 1999 là một khoảnh khắc vô cùng quan trọng với tôi, một trải nghiệm có thể nói đã thay đổi cuộc đời.
Với tôi, làm việc cùng các nghệ sĩ Việt Nam không chỉ là ghép nối từng phần riêng lẻ, mà là khám phá những điểm tương đồng và khác biệt, sau đó nâng chúng lên một tầm cao mới và tạo nên một tổng thể sống động và giàu cảm xúc. Vì thế, được tái ngộ họ sau nhiều năm xa cách là điều tôi đã mong đợi từ lâu.
Đồng thời, đêm diễn cũng mở ra những cơ hội mới với những nghệ sĩ mà tôi chưa từng hợp tác trước đây, như ca sĩ Trần Thu Hà và nghệ sĩ saxophone Quyền Thiện Đắc. Và đó chính là điều tuyệt vời của Jazz, bạn có thể kết nối với những người chưa từng quen, tạo nên một “cuộc trò chuyện” ý nghĩa hoàn toàn bằng ngôn ngữ âm nhạc. Điều đó thực sự khiến tôi hào hứng và rất mong chờ trải nghiệm lần đầu cùng Thiện Đắc và Hà Trần.
Và Ngài hy vọng khán giả Việt Nam sẽ mang theo điều gì sau buổi hòa nhạc Jazz – Immersed?
Nhiều người sau các buổi diễn đã chia sẻ với tôi rằng: “Tôi từng không nghĩ mình sẽ thích Jazz, nhưng giờ thì tôi thích rồi”. Tôi nghĩ điều đó phản ánh cách tôi tiếp cận Jazz, có phần khác biệt so với nhiều nghệ sĩ cùng thời, bởi tôi luôn đặt yếu tố cảm xúc lên hàng đầu trong âm nhạc.
Nhiều dòng Jazz hiện đại thiên về trí tuệ, phân tích cấu trúc và kỹ thuật, đôi khi làm giảm bớt sự gần gũi với trái tim người nghe. Tôi tin rằng có thể dung hòa cả hai, vừa giữ được chiều sâu, sự phức tạp và giá trị trí tuệ, vừa truyền tải cảm xúc chân thật, dễ chạm tới tâm hồn khán giả.
Và tôi luôn cố đưa thật nhiều cảm xúc với nhiều sắc thái khác nhau vào trong âm nhạc. Vì vậy tôi hy vọng khán giả rời buổi diễn với tâm trạng thăng hoa, như vừa trải qua một hành trình cảm xúc song song với một hành trình mang tính khám phá trí tuệ.
Xin cảm ơn những chia sẻ thú vị từ Ngài.
Xem thêm
Huyền thoại Jazz Niels Lan Doky trở lại Việt Nam trong đêm nhạc Living Heritage – Jazz Concert IMMERSED
Quyền Thiện Đắc: “Jazz như chiếc chìa khóa mở cánh cửa đến những không gian sáng tạo hơn.”
—
