Dự án khu dân cư bền vững ở ngoại ô Dubai đóng vai trò như một phòng thí nghiệm để thử nghiệm các giải pháp bền vững như hệ thống năng lượng mặt trời và tái chế nước. Với hệ thống tường rào cây xanh, nơi đây được gọi là “Sustainable City” (Thành phố Bền Vững), hiện lên như một ốc đảo xanh quyến rũ.

Còn được mệnh danh là thành phố dát vàng, Dubai nổi tiếng với những tòa nhà chọc trời, trung tâm mua sắm hoành tráng, cơ sở trượt tuyết trong nhà, đảo nhân tạo, thủy cung với 31.000 loại động vật sinh sống… Sự hào nhoáng của Dubai bấy lâu nay chưa bao gồm những cuộc đầu tư mạnh tay vào “tính bền vững”.

Tuy nhiên, các kế hoạch đang dần được thay đổi, chung tay cùng các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống Nhất (UAE) khác, nhằm đưa ra các giải pháp xanh trong những năm gần đây. Mục tiêu của họ là 40% năng lượng của đất nước xuất phát từ các nguồn năng lượng tái tạo vào năm 2050, cùng với việc cắt giảm 40% năng lượng tiêu thụ.

Thành phố Bền Vững ở ngoại ô Dubai: “Phòng thí nghiệm sống” của thế giới

Với hệ thống tường rào cây xanh, nơi đây được gọi là “Sustainable City” (Thành phố Bền vững), hiện lên như một ốc đảo xanh quyến rũ.

Mở cửa đón cư dân vào năm 2016 và chính thức hoàn thành vào năm tới, Sustainable City là chỗ lưu trú tư nhân, được xây dựng với nguyên tắc tiết kiệm năng lượng nhiều nhất có thể. Dự án bao gồm 500 biệt thự thấp – nơi sinh sống của gần 3.000 cư dân, cũng như các không gian thương mại, nhà thờ và 11 nhà kính hay trang trại sinh học.

Thành phố đặt mục tiêu trở thành khu dân cư “net-zero”, cung cấp năng lượng cần thiết từ các nguồn năng lượng tái tạo tại chỗ. Từ đây, Sustainable City sẽ truyền cảm hứng cho những khu vực lân cận và các thành phố mới trên toàn thế giới.

“Nơi đây sẽ đóng vai trò như phòng thí nghiệm sống nhằm thử nghiệm các giải pháp công nghệ trong tương lai. Dự án này bắt đầu vào 6 năm trước, và người ta nghĩ nó giống như một giấc mơ viển vông. Nhưng hôm nay, nó không còn là trở ngại nữa. Cả thế giới đang đi theo hướng bền vững này”. – Theo Karim El-Jisr, trưởng Viện SEE, bộ phận nghiên cứu Diamond Developers của thành phố, cho biết.

Sustainable City là một trong những dự án được ra mắt trong khu vực trong những năm gần đây, với mục tiêu trở thành hình mẫu cho cuộc sống thân thiện với môi trường tại Trung Đông.

Theo báo cáo của Viện nghiên cứ Tài nguyên Thế giới (WRI), nhà cửa – văn phòng và các tòa nhà khác chịu trách nhiệm cho khoảng 40% lượng khí thải nhà kính và sự nóng lên của toàn cầu. Vấn đề này đã được các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống Nhất ý thức rõ rệt. Họ hướng cư dân sử dụng xe đạp và xe điện nhỏ. Các tòa nhà và bãi đỗ xe được đặt trên cùng với các tấm pin năng lượng mặt trời móc nối vào lưới điện, nghĩa là cư dân sẽ phải trả tiền chênh lệch giữa những gì họ sản xuất và tiêu thụ.

Nơi lưu trú của cư dân được thiết kế để tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời và được phủ một lớp sơn phản chiếu ánh sáng mặt trời, trong khi nước thải được tái chế để tưới cho cây xanh. Thành phố này cũng là môi trường sống lý tưởng để nuôi dạy con cái, đảm bảo 100% an toàn và sức khỏe cho con.

Theo Diamond Developers, khu định cư Dubai – khu vực đầu tiên trong khu vực dễ bị tổn thương bởi nhiệt độ cực cao, hạn hán và mực nước biển dâng cao – nay đi vào hoạt động một cách chắc chắn. Ở nước láng giềng Abu Dhabi, thành phố Masdar City được cho là nơi không có khí thải đầu tiên trên thế giới, với sức chứa 50.000 cư dân. Tại Qatar, khu vực Msheired của Doha cũng đang thay đổi nhằm cắt giảm lượng carbon. Dự án tương tự cũng đang được thực hiện tại Muscat, Oman.

Thành phố Bền vững Dubai sẽ hoàn thành vào năm 2020.

Thành phố bền vững thứ hai sẽ được xây dựng dựa trên những bài học kinh nghiệm được rút ra từ thành phố bền vững thứ nhất.

Chẳng hạn, hệ thống nước thải sinh hoạt thiết lập để tái chế nước từ vòi hoa sen và máy giặt đổ vào hồ nhân tạo cuối cùng phải ngưng hoạt động. Hay, các chuyên gia phát hiện ra rằng phốt phát từ nước xà phòng cung cấp năng lượng cho một số loài tảo. Nước thải này được lọc để tưới cây, nhưng thành phố vẫn phụ thuộc nhiều vào các nhà máy xử mặn sử dụng nhiều năng lượng của Dubai. Hơn thế nữa, việc giải quyết này cũng đang tiêu thụ nhiều năng lượng.

Abdulla Al Basti, người đứng đầu Hội đồng Điều hành của Dubai cho biết, các dự án carbon thấp như Thành phố Bền vững của Dubai là cơ sở thử nghiệm hữu ích cho các thành phố bền vững sau này. Tuy nhiên, những dự án này không phải là viên đạn thần kỳ chống lại sức nóng lên của toàn cầu. Chúng đóng vai trò thí nghiệm để loài người biết thêm nhiều điều.

Nếu điều này có thể được thực hiện trong môi trường sa mạc mà con người khó sinh sống thì nó có thể được thực hiện ở mọi nơi.

Nhưng tại thời điểm này, điều quan trọng hơn là tập trung vào cách chúng ta có thể biến đổi kết cấu đô thị mà chúng ta đã có. Những phát triển mới có thể truyền cảm hứng cho các nhà hoạch định chính sách hành động táo bạo hơn.

Vào tháng 9 vừa qua, UAE đã cam kết rằng vào năm 2030, tất cả các tòa nhà mới sẽ không tạo ra nhiều khí thải hơn mức hấp thụ. Nếu một nhóm các tiểu vương quốc sa mạc có thể tìm cách chuyển địa hình sang màu xanh lá cây, nó sẽ làm gương cho các thành phố khác.

Tại Việt Nam, bạn đọc có thể theo dõi về dự án Ecoxury – chương trình LUXUO.VN và nhiều thương hiệu xa xỉ khởi xướng, nhằm thực hiện hành trình xê dịch và lan toả tinh thần sống xanh thông qua các không gian điểm đến. Dự án được khởi động vào tháng 8.2019