Hệ thống an ninh quốc phòng tại các quốc gia Đông Nam Á dần tăng cường tàu ngầm vào danh mục trong bối cảnh địa chính trị.  Theo SCMP, tại khu vực, Việt Nam, Indonesia, Singapore và Myanmar là những quốc gia đã sở hữu tàu ngầm trong khi Thái Lan và Philippines đang trong quá trình thương thảo đặt mua.

Theo đó, đầu tháng này, Singapore đã bắt tay vào giai đoạn phát triển tàu ngầm dòng Invincible được sản xuất tại Đức. Thủ tướng Lý Hiển Long cho biết, với vị thế là quốc đảo, hải quân Singapore coi đảm bảo an ninh và duy trì các tuyến liên lạc trên biển là nhiệm vụ hàng đầu.

Tàu ngầm dòng Invincible Type 218SG của Singapore thử nghiệm lần đầu trên biển

Aristyo Darmawan, giảng viên luật quốc tế tại Đại học Indonesia chia sẻ, việc các nước Đông Nam Á mua tàu ngầm ngày càng tăng do sự cạnh tranh về địa chính trị giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc.

Hiện tại, Mỹ có khoảng 66 tàu ngầm, bao gồm 50 tàu ngầm tấn công chạy bằng năng lượng hạt nhân, theo báo cáo từ tổ chức phi lợi nhuận Sáng kiến đe doạ hạt nhân. Theo báo cáo của Bộ quốc phòng Mỹ, Trung Quốc được cho là đang sở hữu 6 tàu ngầm tên lửa đạn đạo chạy bằng năng lượng hạt nhân và 46 tàu ngầm tấn công chạy bằng động cơ diesel.

Đông Nam Á là một trong những khu vực địa chính trị trung tâm tại Châu Á – Thái Bình Dương. Ông Darmawan cho biết, việc các quốc gia tại đây cố gắng mua tàu ngầm là “việc cần thiết” để đảm bảo an ninh khu vực đồng thời đây cũng là vùng thuộc tuyến hàng hải chiến lực với lưu lượng giao thông đông đúc.

Tháng 2/2022, Indonesia đã ký một thoả thuận với Pháp để hợp tác đóng hai tàu ngầm Scorpène. Lý do lớn nhất khiến các quốc gia đầu tư vào tàu ngầm bởi hệ thống an ninh chặt chẽ và dễ dàng thoát khỏi tầm kiểm soát, đồng thời có khả năng thực hiện các nhiệm vụ như tác chiến chống tàu mặt nước và tấn công tầm xa.

Ian Storey – thành viên cấp cao tại Viện ISEAS – Yusof Ishak ở Singapore cho rằng, tàu ngầm là một trong những hệ thống hải quân phức tạp và tốn kém để vận hành. Đôi khi, hải quân không thể sử dụng chúng một cách hiệu quả. Khi tàu ngầm ngày càng phổ biến ở Đông Nam Á đồng nghĩa với nguy cơ va chạm hoặc tai nạn trên biển tăng cao. Điều này rất đáng quan ngại khi rất ít hải quân trong khu vực sở hữu tài cứu hộ tàu ngầm.

Joshua Bernard Espena, thành viên thường trú tại Tổ chức Hợp tác An ninh và Phát triển Quốc tế (IDSC) ở Manila nhận định, khi mua tàu ngầm, Philippines phải xem xét lý do khả năng nó có thể giải quyết các mối quan ngại về an ninh bên ngoài.

Espena nói: “Về mặt số lượng, hai tàu ngầm khó có thể tạo ra sự khác biệt về mặt chiến thuật. Nhưng về mặt chất lượng, nó phải tính đến việc liệu quốc gia đó sẽ chiến đấu một mình hay trở thành đồng minh của Mỹ”.

Tàu ngầm của hải quân Trung Quốc

Ông cũng cho biết, vùng biển nông ở Đông Nam Á đặt ra những thách thức về chiến thuật và hoạt động đối với hải quân Đông Nam Á, đặc biệt là trong việc duy trì khả năng tàng hình của các tàu. Đồng thời, ông bày tỏ quan ngại việc mua sắm số lượng lớn tàu ngầm sẽ không tạo ra sự khác biệt lớn bởi quá trình duy trì sẽ tốn kém vì việc bảo hộ các bộ phận, đào tạo thuỷ thủ đoàn và các biện pháp phòng ngừa rủi ro khẩn cấp thường là những thách thức”.

Khi hệ thống vũ khí quốc phòng không được đầu tư đúng cách chúng chẳng khác nào đồ chơi đắt tiền để “múa rìu qua mắt thợ”.

Theo SCMP