Gặp gỡ Maximilian Büsser: Người nghệ sĩ tài hoa
Tự tin tìm cho mình một lối đi khác biệt với những cỗ máy thời gian độc đáo, MB&F luôn có một cách rất riêng để dẫn dắt giới đam mê đồng hồ đi từ bất ngờ này đến ngạc nhiên khác.
MB&F là một trong những thương hiệu đồng hồ còn khá trẻ và có phong cách được truyền cảm hứng từ nghệ thuật đương đại. Maximilian Büsser là người đứng đằng sau những ý tưởng thiết kế ấn tượng bức phá qua những cỗ máy của bộ sưu tập Horological Machines – là các tác phẩm được đặc biệt lấy cảm hứng từ trí tưởng tượng của tuổi thơ, hay Legacy Machines – với câu nói bất hủ như “Những cỗ máy mà MB&F đã có thể chế tác 100 năm về trước. Và những nỗ lực sáng tạo của MB&F vẫn còn đang được phát triển và thể hiện mãnh liệt”.
Trong một cuộc phỏng vấn gần đây, Maximilian Büsser – người đặt nền móng cho những thành công của MB&F đã chia sẻ rất nhiệt tình về định hướng phát triển, cũng như tầm nhìn của ông về thương hiệu trong tương lai:
Chào ông Büsser, những năm gần đây ở Việt Nam đang hình thành và phát triển mạnh kinh doanh theo hướng “khởi nghiệp”. Đây cũng là một làn sóng cổ vũ những người trẻ dũng cảm thực hiện ước mơ riêng mình cũng như khuyến khích sự sáng tạo mới mẻ của các doanh nghiệp trẻ.
Chúng tôi vẫn luôn ấn tượng với hành trình của MB&F, lý do ông quyết định rời bỏ công việc mơ ước tại một tập đoàn lớn và rẽ lối đi riêng của mình?
Con người có ba sự lựa chọn cho mục đích sống chính cho mình: “Trở thành một ai đó”, “Làm điều gì đó” và “Có được điều gì đó”. Có lẽ với nhiều người, “Có được điều gì đó” là một sự lựa chọn chung, hướng về một đích đến cuối cùng để họ phấn đấu. Họ sẽ luôn sống và làm việc để giải đáp được câu hỏi “Tôi nên phải làm gì, để đạt được điều tôi luôn mơ đến?”. Đến cuối cùng, họ mới nhận ra điều họ vẫn luôn lãng quên, chính là “Trở thành một ai đó”.
Trong khoảnh khắc chiêm nghiệm ấy, họ mới suy nghĩ rằng, bản thân mình đã trở thành một người hạnh phúc chưa? Đã là trở thành những người bạn trung thành chưa? Đã trở thành những bậc cha mẹ tốt chưa? Và có đôi khi, những câu trả lời ấy còn chứa đựng cả sự tiếc nuối…
Ở tuổi 38, tôi quyết định rằng “Trở thành một ai đó” quan trọng hơn nhiều so với bất cứ điều gì khác. Tôi muốn được tự hào với hình tượng mà tôi trở thành. Vì vậy, mục đích “Làm điều gì đó” đối với riêng tôi là tập trung 100% vào việc tôi muốn trở thành một người như thế nào trong kiếp sống này. Tôi muốn trở thành một người có lối đi của riêng mình cùng MB&F. Nếu bạn đang tự hỏi, vậy với tôi “Có điều gì đó” đóng vai trò như thế nào – nó là xuất hiện như một kết quả “bạn làm gì và trở thành ai để có điều gì”.
Tôi mong rằng những ai đang đọc dòng tâm sự này, hãy thử nhìn nhận cuộc đời của bạn theo khái niệm trên thử xem. Bởi vì, biết được mục đích sống của mình là một điều cực kỳ thiết yếu.
Tuổi thơ đã đóng vai trò gì trong quá trình ông sáng lập thương hiệu MB&F?
Khi tôi đặt tên công ty MB&F tức là viết tắt của “Maximilian Büsser & Friends”, tôi thật sự đã không nhận ra đây chính là kết quả của một thời thơ ấu rất cô đơn với nhiều thiếu thốn trong tình bạn. Tuổi thơ là một quá trình vô cùng quan trọng đối với việc hình thành và phát triển của mỗi cá nhân. Vô hình chung, chúng ta luôn sử dụng ký ức ấu thơ để giải quyết những vấn đề khi trưởng thành. Đây hẳn không phải là điều ngẫu nhiên.
Vì sao việc duy trì MB&F là một thương hiệu độc lập lại có tầm quan trọng lớn đối với ông và những người bạn?
Một trong những mục tiêu cuối cùng của việc thành lập MB&F là được tự do sáng tạo (có thể sáng tạo mà không cần xem xét nhu cầu hoặc mong muốn của thị trường), tự do cá nhân đối với tôi nghĩa là một thương hiệu hoàn toàn không có ông chủ hoặc cổ đông và tự do kinh tế – không có bất kỳ cổ đông hoặc các khoản vay tín dụng, hoặc các khoản thế chấp ngân hàng. Chúng tôi đã hoàn toàn đạt được điều này. MB&F không những chưa bao giờ thua lỗ mà thậm chí còn không vướng vào các khoản nợ và không cần cổ đông tài chính.
Vào năm 2022, chúng tôi sẽ ra mắt bộ máy cơ khép kín thứ 20, mang tính chất và tầm cỡ cách mạng. Tại MB&F, chúng tôi sở hữu kỷ lục sản xuất nhiều bộ máy hơn bất cứ thương hiệu nào trong ngành chế tác đồng hồ – bất kể quy mô và cả doanh thu, trong vỏn vẹn chưa đến 20 năm kể từ ngày thành lập. Có lẽ đây là một trong những thành tựu lớn nhất trong một phòng nghiên cứu khiêm tốn của chúng tôi với tư cách là một thương hiệu độc lập.
Ông định nghĩa thế nào về giá trị của một chiếc đồng hồ đẳng cấp?
Bạn mua một chiếc đồng hồ vì vẻ đẹp của nó, vì bạn yêu thích nó, rồi một ngày bạn không còn hứng thú nữa thì đem bán và chịu rớt giá, hoặc lưu giữ lại và khoảng 40 đến 50 năm sau thì chiếc đồng hồ sẽ có giá trị lớn gấp 10 hay 50 lần. Các thương hiệu thường nói với bạn rằng mỗi chiếc đồng hồ chính là một khoản đầu tư. Tôi không bao giờ dám nói những điều như vậy. Có thể sau từ 30 đến 40 năm thì chúng cũng sẽ giống như chiếc Ferrari GTO kia được bán với giá 75 triệu USD.
Một người mua một chiếc Ferrari 360 hoặc 430 sẽ rất may mắn nếu sau 15 hoặc 20 năm sau, anh ta lãi được 25 cent so với giá mua ban đầu. Còn hiện tại có người mua một chiếc Ferrari và thu được lợi nhuận lên tới 30% cũng không phải chuyện lớn. Nhưng không phải ai cũng như vậy, người ta sẽ phải chờ tới 40, 50 năm sau và có thể nếu họ may mắn sở hữu một vật đặc biệt giá trị, quý hiếm, sản phẩm ấy có thể mang trị giá lớn khó tin.
MB&F đã có những đóng góp gì cho ngành công nghiệp đồng hồ Thụy Sỹ?
Chúng tôi thúc đẩy những truyền thống và sáng tạo vượt ra khỏi càng nhiều giới hạn càng tốt. MB&F đã chỉ ra rằng với những con người tuyệt vời, cùng nhiều đam mê và sự sáng tạo, người ta có thể viết nên một chương hoàn toàn mới trong ngành này. Nhiều người đã nói với tôi trong những năm gần đây rằng chúng tôi cho phép họ ước mơ và suy nghĩ khác đi. Điều này làm cho nó đáng giá hơn nhiều – với MB&F bạn còn nhận được nguồn cảm hứng.
Ông có cảm thấy khó khăn khi vượt qua “cám dỗ” của những tập đoàn lớn muốn đầu tư vào MB&F và từ bỏ sự độc lập?
MB&F là một quyết định của cuộc đời. Niềm tự hào và hạnh phúc là điều thúc đẩy các quyết định của tôi. Mở rộng kinh doanh, phát triển cổ đông và tập trung vào doanh số chưa bao giờ nằm trong ý định của tôi.
Đại dịch Covid-19 có ảnh hưởng đến nỗ lực duy trì sự độc lập của MB&F không?
Vào tháng 3 năm 2020, tôi đã nghĩ rằng chúng tôi sẽ không thể vượt qua được cơn khủng hoảng lúc bấy giờ. Nhiều nhà bán lẻ đã gặp khó khăn, các nghệ nhân và đối tác khác liên tục tạm ngưng hoạt động. Lúc đó tôi cảm thấy rất hỗn loạn, nhưng mức doanh thu ghi nhận được đến tháng 6.2020 của chúng tôi đã đạt mức tăng trưởng tốt hơn hẳn so với năm 2019, tôi từ hỗn loạn thành hoang mang…
Tóm lại, chúng tôi kết thúc một năm đại dịch 2020 với doanh thu vượt tăng trưởng 30%, đồng thời đơn đặt hàng cứ thế mà tăng vọt cho đến thời điểm hiện tại. Giờ đây, chúng tôi nhận được 4 – 5 đơn cho mỗi mẫu và đang rất cố gắng để hoàn thành để kịp giao đến khách hàng. Nghĩ lại thật sự không thể tin được!
Làm cách nào để thúc đẩy các nghệ nhân chế tác tiếp tục sáng tạo trong thời gian khó khăn vừa qua?
Toàn bộ thiết kế đồng hồ MB&F đều do tôi lên ý tưởng ngoại trừ chiếc LM Perpetual Calendar là một sáng tạo của Stephen McDonnell. Tôi còn nhiều ý tưởng lắm! Thách thức của chúng tôi là làm thế nào để tìm ra các kỹ sư, nghệ nhân và thợ đồng hồ giỏi để biến những ý tưởng đó thành hiện thực, chứ không phải làm sao để nghĩ ra ý tưởng! 16 năm qua tôi chưa bao giờ cạn kiệt sự sáng tạo cho MB&F cả.
Trên thực tế, thời điểm khó khăn là một động lực lớn để sáng tạo vì chúng ta phải suy nghĩ theo nhiều hướng khác nhau. Vấn đề khó khăn của sáng tạo là khi không có thách thức nào…
Ông có tầm nhìn như thế nào về ngành công nghiệp đồng hồ sau đại dịch?
Ai đang mạnh sẽ càng mạnh, ai đang yếu sẽ có nguy cơ biến mất khỏi thị trường.
Trong 100 năm nữa, ông nghĩ công chúng sẽ nhắc về MB&F như thế nào?
Thật ra thì, tôi cũng không biết nữa… Có thể là, “những người khởi xướng phong trào chế tác đồng hồ nghệ thuật đương đại kéo dài XX năm” hoặc là “một trong những người sáng tạo ra một vũ trụ chế tác đồng hồ hoàn toàn mới đã xác định một thể loại mới vẫn còn tồn tại cho đến ngày nay”…