DINING LIBRARY / Dining Culture & Art

Dining Library: Xem phương Tây ăn “nem công chả phượng” dịp Giáng sinh

Dec 23, 2023 | By Stephanie Nguyen

Bàn tiệc Giáng sinh phương Tây luôn khiến chúng ta trầm trồ với một chú gà Tây quay rất to ở trung tâm bàn tiệc, cùng với vô số các loại bánh, rượu đầy ắp. Nhưng bạn có bao giờ thắc mắc, trước khi có gà Tây thì người dân xứ Âu nấu món gì để ăn mừng dịp lễ quan trọng bậc nhất trong năm của họ? Cùng Dining Library tìm hiểu trong bài viết này.

Lễ Noel hàng năm là thời khắc để mọi người ăn mừng theo phong cách Tây Âu. Cũng như các quốc gia khác, họ ăn “Tết” với rất nhiều món ăn ngon lành.

Trước khi món gà Tây du nhập vào châu u, người dân xứ sở này đã có nhiều món ăn truyền thống khác để đón mừng ngày lễ Noel quan trọng. Vốn xuất xứ từ châu Mỹ, giống gà Tây to lớn và hung dữ khi di cư sang các nước châu Âu thường được nuôi làm cảnh cho đẹp nhà chứ không đi vào thực đơn của dân bản địa. Dần dà, do sự thay đổi của thời cuộc và nhiều diễn biến lịch sử khác, món gà Tây nhồi mà chúng ta xem trên các bộ phim phương Tây mới bắt đầu có mặt tại các bữa tiệc của người châu u.

Món gà Tây trong bữa tiệc của dân Âu Mỹ hiện đại

Và trước khi có gà Tây quay, người châu Âu ăn gì?

Bánh thiên nga của Nữ hoàng Anh

Món bánh chim công lộng lẫy được cô gái đội lên đầu và đang trên đường tới bữa tiệc

Dân Anh xa xưa, khoảng từ thế kỷ 12 tới thế kỷ 15 quốc vô cùng chuộng thịt… công hoặc thịt… thiên nga. Đặc biệt, món bánh thiên nga được làm cho những dịp trang trọng của giới quý tộc, giới nhà giàu.

Dịp Noel, các đầu bếp của các bữa tiệc cho người giàu sẽ làm thịt những chú thiên nga trắng muốt, giữ lại phần lông để trang trí. Phần thịt họ băm nhỏ với các gia vị quý hiếm, đắt tiền thời ấy như tiêu (thời ấy tiêu ở châu Âu đắt như vàng), đinh hương, muối và các món khác như mỡ bò, mỡ heo, gan heo, hành tây băm, thịt ba chỉ muối và trứng giúp kết dính. Sau cùng, phần thịt này sẽ được trộn thật kỹ để đủ nhuyễn làm nhân bánh. Người làm bánh sẽ cán bột mì, nhồi nhân và đem nướng.

Một hình ảnh về chim công và thiên nga trên bàn ăn dịp cuối năm

Chưa dừng lại ở việc nướng, họ sẽ đổ đầy bơ lỏng vào bánh khi bánh vừa chín tới và mặc cho bơ lỏng đông đặc lại ở những nơi nó len lỏi qua. Bởi vì món này có quá nhiều chất béo, gần như nó không thể hỏng trong vài ngày ngắn ngủi. Chiếc bánh có thể để rất lâu, và nhiệt độ mùa đông ở các nước châu Âu cũng thường lạnh kỷ lục, nên chỉ cần bạn để bánh ở ngoài trời không có lò sưởi, bánh sẽ được ăn lai rai suốt kỳ nghỉ. Món bánh này chỉ thực sự biến mất khi vào thế kỷ 20, khi nhiều nước châu Âu được ra lệnh cấm ăn thịt thiên nga.

Món bánh làm từ thịt thiên nga phổ biến qua nhiều thế kỷ tại châu Âu

Heo rừng nướng và thủ heo nhồi

Có thể nói đây là món ăn phiên bản bình dân của món bánh thiên nga xa xỉ và sang trọng kể trên. Thay vì ăn thịt thiên nga, những gia đình kém giàu có hơn sẽ chọn nhồi thịt heo băm và các nguyên liệu na ná như món bánh thịt thiên nga vào… đầu heo và đem nướng. Một vài phần thịt heo ngon lành nhất sẽ được họ chọn ra để ướp và nướng, tạo thành một món thịt heo nướng riêng.

Bữa tiệc kiểu châu Âu qua tranh vẽ

Gà rừng

Cũng giống như heo rừng nướng, nhiều nông dân và thợ săn có điều kiện sống không quá dư dả có món ăn đón Giáng sinh đậm chất châu Âu là món gà rừng nhồi nhân nướng. Nếu bạn đọc truyện cổ tích Grimm, hẳn sẽ quen với một vài chi tiết mà ở đó các nhân vật lạc vào rừng, vô tình bắt được vài chú gà rừng rồi nướng chúng lên và thưởng thức.

Ngỗng quay xứ Pháp

Món ngỗng quay mang nhiều đặc trưng xứ Pháp này được người Pháp ưu tiên nấu trong dịp Noel quây quần nhiều ấm cúng. Họ chọn ngỗng làm con vật tượng trưng cho sự đủ đầy và gắn kết gia đình vào dịp cuối năm nhiều cảm xúc. Mãi tới về sau khi gà Tây du nhập vào châu Âu và trải qua một thời gian dài, nhiều gia đình mới chịu từ bỏ món ngỗng quay ăn mừng vào ngày Chúa ra đời.

Món ngỗng quay truyền thống thơm lừng được người dân Đức và Pháp rất yêu thích.

Một số món ăn đặc trưng khác vào dịp Giáng sinh

Những món ăn truyền thống kể trên như bánh thiên nga, bánh chim công tới nay đã chính thức thất truyền. Nhưng các món gà rừng, heo rừng và ngỗng quay vẫn đâu đó có thể tìm thấy ở một số nhà hàng. Tuy nhiên, Giáng sinh đâu chỉ có toàn thịt nướng và bánh nhồi thịt, chúng ta còn nhiều lựa chọn hơn thế.

Hàu sống

Hàu là loại hải sản xa xỉ và đắt tiền, đặc biệt là hàu của xứ ôn đới như châu u. Người dân phương Tây thường thiết đãi bạn bè tới ăn tiệc cuối năm món hàu sống ăn kèm chanh vàng. Đây là món ăn tươi sống, được mọi người vui vẻ chia nhau vào đầu bữa tiệc và cùng nhau nhâm nhi những ly rượu rồi mới thưởng thức các món nóng khác như gà Tây nhồi quay giòn rụm, bánh nhân thịt gà Tây băm nhỏ…

Món hàu sống hấp dẫn đặt trên đĩa đá giữ lạnh

Rượu mulled wine – rượu vang nấu

Đã có ăn thì phải có uống. Món ăn vào dịp Noel thường nhiều chất béo và đạm. Người phương Tây chọn các loại rượu, đặc biệt là rượu vang là thức uống không thể hợp lý hơn cho những ngày cuối năm này. Nhưng thay vì uống rượu vang… khơi khơi, họ nấu lên với những công thức riêng của từng gia đình, biến món rượu lạnh lẽo này trở nên ấm áp, thơm phức và giúp mọi người ăn tiệc dễ tiêu hóa.

Món rượu nấu từ vang, cam tươi và nhiều gia vị khác

Món rượu vang nấu này không quá phức tạp. Bạn cần một chai rượu vang đỏ, cam vàng hoặc cam đỏ, đinh hương, quế, hồi, đường, nước cốt cam vàng hoặc cam đỏ, rosemary (lá hương thảo), thyme (lá xạ hương), sage (xô thơm) tùy theo công thức. Các thành phần trên sẽ được nấu liu riu trên lửa nhỏ đến khi cồn bay một phần, và đường tan hoàn toàn trong rượu. Món này cả trẻ em và phụ nữ cũng có thể uống vì chúng có hương thơm nhẹ dịu, ít mùi cồn và ngọt lịm. Tuy nhiên, cần hết sức lưu ý về liều lượng khi cho trẻ uống.

Eggnog – rượu trứng đánh bông

Nhiều người không uống được rượu vang nấu, họ thường chọn món trứng nấu rượu để ăn mừng Noel và năm mới. Hương vị béo thơm lừng từ kem tươi, sữa và trứng hoàn toàn xua tan đi những bộn bề của bạn, cùng với chút rượu giúp món rượu trứng này dễ uống, béo ngậy thơm dịu và không hề làm bạn chuếnh choáng.

Món rượu trứng đóng hộp nhanh gọn lẹ cho ai lười biếng

Món rượu trứng này làm rất đơn giản. Bạn cần chút vanilla tươi từ cây vanilla cùng các gia vị thơm như quế, đinh hương nấu trong kem tươi tới khi kem ám mùi gia vị. Phần lòng đỏ trứng bạn đánh bông với một loại rượu nào đấy (rum, whiskey, cognac,…) rồi đổ phần kem tươi lên trên. Kem nóng khiến trứng được chín một phần và hương rượu trứng sẽ lan tỏa khắp bữa tiệc.

Món eggnog được làm từ rượu whiskey có phần kem tươi đánh bông bên trên

Bánh pudding

Món ăn tráng miệng cuối cùng kết thúc bữa tiệc Noel hoành tráng là một món bánh cũng đắt tiền không kém. Bánh pudding dành riêng cho dịp Giáng sinh được làm vô cùng cầu kỳ và cẩn thận. Chúng có giá bán trên trời với cả ngàn đô la một chiếc cũng có. Tùy vào từng thương hiệu, và từng độ phức tạp của chiếc bánh mà giá cả sẽ dao động tùy theo. Chiếc bánh pudding đắt đỏ tới vậy bởi chúng được phết rượu đắt tiền mỗi ngày.

Bánh pudding đắt tiền chỉ vào dịp cuối năm mới được… khui

Bánh pudding xưa được làm từ bột mì, đường, các loại hạt khô, trái cây khô chứ không có kem tươi hay sữa tươi như bây giờ bởi thời ấy mùa đông tại châu Âu không có các loại thực phẩm làm từ sữa. Chính vì sự hạn chế thực phẩm do ảnh hưởng của mùa màng mà món ăn đắt đỏ này ra đời. Nhiều chiếc bánh pudding được nướng trước dịp Noel cả mấy tháng. Và cứ mỗi ngày, thợ bánh sẽ cần mẫn phết lên bánh từ một đến hai lớp rượu sao cho bánh không quá đẫm rượu nhưng vẫn đủ lượng ẩm cần thiết để bánh ngấm rồi dần dần thơm lừng hương rượu sâu lắng vào tháng mười hai.

Làm sao chúng ta có thể tưởng tượng ra hương vị phức tạp và tầng tầng lớp lớp ấy xen kẽ, len lỏi trong từng thớ bánh? Và mỗi khi bạn xé một miếng bánh, hương thơm phức của rượu cứ thế bay bổng khắp bàn ăn.

Món bánh pudding khép lại bàn tiệc Giáng sinh đầy đặn và linh đình. Mong rằng vào dịp Noel tới đây, mọi người sẽ thật thảnh thơi và cùng nâng ly rượu vang nấu, rượu trứng và ăn vài miếng gà Tây quay để cùng ăn mừng cho một năm cũ đã gần trôi qua.

Bài: Hà Chuu


 
Back to top