Từ nền tảng sự nghiệp trong ngành đóng tàu và hàng hải với 10 năm công tác tại Tập đoàn Vinashin cùng 7 năm đảm nhiệm vai trò Chủ tịch kiêm Tổng Giám Đốc công ty Công nghiệp tàu thủy Đông Bắc, có thể nói, tàu thuyền đã “ngấm vào máu” của anh Nguyễn Đức Thuận, để từ đó, anh tạo nên Vietyacht và Luxyacht, hai đơn vị phân phối du thuyền đa phân khúc hàng đầu tại Việt Nam.

Ông Nguyễn Đức Thuận, CEO Vietyacht và Luxyacht

Trong cuộc trò chuyện thân mật tại trụ sở Vietyacht ở Hạ Long, nơi anh Thuận mô tả là “không có nhiều quy tắc và mọi người đối xử với nhau như gia đình”, một trong những  tiên phong của ngành kinh doanh du thuyền tại Việt Nam đã mở lòng chia sẻ cùng Yacht Style những câu chuyện thương trường đầy thú vị trong nền tảng thị trường vẫn còn mới mẻ này, cũng như tầm nhìn về tương lai với một Việt Nam đầy tiềm năng cho kinh doanh du thuyền.

Anh đã bước chân vào ngành du thuyền này như thế nào? Đâu là cơ duyên khiến anh gắn bó với ngành cho đến nay?

Đúng như câu hỏi, mọi thứ đều có cơ duyên. Từ những năm 2007, khi đi công tác, tôi đã có dịp chiêm ngưỡng những bến du thuyền tấp nập tại Châu Âu. Lúc đó, tôi đã có sự so sánh và đặt câu hỏi, tại sao hình ảnh này không có ở Việt Nam, tại sao với 3.200 km bờ biển và những lợi thế to lớn mà Việt Nam lại chưa có một ngành du thuyền phát triển (tại thời điểm đó thì ngành đóng tàu Việt Nam đang được xếp vị trí thứ 4 trên thế giới). Khi ấy, tôi đã mơ về những bến du thuyền hiện đại dọc bờ biển Việt Nam trong tương lai không xa. Nhưng rồi công việc, những dự án đóng tàu ngày một lớn cứ cuốn tôi đi cho đến tận năm 2015, tôi mới thành lập Vietyacht khi nhận thấy thời cơ sắp đến. Nói vậy nhưng tôi cũng thành lập để đó thôi, vì cơ duyên thực sự chưa đến (lúc đó tôi chưa biết nên lựa chọn hãng nào để phân phối, và chắc chắn cũng chẳng hãng nào chịu làm việc với một doanh nghiệp nhỏ vừa thành lập).

Tháng 4 năm 2016, tôi gặp ông Paul Blanc, Tổng Giám đốc đương nhiệm của Jeanneau, lúc đó là Giám đốc khu vực Châu Á Thái Bình Dương. Sau nhiều lần làm việc và đàm phán, đến tháng 5 năm 2017, Vietyacht mới chính thức nhận được Quyền phân phối độc quyền các sản phẩm của hãng Jeanneau, Pháp.

Kinh doanh du thuyền ở thời điểm còn khá sớm, anh đã gặp những khó khăn như thế nào? Đến thời điểm hiện tại, anh có còn phải đối mặt với những khó khăn này không?

Vietyacht là đơn vị đầu tiên ở Việt Nam nhận được hợp đồng độc quyền của một hãng du thuyền Châu Âu tại Việt nam. Mọi cái mới đều vấp phải rất nhiều rào cản do hệ thống cơ chế chính sách chưa theo kịp, mà trong phạm vi bài phỏng vấn này tôi không nói hết được. Nhưng dù sao, mọi việc đến thời điểm này cũng đã thông thoáng hơn rất nhiều.

Tính đến nay, anh đã đưa thành công bao nhiêu thương hiệu du thuyền về Việt Nam? Đâu là thương vụ để lại cho anh nhiều ấn tượng nhất?

Vietyacht đã đưa thành công 29 mẫu du thuyền tới tay chủ nhân tại Việt Nam, trong đó có 3 mẫu du thuyền hạng sang, còn lại là các mẫu du thuyền tầm trung.

Hiện Vietyacht và Luxyacht đang sở hữu 6 thương hiệu độc quyền gồm Jeanneau, Prestige, Fountain Pajot, Ferretti Yachts, Riva và Pershing phủ kín tất cả các phân khúc từ phổ thông, tầm trung, hạng sang đến siêu sang cũng như đủ cả dòng du thuyền 1 thân và 2 thân.

Ngoài ra chúng tôi còn được quyền phân phối 7 thương hiệu khác bao gồm 5 thương hiệu của tập đoàn Ferretti (CRN, Custom line, Itama, Mochi Craft, Wally) và 2 thương hiệu đến từ Mỹ trực thuộc Jeanneau.

Thương hiệu nào cũng ấn tượng cả vì phía sau nó là cả một câu chuyện hấp dẫn, nhưng có lẽ ấn tượng nhất là bộ 3 thương hiệu của Tập đoàn Ferretti là Ferretti Yachts, Pershing và Riva mà chúng tôi ký độc quyền từ tháng 6 năm2019. Nếu như với Jeanneau là câu chuyện dài về việc thuyết phục hãng chấp nhận một nhà phân phối tại 1 thị trường mà hãng KHÔNG ĐỂ Ý và chưa có kế hoạch mở mạng lưới phân phối, thì Ferretti lại khác hoàn toàn. Khi làm việc với hãng, bản thân tôi đã phải cạnh tranh với một tập đoàn lớn của Việt Nam cũng chuyên kinh doanh ngành hàng xa xỉ với hệ thống trải dài khắp Việt nam. May mắn sao chúng tôi đã chiến thắng và dành được quyền độc quyền phân phối. Có thể nói đó là điều hoàn toàn nằm ngoài kỳ vọng.

Thực ra, tôi đã khao khát có được các thương hiệu của tập đoàn Ferretti từ lâu. Đây là tập đoàn hàng đầu thế giới sở hữu 8 thương hiệu con nhưng thương hiệu nào cũng nổi bật và khác biệt. Tiêu biểu trong số đó là Riva – luôn mang trên mình sứ mệnh của một huyền thoại – là thương hiệu lâu đời nhất thế giới nhưng vẫn luôn giữ được những giá trị không thể mai một. Các sản phẩm của Riva là sự kết hợp hoàn hảo giữa truyền thống và hiện đại, giữa tay nghề thủ công tinh xảo và công nghệ hàng hải tân tiến. Hoặc Pershing – thương hiệu du thuyền nhanh nhất thế giới, như những tên lửa hành trình trên mặt biển… Tóm lại, mỗi thương hiệu đều mang trên mình một cái nhất!

Hiện Vietyacht và Luxyacht đang sở hữu 6 thương hiệu độc quyền gồm Jeanneau, Prestige, Fountain Pajot, Ferretti Yachts, Riva và Pershing phủ kín tất cả các phân khúc từ phổ thông, tầm trung, hạng sang đến siêu sang cũng như đủ cả dòng du thuyền 1 thân và 2 thân. Ngoài ra, Vietyacht và Luxyacht còn phân phối 7 thương hiệu khác bao gồm 5 thương hiệu của tập đoàn Ferretti (CRN, Custom line, Itama, Mochi Craft, Wally) và 2 thương hiệu đến từ Mỹ trực thuộc Jeanneau.

Tiêu chí nào khiến anh muốn đưa một thương hiệu du thuyền về Việt Nam?

Điều mà tôi quan tâm nhất là vị trí, xếp hạng của thương hiệu đó trên thị trường thế giới. Bạn có thể thấy, các thương hiệu mà Vietyacht và Luxyacht sở hữu đều là số 1 và số 2 trong từng phân khúc, không có số 3!

Các khách hàng Việt Nam thường ưa chuộng các dòng du thuyền như thế nào? Mất bao lâu để anh nhận ra đặc tính riêng của thị trường Việt Nam so với các nước khác?

Đây đúng là câu hỏi khó, vì thực tế du thuyền chính hãng chỉ mới được phân phối ở Việt Nam khoảng 3 năm nay, số lượng du thuyền mới về Việt Nam cũng chưa đủ nhiều để có số liệu phân tích và đánh giá chính xác thị hiếu của khách hàng. Các dòng du thuyền bán ra hiện nay chủ yếu đều do sự tư vấn của nhân viên tư vấn khi tiếp xúc với khách hàng thôi.

Còn về đặc tính riêng của thị trường Việt Nam, thì ngay khi vừa bắt đầu phân phối du thuyền tôi đã nhận ra. Khách hàng Việt nam khác so với các nước khác ở một đặc điểm duy nhất: NGAY VÀ LUÔN! Nghĩa là đa số khách hàng Việt nam không muốn chờ đợi quá lâu để nhận du thuyền như các nước khác. Chính vì vậy Vietyacht luôn phải đánh giá thị trường và đặt chỗ trước một số mẫu để đảm bảo khi khách hàng ký hợp đồng là có thể đưa về Việt Nam ngay. Ngoài ra, chúng tôi cũng luôn có một số sản phẩm nhập sẵn để trưng bày tại Showroom.

Với một người vừa bắt đầu làm quen với du thuyền, anh sẽ gợi ý cho họ mua hay thuê chiếc nào?

Tôi sẽ không gợi ý chiếc nào cả, mà tôi sẽ hỏi hàng loạt câu hỏi và lắng nghe câu trả lời của khách hàng trước khi tư vấn. Ví dụ, khách hàng có ngân sách khoảng bao nhiêu? Dự kiến sử dụng vào mục đích gì? Du thuyền sẽ hoạt động ở khu vực nào? Tần suất sử dụng của khách… từ đó mới có thể tư vấn mẫu phù hợp nhất với nhu cầu của khách hàng.

Còn với người chơi sành sỏi đang sở hữu một chiếc du thuyền nào đó, lựa chọn này sẽ là…?

Cũng hoàn toàn phụ thuộc vào câu trả lời của khách hàng cho những câu hỏi gợi mở của chúng tôi. Tuy nhiên, với những khách hàng đã từng sở hữu du thuyền rồi, họ thường đã có sự lựa chọn. Lúc đó chỉ còn việc là tư vấn những sản phẩm cùng phân khúc với sản phẩm khách hàng đã chọn thôi.

Có một sự khác biệt rất dễ nhận biết giữa Vietyacht và Luxyacht với các doanh nghiệp du thuyền khác là sự hiện diện trên phương tiện truyền thông. Phải chăng anh tin rằng đó chính là tương lai của ngành bán lẻ xa xỉ?

Cũng không hẳn như vậy, mỗi công ty đều có chiến lược riêng trong việc làm thương hiệu. Nhưng hiện diện trên Yacht Style cũng là một giải pháp hay đấy chứ?

“Điều mà tôi quan tâm nhất là vị trí, xếp hạng của thương hiệu đó trên thị trường thế giới. Các thương hiệu mà Vietyacht và Luxyacht sở hữu đều là số 1 và số 2 trong từng phân khúc, không có số 3!”

Theo dõi các trang web về du thuyền, có thể thấy một xu hướng đang rất được quan tâm là dòng du thuyền xanh: chạy điện hay hybrid, thải ra ít khí thải và sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường. Anh có nhận xét gì về xu hướng này?

Đây là xu hướng tất yếu của tương lai, mà hiện tại một số thương hiệu đã phát triển kết hợp. Như thương hiệu Fountaine Pajot của chúng tôi chẳng hạn, các du thuyền buồm đều được trang bị pin năng lượng mặt trời và nhiều công nghệ bền vững khác.

Trên tiêu chí hệ thống động lực sử dụng, du thuyền trên thế giới xưa nay vẫn chia làm 2 loại chính: Du thuyền chạy động cơ và du thuyền buồm. Du thuyền buồm quả thực rất thân thiện với môi trường do thuyền hoạt động hoàn toàn bằng sức gió, chỉ sử dụng một động cơ rất nhỏ để hỗ trợ ra vào bến. Ở Châu Âu và một số nước Châu Á, thị trường du thuyền buồm đã và đang rất phát triển. Các du thuyền buồm 1 thân và thuyền đua của Jeanneau được tiêu thụ rất tốt, du thuyền buồm 2 thân của Fountaine Pajot cũng vậy, nên thời gian đặt hàng với thuyền 2 thân và thuyền buồm thường dài hơn so với thuyền có động cơ. Tuy nhiên, thị trường Việt Nam chắc chắn cần rất nhiều thời gian, vì số người điều khiển được du thuyền buồm hiện không có nhiều.

Cùng với sự thay đổi trong tư duy là một thế hệ chủ sở hữu du thuyền mới – millennial. Đã có khá nhiều phân tích cho thấy góc nhìn của millennial về lối sống xa xỉ đang trở nên khác biệt với thế hệ cha hay ông của họ. Đối với ngành du thuyền nói chung, sự khác biệt này được thể hiện như thế nào?

Tôi không cho rằng việc sở hữu du thuyền là lối sống xa xỉ, vì nó còn phụ thuộc hoàn toàn vào mẫu và phân khúc du thuyền khách hàng sử dụng. Có lẽ nên dùng cụm từ “lối sống thời thượng” thì phù hợp hơn, bởi thực ra, giá trị của 1 mẫu du thuyền tầm trung cũng chỉ tương đương 1 chiếc ô tô hạng sang, hay 1 chiếc đồng hồ hiệu hàng hiếm thôi.

Quay trở lại câu hỏi trên, thực sự là khác nhiều chứ, vì họ biết hưởng thụ hơn mà. Nếu như thế hệ trước chỉ biết đến biệt thự đẹp, đồng hồ hiệu, xe hơi, hàng hiệu, thì nay thế hệ trẻ đã biết đến du thuyền, nghĩa là họ đã biết hưởng thụ hơn, chăm sóc bản thân hơn và thích trải nghiệm hơn với những điều tuyệt vời mà du thuyền mang lại. Đây thực sự là tín hiệu rất vui đối với ngành du thuyền Việt Nam.

Theo anh, trong tương lai, xu thế hoạt động của ngành du thuyền tại Việt Nam và thế giới là gì? Điều gì sẽ còn lại, điều gì sẽ mất đi, và điều gì sẽ xuất hiện?

Đây là một câu hỏi rất khó trả lời bởi chẳng ai biết trước được tương lai. Nhưng trong tương lai gần thì du thuyền xanh thân thiện với môi trường sẽ là xu thế. Ngoài ra, sẽ ngày càng có nhiều du thuyền được thiết kế phá cách mang đến diện mạo mới cho du thuyền thay vì những hình dạng, tuyến hình truyền thống như ngày nay. Và tất nhiên rồi, công nghệ sẽ ngày càng được tích hợp nhiều hơn lên du thuyền.

Còn về xu hướng hoạt động thì khó nói lắm, nhưng chắc là không có thay đổi gì lớn đâu. Bởi du thuyền cá nhân xưa nay vẫn chủ yếu hoạt động ở 2 dạng: Câu lạc bộ và sở hữu cá nhân. Các chủ du thuyền vẫn sinh hoạt thông qua các CLB, hoặc đối với các siêu du thuyền thì chủ yếu phục vụ cho nhu cầu cá nhân các ông chủ và Công ty, tập đoàn thôi. Ngoài ra cũng có một số chủ du thuyền kết hợp giữa sử dụng cá nhân và cho thuê (Charter).

Thị trường du thuyền cho thuê vẫn là một miếng bánh lớn. Năm 2018, thị trường du thuyền cho thuê có giá trị ước tính đạt 15,8 tỷ USD, và các nhà phân tích dự kiến con số này có thể tăng lên 25 tỷ USD vào năm 2026. Tôi cũng chưa hình dung ra điều gì sẽ mất đi trong tương lai, nhưng ngay tại Việt nam, tôi cho rằng hình ảnh những mẫu du thuyền hiện đại, an toàn, sang trọng sẽ dần thay thế những phương tiện thô sơ gây ô nhiễm môi trường, đặc biệt là ở các khu du lịch, resort cao cấp…

Khách hàng Việt nam khác so với các nước khác ở một đặc điểm duy nhất: NGAY VÀ LUÔN! Nghĩa là đa số khách hàng Việt nam không muốn chờ đợi quá lâu để nhận du thuyền như các nước khác. Chính vì vậy Vietyacht luôn phải đánh giá thị trường và đặt chỗ trước một số mẫu để đảm bảo khi khách hàng ký hợp đồng là có thể đưa về Việt Nam ngay.

Việt Nam là nước có lợi thế lớn về hàng hải, nhưng ngành du thuyền vẫn chưa phát triển như các nước lân cận. Anh nghĩ nguyên nhân là do đâu?

Có một nước nằm rất gần chúng ta là Thái Lan, với ngành du thuyền rất phát triển vì đất nước họ đã có những cơ chế, chính sách rất mở để khuyến khích. Tôi cũng rất mong Việt Nam sẽ sớm hoàn thiện cơ chế chính sách cho ngành du thuyền. Thực ra, chúng ta đã có chiến lược kinh tế biển, nhưng chưa có cụ thể cho du thuyền mà thôi. Ví dụ như quy phạm, quy chuẩn cho du thuyền chẳng hạn.

Đơn giản hơn nữa, nếu như chứng chỉ CE của Châu Âu được công nhận ở Việt Nam, đó cũng là thuận lợi rất lớn để ngành du thuyền phát triển.

Anh có nghĩ đến viễn cảnh về một triển lãm du thuyền tại Việt Nam?

Năm 2017, Vietyacht đã đứng a tổ chức cuộc triển lãm du thuyền đầu tiên ở Việt Nam với một số sản phẩm trưng bày trong thời gian 2 ngày với 500 lượt khách đến tham quan trải nghiệm. Theo kế hoạch, chúng tôi chắc chắn sẽ tổ chức các triển lãm tiếp theo và mời thêm các hãng cùng tham gia với quy mô ít nhất là 50 mẫu du thuyền trở lên vào thời gian phù hợp, nhất là khi các bến du thuyền chuẩn quốc tế đang xây dựng được hoàn thiện và đưa vào sử dụng.

Xin cảm ơn anh về cuộc trò chuyện thú vị này!

Bài: Hải Yến