Sự trỗi dậy của kiến trúc co-living trong lối sống đô thị
Mô hình co-living không còn mới trong lĩnh vực kiến trúc. Từ lâu, trong lịch sử xây dựng, nhà ở đã gắn liền với vừa nhu cầu chia sẻ chung vừa tập trung nguồn lực. Ngày nay, đối mặt sự gia tăng dân số và giá bất động sản, các kiến trúc sư và các nhà quy hoạch đô thị đã và đang theo đuổi các giải pháp thay thế co-living.
Như Eduardo Souza giải thích, thuật ngữ co-living xuất hiện ở Đan Mạch vào những năm 1970, ban đầu dưới tên tên gọi co-housing. Chẳng hạn, một co-housing bao gồm 35 gia đình sống trong những ngôi nhà riêng trong khi chia sẻ không gian công cộng như ăn uống, dịch vụ dọn dẹp, họp nhóm, lễ hội và nhiều sự kiện khác.
Thực hiện một cuộc khảo sát về các dự án nhà ở chung cư hiện đại trên khắp thế giới, các thiết kế dưới đây cho thấy tầm nhìn lẫn ý nghĩa của việc chia sẻ không gian chung ngày nay. Sự phong phú này phản ánh xu hướng cho nhiều năm tới.
1/ LT Josai Shared House / Naruse Inokuma Architects
Đây là một ý tưởng cho một “ngôi nhà chung” (share house) mới được xây dựng, một mô hình nhà ở duy nhất, ngay cả trong ngành kiến trúc.
“Share house” là một phong cách sống ngày càng phổ biến ở Nhật Bản, gần giống với một ngôi nhà lớn, nơi hệ thống nước và phòng khách được sử dụng chung cho người dân. Tuy nhiên, các cư dân không phải là hộ gia đình mà là những người lạ không liên quan.
2/ Coliving interlomas / A-001 Taller de Arquitectura
Coliving Interlomas là một dự án khu dân cư dành cho sinh viên nằm ở phía Tây ngoại ô Thành phố Mexico, đề xuất một kiến trúc kết hợp cuộc sống và học tập trong cộng đồng, tuân theo các nguyên tắc tối ưu hóa không gian trong một hệ thống co-living.
Khu phức hợp có bốn tầng, trong đó các phòng ngủ và các khu vực chung bổ sung cho nhau. Hình dạng kiến trúc được sinh ra từ một thử nghiệm với địa điểm, từ đó tạo ra các khu vực riêng tư và công cộng cho 12 học sinh.
3/ Garden Coliving House / Teatum + Teatum Architects
Garden House là một bổ sung mới cho Mạng lưới không gian do Noiascape sản xuất trên khắp London. Từ những ngôi nhà để ở đến những tòa nhà sử dụng hỗn hợp (mixed use), Noiascape đang tạo ra một cơ sở hạ tầng với mục đích cho thuê ở đô thị.
Được thiết kế đặc biệt để cho thuê, Garden House được thiết kế linh hoạt nhằm thích ứng với một số khách khác nhau, từ một cặp vợ chồng đến một nhóm người chia sẻ.
4/ Oosterwold Co-living Complex / bureau SLA Save this picture!
Ở vùng nông thôn Oosterwold, nghệ sĩ Frode Bolhuis đã nghĩ về một cách sống khác. Anh đã nhờ các kiến trúc sư Peter van Assche và Mathijs Cremers thiết kế ngôi nhà mơ ước của mình trên cánh đồng khoai tây rộng một héc-ta.
Các kiến trúc sư đã đưa ra hai điều kiện tiên quyết để khiến dự án trở nên khả thi: một là tìm bạn cùng tham gia dự án, vì xây nhiều ngôi nhà cùng lúc sẽ rẻ hơn rất nhiều, hai là chỉ thiết kế ngoại thất, để các gia đình hoàn toàn tự do quyết định nội thất.
5/ Tetuan Coliving / ch + qs arquitectos
Dự án này được tạo ra cho thế hệ công dân mới, những người hiểu không gian làm việc và gia đình như một dịch vụ phải phù hợp với nguyện vọng và niềm tin của họ, nơi mang đến cảm giác “thuộc về”. Thấu hiểu điều đó, mhóm thiết kế đã cải tạo tòa nhà dân cư từ những năm 60 trong một khu phố truyền thống yên tĩnh của Madrid, biến những căn hộ truyền thống thành một trải nghiệm sống động cho 20 người.
Mọi căn phòng đều có phòng tắm riêng và toàn bộ người dân chia sẻ khu vực chung như nhà bếp, nơi làm việc chung, phòng khách, bãi đậu xe đạp, tủ khóa, tủ lạnh riêng trong khu vực bếp… và một sân thượng tuyệt vời để tận hưởng thời tiết của Madrid.
6/ Three Generation House / BETA office for architecture and the city
Để tiện chăm sóc nhau, cặp vợ chồng trẻ và bố mẹ của họ đã quyết định sống cùng nhau dưới một mái nhà. Dự án là một ý tưởng độc đáo có khả năng đáp ứng nhu cầu thay đổi không gian theo thời gian.
Cặp vợ chồng già ở căn hộ trên cùng với tầm nhìn bao quát ra cảnh quan thành phố. Căn hộ này có thang máy và thông tầng nên rất thích hợp cho người lớn tuổi. Căn hộ phía dưới có văn phòng và kết nối trực tiếp với sân vườn, rất lý tưởng cho một gia đình trẻ có con nhỏ.
7/ Co-Housing Denver / PRODUCTORA
Dự án thử nghiệm này nằm trong vành đai đầu tiên của các khu dân cư mật độ thấp bao quanh trung tâm thành phố Denver. Nó cung cấp nhà ở chi phí thấp ở vị trí trung tâm cho các cá nhân hoặc cặp vợ chồng trong khi tích hợp trong hình thái môi trường ngoại ô.
Khu đất này bao gồm một thửa đất rộng 15,3m được chia thành hai lô bằng nhau. Theo mã phân khu của địa phương, đội ngũ kiến trúc sư có thể xây dựng ngôi nhà chính và phụ trên mỗi lô đất.
Các kiến trúc sư đã tổ chức mỗi ngôi nhà phía trước thành 3 studio, mỗi studio đều có phòng tắm, bếp nhỏ riêng, và không gian sinh hoạt chung lớn. Tổng cộng có 8 studio: 6 studio ở phía trước và 2 studio chia tầng nằm phía con hẻm.
8/ Stack By Step Red Zone Boarding House / Ismail Solehudin Architecture
Khu đất có diện tích nhỏ, lại nằm trong không gian đô thị đông đúc và được sử dụng để xây dựng thương mại. Vì thế, nhóm thiết kế đã tạo ra một cầu thang duy nhất lưu thông theo chiều ngang và chiều dọc, đồng thời đóng vai trò như một không gian chung cho những người dân.
Hệ thống lưu thông này trở thành một tuyên bố kiến trúc khác với kiểu thiết kế ký túc xá thông thường. Dự án trở nên nổi bật với mặt tiền màu đỏ, với cường độ mạnh nhất và bước sóng lên tới 630 – 760 nm, gam sắc này ngay lập tức thu hút ánh nhìn của mọi người.