Anh từng chia sẻ không thích đánh giá bộ phim bằng những thứ không kiểm soát được, ví dụ như thời điểm, thị hiếu của khán giả,… Vậy tiêu chí để anh đo lường thành công của những bộ phim là gì?

Thật ra, tôi luôn đặt ra tiêu chí cho bản thân. Là người cung Xử Nữ, đôi khi tôi tự đánh giá bản thân còn khắt khe hơn người khác nhìn tôi. Nhưng đương nhiên, khi làm một bộ phim, biết đối tượng khán giả là ai, nên tôi sẽ luôn xem xét đánh giá của một vài người trong số đó. Nếu họ đánh giá phim thành công hay thất bại, tôi sẽ tin điều đó.

Anh có tiêu chí gì khi chọn phim để làm không, hay anh sẽ đi theo định hướng của nhà sản xuất?

Cả hai. Ví dụ như dự án “Em là bà nội của anh” xuất hiện vào thời điểm tôi rất muốn làm phim về gia đình và tuổi thanh xuân sao cho có thể cười được, khóc được. Sau đó bên CJ ngỏ lời xem tôi có muốn remake bản phim này của Hàn không. Hay, tôi có ước mơ được chuyển thể cuốn “Thằng quỷ nhỏ” của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, sau đó nhận được lời mời thực hiện bộ phim “Cô Gái Đến Từ Hôm Qua”. Rồi đến “Trạng Tí”, tôi nhận lời từ Ngô Thanh Vân ngay thời điểm có mong muốn làm phim về “Sơn Tinh Thủy Tinh”, và Vân hứa với tôi rằng “ông làm ‘Trạng Tí’ đi rồi sau này tôi làm ‘Sơn Tinh Thủy Tinh’ với ông”. Rồi đến “Em và Trịnh”…

Thật ra khi đó, tôi rất muốn làm một bộ phim về tình yêu thời chiến. Ban đầu Galaxy chỉ muốn tôi làm phim tình yêu “ca múa hát” thôi, nhưng tôi nghĩ nếu “dụ” được Galaxy làm phim về một phần cuộc đời của Trịnh Công Sơn thì nó sẽ bao gồm luôn cả tình yêu thời chiến. Và thế là cả hai bên đồng ý làm. Cái đó tôi gọi là “khớp lệnh” đó, tức tôi cũng có những ý định sẵn trong đầu, và tôi sẽ làm nếu như lời mời từ bên ngoài “khớp lệnh”.

Tôi rất mong trong mỗi dự án mình sẽ học được điều gì đó để mình luôn mới, không quay trở lại với cái ban đầu.

Không có phim nào của đạo diễn Phan Gia Nhật Linh giống với phim nào. Nhưng nếu có một dấu ấn chung trong tất cả bộ phim của anh, thì đó là gì?

Tôi nghĩ đó là văn hóa, con người Việt Nam. Trong tất cả các phim tôi làm, những giá trị đó rất quan trọng. Nó mang tinh thần cốt lõi. Kể cả “Em là bà nội của anh” remake từ kịch bản Hàn Quốc, nhưng nếu không nói đó ra thì tôi vẫn tự không ai biết, vì tất cả mọi thứ trong phim đều rất Việt Nam, mang linh hồn của người Việt Nam. “Cô Gái Đến Từ Hôm Qua” lấy bối cảnh từ thời thanh xuân của thế hệ 8X, 9X. “Trạng Tí” là phim dân gian Việt Nam cho các em nhỏ. Và  “Em và Trịnh” rõ ràng lấy cảm hứng từ một di sản văn hóa của người Việt.

Đạo diễn Nhật Linh có phải là người hoài niệm không?

Cũng có thể nói như vậy. Tôi rất hay nhìn lại quá khứ. Hầu hết phim của tôi cũng xoay quanh những chuyện đã qua. Nói đúng hơn là tôi mượn chuyện ngày xưa để nói chuyện ngày nay.

“Mượn chuyện ngày xưa để nói chuyện ngày nay” nhưng những phim của anh vẫn được khán giả hiện đại đón chờ. Có công thức nào cho thành công này?

Tôi không biết! (cười). Tôi nghĩ chắc mình luôn làm hết sức thôi. Đó cũng là điều mà ngày xưa tôi nghĩ là ưu điểm, nhưng bây giờ thì vừa ưu, vừa khuyết. Vì mình quá yêu dự án của mình, mình ôm nó chặt quá đến mức những người làm chung bị lo sợ. Tôi hay nói: “Không ai được đụng vô đứa con của tôi! Không ai được thò tay vô, không ai được sửa gì hết!”

Điều gì khiến anh bị thu hút bởi những bộ phim về lịch sử và văn hóa như vậy?

Vì câu chuyện hay quá!

Thật ra, xét cho cùng, tôi làm phim là để kể chuyện và tôi thấy đây là những câu chuyện quá hay. Chúng mang nhiều ý nghĩa và thông qua đó, cho tôi không gian để có thể truyền đạt tư tưởng, suy nghĩ về cuộc sống. Thông qua câu chuyện đó, tôi kể nên một chuyện khác.

Mọi người đang dần quay về khai thác những yếu tố về lịch sử và văn hóa, cả trong điện ảnh lẫn âm nhạc. Và câu hỏi lớn đặt ra là làm sao để nghiên cứu và thể hiện sao cho đúng, vì văn hóa hay di sản gắn sâu vào tâm trí của người Việt rồi, nếu làm không phù hợp sẽ làm rộ lên tranh cãi…

Tranh cãi là tốt. Có tranh cãi thì nó mới phát triển được.

Cảm hứng của anh đến từ đâu?

Từ tất cả mọi thứ! Ngay cả khi tôi và bạn nói chuyện với nhau cũng có thể trở thành cảm hứng. Mỗi ngày, mọi thứ tôi tiếp nhận là một hạt mầm bên trong, tôi nuôi đến một lúc nó đủ lớn sẽ nở thành cây, sau đó tôi quyết định ươm cây nào để tập trung phát triển cây đó.

Hiện tại có bao nhiêu hạt mầm/dự án anh đang định cho thành cây? 

Cách đây một tháng khi tôi ngồi với các bạn trợ lý thì có khoảng… 37 dự án (cười thẹn thùng). Tôi luôn có rất nhiều dự án nhưng không phải cái nào cũng quăng ra làm ngay, vì phải có ý thức về nó. Có những dự án đến từ những chuyện rất lâu và mất rất nhiều thời gian mới thành hình.

Anh nghĩ tố chất quan trọng để trở thành người đạo diễn là gì?

Trong chữ “Đạo diễn” có chữ “đạo” là con đường, là khả năng lãnh đạo, dẫn dắt cả đoàn phim đi cùng với mình. Vì những người ở sau như bị bịt mắt và họ phải đặt niềm tin vào người đạo diễn thì mới đi được. “Diễn” chính là kể chuyện. Người đạo diễn phải có khả năng kể chuyện vì nếu không có khả năng đó thì dù có một ekip giỏi, mình vẫn có thể làm hỏng bộ phim. Đó là hai yếu tố quan trọng đối với tôi.