Là người có quốc tịch Pháp, có lẽ niềm đam mê với những chuyến du ngoạn biển khơi đã ngấm vào máu ông Đoàn Viết Đại Từ từ lâu, để rồi vào năm 2017, Tamson Yachting được chính thức ra đời, ấp ủ trong đó bao tình cảm và khát vọng mà ông Từ dành cho ngành du lịch và du thuyền Việt Nam.

Đầu tháng 6, Yacht Style Vietnam có cơ duyên gặp gỡ ông Đoàn Viết Đại Từ, nhà đồng sáng lập OpenAsia – Tập đoàn kinh doanh đa ngành vốn nổi tiếng với việc đưa rất nhiều thương hiệu lớn trên thế giới về Việt Nam như Hermès, Chopard, Bottega Veneta, Saint Laurent, Kenzo, Hugo Boss, B&O, và nhiều cái tên khác. Trong giới kinh doanh du thuyền tại Việt Nam, ông cũng là cái tên nổi bật khi sở hữu và phân phối của nhiều hãng tàu hàng đầu trên thế giới như Bénéteau, Lagoon và Monte Carlo tại Việt Nam.

Giữa không gian tinh tế thuần sắc trắng tại bến du thuyền vừa được hoàn thiện tại Vinhomes Central Park, hướng mắt ra hàng loạt mẫu du thuyền hạng sang đang đỗ trên mặt sông, ông Đoàn Viết Đại Từ đã mở lòng chia sẻ về chặng đường dài với lắm nỗi công phu mà ông đã cất công gầy dựng, để tạo nên một cái tên đứng đầu trong toàn ngành công nghiệp du thuyền tại Việt Nam là Tamson Yachting.

Chào ông. Rất hân hạnh vì ông đã nhận lời tham gia cuộc phỏng vấn hôm nay. Trước tiên, tôi rất muốn được nghe ông chia sẻ về cách ông đã bắt đầu việc kinh doanh du thuyền tại Việt Nam.

Khi nói về du thuyền, chìa khóa chính là dịch vụ, bởi vì du thuyền là thứ rất phức tạp để bảo trì, vận hành, và ở Việt Nam, chúng ta không hề có văn hóa du thuyền. Chúng ta không có những người biết về quản lý, điều hành du thuyền, vì vậy những gì chúng tôi đã làm từ đầu khi bắt đầu Tamson Yachting khoảng 3-4 năm trước chính là phát triển hệ sinh thái.

Tôi đã bước chân vào ngành công nghiệp thiên về máy móc và thiết bị được khoảng 20 năm. Công ty đầu tiên mà tôi sáng lập ra là về các thiết bị khai thác mỏ, sau đó tiến đến xe tải, xe hơi, máy bay trực thăng,… và như thế, trong vòng 20 năm, tôi đã kinh doanh rất nhiều loại máy móc khác nhau, những thứ rất phức tạp đòi hỏi phải được bảo trì và sửa chữa liên tục. Điểm mấu chốt ở đây chính là dịch vụ. Du thuyền cũng thế. Bạn bán thuyền, bạn phải đảm bảo về mặt dịch vụ. Nếu không, bạn đừng nên nghĩ đến nó, vì như vậy là không tôn trọng chính khách hàng của mình.

Điều đầu tiên tôi làm khi mở ra Tamson Yachting chính là lập ra một đội ngũ kỹ thuật để làm dịch vụ. Tôi tuyển dụng 15 kỹ sư và thuyền trưởng, và sau đó chúng tôi mới bắt đầu bán hàng. Nhưng điều đó chưa đủ. Điều khó khăn ở đây là việc tìm được một thuyền trưởng có thể vận hành một khách sạn 5 sao. Đúng vậy. Du thuyền chính là một khách sạn 5 sao. Còn thuyền trưởng là ai? Thuyền trưởng chính là một hướng dẫn viên chuyên nghiệp: họ cần có đủ kiến thức để đáp ứng các nhu cầu của người đi du thuyền, về sông, về biển, về những nơi cần đi. Cùng với đó, họ cũng là người bạn thân thiết nhất của bạn: người đảm bảo sự an toàn cho bạn, mang đến bạn mọi trải nghiệm đẹp đẽ, tiếp đãi và lắng nghe bạn khi cần.

Thuyền trưởng cũng là một quản lý khách sạn: người đảm bảo mọi phòng ốc sạch sẽ, ngay cả khi họ không có mặt ở đó mà ở khoang lái tàu. Vì vậy, họ cần được đào tạo kỹ lưỡng, không chỉ về bảo trì thiết bị mà còn là vận hành các dịch vụ sang trọng.

Vì đâu ông lại muốn bước vào ngành công nghiệp du thuyền đến thế, trong thời điểm ngành kinh doanh du thuyền tại Việt Nam vẫn còn rất sơ khai và gặp nhiều hạn chế?

Lý do mà tôi muốn bước vào ngành kinh doanh này chính là vì Việt Nam đang mở rộng các hoạt động trên biển. Khách du lịch khi đến Thái Lan đều thường xuyên trở lại: lần đầu tiên họ đến vì trải nghiệm văn hóa, nhưng lần thứ 2, thứ 3 họ trở lại là để thư giãn, đến biển, khu nghỉ dưỡng, vì họ có nhiều hoạt động để làm, như mua sắm hay vi vu trên du thuyền chẳng hạn. Vấn đề đối với Việt Nam là khách du lịch chỉ đến một lần, và họ không trở lại. Vì họ chỉ đến để trải nghiệm, và khi trải nghiệm hết địa điểm, họ không trở lại nữa. Chúng ta cần có nhiều hoạt động hơn ở Việt Nam, đặc biệt là ở các vùng biển, tôi nghĩ đây là điều rất quan trọng với đất nước chúng ta. Và tôi rất sẵn lòng tham gia vào một phần quá trình đó.

Bên cạnh đó, khi nói đến khách du lịch, tôi không chỉ có ý nói khách nước ngoài mà còn là khách du lịch trong nước. Họ là nhân tố rất quan trọng: chúng ta có thể thấy trong thời kỳ Covid-19 này, chúng ta hoàn toàn phụ thuộc vào nền kinh tế nội địa.

Là một trong những người tiên phong trong lĩnh vực du thuyền tại Việt Nam, ông có thể chia sẻ đôi điều về quá trình đưa các hãng du thuyền về Việt Nam không?

Có lẽ mọi người cũng đã biết, tập đoàn chúng tôi (OpenAsia Group) là tập đoàn về phong cách sống, điều đó đồng nghĩa với việc chúng tôi phục vụ mọi người trong suốt cuộc hành trình của họ. Vào mỗi sáng thức dậy, khách hàng của chúng tôi có thể khoác vào bộ đồ Saint Laurent, đi giày Bottega Veneta và đeo túi Hermès, ghé vào mua ly cà phê ở Starbucks, sau đó lái chiếc Audi đến văn phòng làm việc ở Toong, và cuối ngày đến nhà hàng PressClub để ăn tối cùng bạn bè, sau đó ghé một số cửa hàng như Hanoia để mua thứ gì đó làm quà tặng. Vào cuối tuần, họ có đến khu nghỉ dưỡng Alba Wellness Resort của chúng tôi ở Huế, hay rong ruổi trên du thuyền Bénéteau cùng bạn bè. Đó là hành trình của một người muốn tự thưởng cho mình và có phong cách sống nhất định. Chúng tôi mang đến cho họ các thương hiệu trên cuộc hành trình đầy trải nghiệm đó.

Điều quan trọng là chúng tôi luôn có các thương hiệu tốt nhất. Bạn không thể có trải nghiệm tồi tệ nào với Hanoia, Hermès hay Audi. Du thuyền cũng tương tự như vậy. Chúng tôi đã dành nhiều thời gian để quyết định xem đâu là các hãng tốt nhất. Vì vậy, đầu tiên, chúng tôi nhắm đến cái tên số một trên thế giới: Bénéteau, một hãng du thuyền của Pháp. Và với catamaran, chúng tôi cũng tìm đến cái tên số một khác là Lagoon. Chiếm lĩnh 40% tổng thị phần catamaran trên thế giới, Lagoon nổi tiếng đến nỗi ở một số quốc gia, người ta gọi Lagoon thay cho từ catamaran, cũng như cách người Việt Nam nói về Honda thay vì xe máy vậy.

“Khi một người đàn ông mua du thuyền, họ sẽ muốn chăm sóc nó như người tình vậy”

Và sau đó chúng tôi tìm đến siêu du thuyền. Chúng tôi tiếp cận một công ty Ý nổi tiếng về siêu du thuyền, đó là Monte Carlo. Giống như cách bạn có thể tùy biến với sản phẩm của Hermès và Audi, Monte Carlo mang đến khả năng tùy biến tuyệt vời như một chiếc super mega yacht thứ thiệt chỉ với kích thước của một phiên bản nhỏ hơn rất nhiều, như 56 hoặc 105 feet. Bên cạnh đó, Monte Cardo còn rất nổi tiếng với nét thẩm mỹ đậm chất Ý, thứ đã mang đến cho hãng hàng loạt giải thưởng danh giá mỗi năm.

Vì vậy, chúng tôi có cả chuỗi thương hiệu danh tiếng với 150 mẫu mã, đủ để đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng. Nếu bạn muốn tận hưởng ngày cuối tuần cùng bạn bè và đang sinh sống ở Sài Gòn, bạn sẽ cần một vài mẫu du thuyền đặc thù. Nếu bạn là chủ công ty muốn mua du thuyền để cho thuê làm dịch vụ ở khách sạn hoặc khu nghỉ dưỡng ven biển, bạn sẽ cần mẫu du thuyền khác nữa. Tuỳ thuộc vào mục đích mà bạn có thể có rất nhiều sự lựa chọn khác nhau. Đôi khi, sự khác biệt giữa các mẫu là vô cùng mong manh, và bạn phải thật sự hiểu tường tận để bán đúng sản phẩm. Bạn phải hiểu về thị trường, khách hàng, về tài chính, về công nghệ… có rất nhiều kiến thức và kỹ năng cần có để thực hiện việc kinh doanh này, chứ không chỉ gói gọn trong mỗi việc bán hàng.

Đó là lý do mà cách đây 2 năm, chúng tôi đã mở ra trung tâm dịch vụ du thuyền, với đội ngũ nhân viên và dịch vụ đầy đủ. Có thể nói, đây là trung tâm dịch vụ du thuyền đầu tiên tại Việt Nam. Hơn 80% việc bảo trì du thuyền là trên mặt nước, nhưng ít nhất là từ một đến 2 lần mỗi năm, chúng ta cần đưa nó ra khỏi nước để làm sạch, kiểm tra. Chúng ta cần có đủ cơ sở vật chất để làm được điều đó một cách an toàn và đảm bảo. Và điều đặc biệt là trung tâm này phục vụ cho tất cả mọi người, không chỉ riêng khách hàng của Tam Sơn.

Là người tiên phong, cũng đồng nghĩa với việc ông đã phải tạo dựng mọi nền tảng và vượt qua mọi trở ngại ban đầu. Vậy đâu là rào cản lớn nhất mà ông đã gặp qua khi vận hành Tamson Yachting?

Một chiếc du thuyền có giá từ 15.000 đến 15 triệu USD (bao gồm thuế), và hầu hết du thuyền có tầm giá khoảng 1 triệu USD. Vì vậy, việc vận hành cả con tàu là điều rất quan trọng, nếu không, bạn sẽ gặp rắc rối lớn. Khó khăn đầu tiên mà chúng tôi gặp phải là không có bến du thuyền nào ở Việt Nam. Chúng ta không thể cứ đỗ du thuyền ở bờ sông hay biển nào đó và để nó bị hao mòn theo năm tháng được.

Khi một người đàn ông mua du thuyền (hầu hết người mua du thuyền đều là đàn ông), họ sẽ muốn chăm sóc nó như người tình vậy. Họ không thể bỏ rơi người tình của họ ở bến xe buýt và để cô ấy tự lo được. Đó chính là lý do mà ở Sài Gòn, chúng tôi có 2 bến du thuyền, một ở Vinhomes Central Park, một ở Swan Bay. Đó là thứ mà chúng tôi muốn đạt được – để bao quát mọi khía cạnh và thích ứng với tình hình tại Việt Nam. Nếu bạn làm điều này ở một quốc gia khác, mọi thứ sẽ khác. Nhưng ở đây, chúng tôi không có sự lựa chọn.

Chúng tôi đã bỏ rất nhiều tiền của và công sức để tạo nên 2 bến du thuyền này, và tất cả là để phục vụ cho khách hàng. Nhiều người mua du thuyền chỉ nhắm đến giá cả, mẫu mã và công nghệ. Tất nhiên, tất cả các yếu tố này đều vô cùng quan trọng, nhưng điều mà họ không nên bỏ qua chính là dịch vụ hậu mãi: họ cần có bến đỗ du thuyền, có đội ngũ dịch vụ luôn sẵn sàng sửa chữa mọi hỏng hóc phát sinh, và đó là cái mà Tamson Yachting mang lại.

Với bến đỗ này này, ông có ý định mở ra các dịch vụ như du thuyền cho thuê không?

Vâng, hiện tại chúng tôi đang có ý định đó. Sẽ có một vài thuyền thuộc sở hữu của chúng tôi, một vài thuyền thuộc các chủ khác là khách hàng của chúng tôi, và chúng tôi quản lý việc cho thuê giúp họ. Chúng tôi có hai chuyên gia nước ngoài trong đội ngũ của mình, hai người đàn ông Pháp đã gắn bó với nền công nghiệp này từ rất lâu, và họ đã huấn luyện đội ngũ thuyền trưởng, kỹ sư của chúng tôi được vài năm rồi.

Chúng tôi không chỉ cho thuê du thuyền lớn mà còn các mẫu nhỏ trong vòng vài tiếng, để đi từ Thanh Đa đến Đồng Nai chẳng hạn, một trải nghiệm rất thú vị. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng có kế hoạch vận hành các loại hình trò chơi dưới nước. Tại Swan Bay, chúng tôi đang lên kế hoạch tạo khu chèo thuyền kayak, trường dạy sailing, vì chúng tôi có đa dạng các mẫu sailing yacht. Swan Bay giống như một hòn đảo biệt lập, vùng nước ở đó rất yên tĩnh, không có nhiều chướng ngại như xà lan hay container, rất thuận tiện cho các kế hoạch sắp tới.

Du thuyền là một mặt hàng kinh doanh rất đặc biệt với lượng khách hàng niche có lẽ chỉ chiếm 0,1% dân số – những người có khả năng mua sắm đồ xa xỉ mà không cần quan tâm đến giá cả. Làm sao ông có thể tìm được họ và đáp ứng các yêu cầu của họ?

Chúng tôi đã ở trong ngành công nghiệp này khá lâu rồi, và chúng tôi đã có sẵn một lượng khách hàng đông đảo, có thể là từ Chopard, Bottega Veneta, Hermès hay Patek Philippe. Chúng tôi biết họ và họ cũng biết chúng tôi. Tôi tin là Tamson khá có tên tuổi trong việc quản lý khách hàng, theo cách rất chuyên nghiệp và đầy tôn trọng. Và bạn cũng sẽ ngạc nhiên khi biết rằng khách hàng của chúng tôi không quá hạn hẹp trong mức 0,1%, họ không giàu đến mức đó nhưng họ rất biết cách tận hưởng cuộc sống.

Trên thực tế, một số du thuyền có mức giá rất phải chăng, chỉ ngang một chiếc xe chứ chưa đến căn nhà nữa. Với khoảng 100.000 USD, bạn có thể mua được một chiếc Audi Q5. Cũng với số tiền đó, bạn đã có thể sở hữu được một chiếc du thuyền. Và với giá của một chiếc Q7, bạn đã có một chiếc du thuyền rất rất tuyệt. Tôi thật sự mong là sẽ có thật nhiều người sở hữu du thuyền hơn, không chỉ là những người rất giàu có, và kết quả phân tích thị trường hiện nay cũng cho ra kết quả như thế.

Kỷ nguyên toàn cầu hóa với cuộc cách mạng về truyền thông xã hội đã tạo ra rất nhiều áp lực cho các nhãn hiệu xa xỉ vốn coi trọng truyền thống. Openasia hay Tamson Yachting có đối mặt với cách thức tương tự không, và chiến lược của ông là gì?

Đương nhiên là chúng tôi phải thay đổi. Sức mạnh của Việt Nam phụ thuộc vào millennial, vào thế hệ trẻ. Độ tuổi trung bình khách hàng của chúng tôi từng là 40 hoặc trên 40, nhưng giờ đây lại là 30. Vì vậy mà một nửa chiến lược kinh doanh của chúng tôi là tập trung vào thế hệ trẻ. Họ thành công, được giáo dục tốt không chỉ về mặt học thuật mà còn là đời sống và văn hóa. Họ đi nhiều và biết nhiều. Vì thế nên chúng tôi hiện diện rất mạnh mẽ trên mạng truyền thông xã hội và các phương tiện đời sống khác, như Facebook và Instagram. Nếu chúng tôi bỏ sót họ, chúng tôi sẽ bỏ sót rất nhiều thứ.

Vậy đâu là sự khác biệt giữa hai thế hệ khách hàng của Openasia, trước đây và bây giờ?

Thế hệ trước có lẽ là thế hệ khởi nghiệp đầu tiên, những người chủ công ty vào những năm 90. Đó là những người rất khôn ngoan và chăm chỉ. Và điều mà họ làm là đầu tư vào thế hệ kế tiếp, cũng là thế hệ millennial ngày nay – đưa chúng đi du học, hoặc tìm đến các trường tốt nhất trong nước, mang đến cho chúng cơ hội giáo dục tốt nhất họ có thể. Họ làm việc chăm chỉ và tận hưởng những gì xứng đáng với công sức mà họ đã bỏ ra: xe hơi hay du thuyền đắt tiền, biệt thự sang trọng, nghỉ dưỡng xa xỉ… Đây là thế hệ đã làm việc cật lực và giờ đang tận hưởng những gì xứng đáng với họ. Và đây cũng có chính là thế hệ của tôi.

Thế hệ trẻ hơn là thế hệ nhận được nền giáo dục tốt nhất, và họ rất nhạy cảm với những giá trị như tính bền vững, rằng mọi thứ cần phải có mục đích. Chúng tôi có thể mang đến cho họ rất nhiều giá trị và chúng tôi có đủ nền tảng kinh doanh để tiếp cận được họ. Khi chúng tôi bán sản phẩm, ví dụ như du thuyền, cho thế hệ trẻ tuổi, cuộc đối thoại sẽ hoàn toàn khác biệt. Họ sẽ muốn được đích thân tận hưởng trải nghiệm đó, cũng như hiểu về nó. Họ rất tò mò và sẽ hỏi mọi câu hỏi có thể, như cách mà du thuyền được chế tạo chẳng hạn, vì vậy chúng tôi cần phải có kiến thức. Việc bán hàng cho thế hệ millennial rất khác vì họ rất tinh tế, nếu chúng tôi không đáp ứng được điều đó, mọi chuyện sẽ đi sai hướng hết.

Về bản thân tôi mà nói, tôi phải học mỗi ngày. Trong đội ngũ của chúng tôi có rất nhiều người trẻ. Việc của tôi là quản lý họ, đồng thời, tôi cũng học hỏi từ họ. Mỗi ngày, tôi lại học hỏi thêm về việc mọi thứ đang thay đổi thế nào. Cứ mỗi 6 tháng trôi qua, bạn lại trở nên lạc hậu nếu như không chịu học hỏi cái mới.

Đại dịch Covid-19 bùng nổ đã khiến giới kinh doanh xa xỉ gặp rất nhiều khó khăn, khi các cửa hàng bị buộc phải đóng cửa và các sự kiện bị hoãn lại. Việc kinh doanh của ông có bị ảnh hưởng không và ông đã làm gì để vượt qua sự cố lần này?

Ngành kinh doanh xa xỉ nói chung và du thuyền nói riêng khá khác nhau. Với kinh doanh xa xỉ, chúng tôi cần phải đóng cửa hàng, nên việc kinh doanh gần như là đình trệ, tuy nhiên mọi thứ giờ đây đã trở lại. Còn du thuyền là thứ gì đó dài hạn hơn, vì khi mua du thuyền, bạn không phải vào cửa hàng chọn một chiếc và đi ra. Thế nên nó không bị ảnh hưởng quá nhiều.

Đúng là các sự kiện du thuyền trên thế giới đều đã bị huỷ vì Covid-19, nhưng điều khả quan là chúng tôi vẫn có nhiều du thuyền sẵn để trưng bày, hay có thể nói là một “mini yacht show” ở đây, mỗi ngày. Bạn biết không, có rất nhiều khách hàng của chúng tôi đã đến đây, bước chân lên từng chiếc du thuyền và họ cảm thấy rất hài lòng khi chúng tôi sở hữu danh mục đa dạng các loại du thuyền sẵn có để lựa chọn.

Thứ hai, những người có đủ khả năng mua du thuyền cũng là những người có khả năng quản lý rất tốt dòng tiền của họ. Việt Nam còn là nước gần như đạt được “cúp thế giới” trong việc chống lại Covid-19 – không có ca tử vong (tính đến thời điểm thực hiện bài viết – PV), mọi việc đều được kiểm soát từ rất sớm, và điều đó thật sự rất tuyệt vời. Chúng ta được hưởng lợi từ điều đó rất nhiều, vì sau lần này, chúng ta có thể nhận được nhiều đầu tư hơn, thế giới đang hướng mắt về Việt Nam nhiều hơn bao giờ hết. Chúng ta đã cho thế giới thấy được tính bền vững, sự minh bạch, và khả năng lãnh đạo tốt. Đó là điều rất tốt để dấy lên sự lạc quan trong thị trường.

Chủ trương gián cách xã hội đã khiến nhiều sự kiện du thuyền phải bị hủy bỏ hay chuyển  sang hình thức trực tuyến. Theo ông, liệu đây có phải là tương lai của triển lãm du thuyền?

Tôi hy vọng là không. Những triển lãm trực tuyến trong thời kỳ Covid-19 là điều rất tuyệt vời, rất linh động, nhưng cái chúng ta cần nhiều hơn chính là trải nghiêm. Chúng ta cần được nhìn ngắm, sờ chạm, tận hưởng, cùng với những người bạn của chúng ta. Tôi phải nói một điều rằng thật khó để mua một chiếc du thuyền nào đó mà chưa bước chân lên nó. Bạn mua xe hơi, bạn có thể không cần lái thử, nhưng với du thuyền thì khác. Đó là thứ mà bạn cần được thử trước khi mua. Show trực tuyến có thể là một phần của toàn bộ tiến trình, nhưng chỉ là một phần thôi, chứ không phải tất cả.

Tôi không phủ nhận là sự kiện trực tuyến có rất nhiều ưu điểm, như tiết kiệm chi phí, không đòi hỏi di chuyển, và khả năng tiếp cận với lượng lớn khách hàng, nhưng nó thiếu đi điều quan trọng nhất – trải nghiệm. Có một ví dụ khá hay mà tôi có thể viện dẫn ra ở đây. Tại Barcelona, họ vẫn làm show du thuyền trực tuyến, và những ai thật sự có nhu cầu có thể bay đến một địa điểm khác, trong một sự kiện tạm thời để trải nghiệm du thuyền. Vấn đề thường gặp đối với các triển lãm du thuyền chính là các tàu không thể ra khơi vì khu vực quá đông đúc. Nhưng triển lãm tạm thời này ở Barcelona lại cho phép mọi người được tận hưởng điều đó. Tôi nghĩ, đây là cách ứng phó với tình hình rất hay.

Một vài nhân vật trong ngành hàng xa xỉ đã nhận định rằng sau Covid-19, thế giới xa xỉ sẽ không còn như trước. Ông có nghĩ như vậy không?

Tôi không nghĩ là hai thế giới trước và sau Covid-19 sẽ quá khác biệt. Covid-19 chỉ thúc đẩy thêm những xu hướng sẵn có trong thế giới xa xỉ, và chắc chắn là nó sẽ làm tăng nhận thức của mọi người. Nhưng nhìn chung, mọi chuyện sẽ không quá khác biệt.

Cảm ơn ông vì những chia sẻ rất thú vị!

Bài: Hải Yến | Ảnh: RabHuu