Bạn đang có nhiều chai Meursault, nhưng bạn sẽ cất nó ở đâu – có thể đằng sau những chiếc thùng Brunello dưới cầu thang? Có lẽ đã đến lúc tổ chức và sắp xếp lại hầm rượu của bạn. Dưới đây là lời khuyên đến từ các chuyên gia.

Hãy cẩn thận, đừng lạc lối 

Những người vừa bắt đầu chơi và sưu tầm rượu luôn cần ý kiến của những chuyên gia đồng thời là những nhà sưu tầm rượu lão luyện. Những kinh nghiệm thú vị nhưng hoàn toàn không làm họ lạc lối.

Những kinh nghiệm thú vị nhưng hoàn toàn không làm họ lạc lối.

Một người bạn từng kể với tôi rằng có một người đàn ông sở hữu 40.000 chai rượu trong hầm, nhưng lại không uống bất cứ thứ gì trong hơn 20 năm qua. Bộ sưu tập rõ ràng đã rất ảnh hưởng đến cuộc sống của ông. Ông từng có một giai thoại nổi tiếng là mua một chai Quinta do Noval’s Nacional 1963 với giá 10.000 franc (khoảng 1.000 bảng ngày nay) vào thời điểm chỉ kiếm được 5.000 franc mỗi năm. Khá điên rồ, nhưng tất nhiên là giờ đây, ông có thể tự hào cho quyết định ngày đó, khi sở hữu chai rượu quý giá và được nhiều người khao khát. Nhưng ông cũng sẽ không bán nó, mà thay vào đó hy vọng đến một ngày tặng lại toàn bộ bộ sưu tập của mình cho nước Pháp.

“Cuộc đời tôi cũng từng gặp một người đàn ông khác lưu trữ 3.500 chai.” Thú vị hơn, ông nhẩm tính nếu mình không bao giờ mua thêm một chai nữa, số này đủ dùng đến khi ông 85 tuổi. “Tôi không ngại chết với một tầng hầm đầy rượu,” ông đùa.

Tôi không ngại chết với một hầm đầy rượu.

Hai nhà sưu tập với các hầm rượu khác nhau; một người không bao giờ có kế hoạch mở một chai khác, người còn lại có ý định thưởng thức đều đặn hết mức có thể. T nhưng vấn đề là có thể khó đưa ra lời khuyên cho cách mọi người nên quản lý hầm rượu của họ, bởi vì không có khái niệm  “một nhà sưu tập điển hình”.

Những lời khuyên đầu tiên từ các chuyên gia

Một chuyên gia hầm rượu tại Bottle Consulting, San Francisco, ước tính rằng có hàng ngàn nhà sưu tầm nghiêm túc ở Anh, và đâu trên khoảng 1 triệu trên toàn thế giới. Hệ thống phần mềm quản lý CellarTracker có 345.000 người đăng ký chủ yếu ở Mỹ, cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về việc thị trường rộng lớn như thế nào trên toàn cầu. Một số sẽ có hầm chứa truyền thống, một số khác có thể có các chai dưới cầu thang, số khác sẽ sử dụng các thiết bị lưu trữ chuyên nghiệp như Octavian hoặc Crown Cellars trong khi những người khác – như tác giả bộ manga Drops of God – Yuko và Shin Kibayashi – thậm chí có thể đã mua một căn hộ riêng biệt để lưu trữ bộ sưu tập của họ.

Nếu có một điểm chung, đó chắc chắn sẽ là cảm giác gắn kết mà họ có với bộ sưu tập rượu của mình. Hầu hết họ không sưu tập để kiếm lời. Điển hình hơn nhiều là những người yêu thích rượu đã mua vì niềm vui sở hữu những chai rược cụ thể của các nhà sản xuất mà họ yêu thích. Nhưng cho dù có bao nhiêu chai, hoặc bao nhiêu giá trị ở chúng, đến một lúc nào đó, mọi nhà sưu tập rượu đều phải suy nghĩ đến việc “khui chai”.

1. Khi lên kế hoạch cho một hầm rượu điển hình, hãy khởi đầu bằng việc nghĩ đến 10 năm tới. Chúng ta cần biết rằng chúng ta chỉ có thể uống những gì trong hầm, vì vậy nếu dự trữ quá nhiều Bordeaux và phải uống nó, chúng ta sẽ không uống được các loại rượu vang đỏ khác, ta cần cả một hầm rượu vì là thế.

2. Bạn nên tự tay sắp xếp bộ sưu tập của mình, còn không thì nó có thể trở nên không thể quản lý nổi. Thông thường, người ta sẽ từ từ mua rượu khi đủ thu nhập, rồi suy nghĩ chiến lược hơn một chút, đòi hỏi nhiều hơn một chút. Ban đầu, họ sẽ giữ tất cả các chai rượu không quá đặc biệt ở nhà, dưới hầm cầu thang. Nhưng việc sử dụng các dịch vụ lưu trữ bên ngoài cũng là một ý hay.

3. Nhiều người sẽ sở hữu nhiều chai rượu vang khác nhau, cất giữ ở những nơi khác nhau và rồi cảm thấy khó theo dõi. Việc tạo ra một hầm rượu ở nhà sẽ dễ quản lý hơn. Đây là câu chuyện khá điển hình – khoảnh khắc nhận ra rằng hầm rượu có nhiều chức năng hơn chỉ là việc trưng bày bắt mắt, nhất là khi bạn mua nhiều hơn những gì bạn có thể uống trong một tuần, một tháng hoặc một năm.

Vậy, cách nào là tốt nhất để đảm bảo hầm rượu của chúng ta vẫn gọn đẹp sau nhiều năm?

Mua đủ và đúng các loại rượu

Theo các chuyên gia, hãy mua từ ba đến sáu chai của bất cứ thương hiệu nào đáng tin cậy. Hãy mua khi chúng còn nổi tiếng trước khi nó biết mất, sau đó chờ từ hai đến năm năm tùy thuộc vào rượu và mua một loại khác, sau đó chờ đợi một lần nữa và nếm nó khi nó đã già. Bằng cách này, người đam mê có thể thực sự đánh giá cao một loại rượu trong suốt quá trình phát triển của nó và hiểu được các sắc thái của sự “già” đi trong rượu.

Nhưng điều đó không áp dụng cho tất cả các loại rượu vang, và đặc biệt là không khuyến khích nếu bạn không có hầm rượu ở nhà. Có một vấn đề với việc mua rượu sớm là chúng quá rẻ, nó sẽ không có giá trị nếu sau đó bạn lưu trữ ở bên ngoài. Vào thời điểm nó sẵn sàng được uống trong khoảng bảy năm sau, phí lưu trữ lúc này ngang với mọi khoản tiết kiệm chi phí.

Luôn chú ý quản lý lượng rượu trong kho

Các nhà sưu tập rượu vang thường không chặt chẽ khi quản lý rượu như cách mà họ có thể làm đối với các khoản đầu tư khác, vì vậy họ có xu hướng dễ dãi về những gì họ có, thay vì tìm cách quản lý chặt chẽ trong hiện tại. Một hầm rượu không thể quản lý được là khi bạn không biết những gì trong đó, thường là do các hộp hoặc giá đỡ được chất đống và che khuất những thứ ở phía sau. Đến lúc rượu vang đạt đến độ “chín” để thưởng thức, bạn cần thực sự tổ chức lại hầm rượu của mình.

Bạn cần thăm hầm rượu của bạn ít nhất mỗi năm, hoặc hai lần một năm. Nếu có những chai có nguy cơ hết hạn, hãy uống chúng, tặng chúng hoặc tổ chức một bữa tiệc. Giữ các chai rượu thông qua hệ thống dịch vụ như VinCellar, Tagawine hoặc CellarTracker cũng giúp mọi việc trở nên dễ dàng hơn.

Đừng mua quá nhiều một loại rượu cổ điển nào đó

Mua quá nhiều một vị rượu cụ thể hoặc cổ điển luôn là một vấn đề. Việci sưu tập rượu có sự phát triển khá tuyến tính là bắt đầu từ các loại rượu vang dễ tìm hơn, sau đó hướng tới sự tinh tế và chất lượng. Nếu một người thu thập đủ lâu, họ sẽ kết thúc với những cái tên lừng danh của Đức như Burgundy và Rieslings. Chính vì thế, trong vài năm đầu, bạn cần mua có chừng mực, sau đó kinh nghiệm và khả năng thưởng thức của bạn cũng sẽ phát triển theo.

Ở một thái cực khác, những nhà sưu tập rất am hiểu có thể phát cuồng cho một loại rượu cổ điển cụ thể. Năm 2009 là khoảnh khắc tuyệt vời ở nhiều vùng của Pháp, khi một người 65 tuổi thu mua đến 4.000 chai Burgundy đỏ. Đây quả là con số khổng lồ, và dù bạn có uống mỗi chai trong một ngày đi nữa, bạn cũng cần gần 11 năm để xử lý hết số này.

Đừng quá tin vào lời quảng cáo

Một cách khác để tránh có một hầm rượu không cân bằng là hãy nhớ rằng bạn là người nắm giữ hóa đơn, vì vậy đừng nghĩ đến việc mua các loại rượu không cần thiết. Nếu một người bán nói rằng để có được những gì bạn muốn, bạn cũng phải mua các loại rượu khác, hãy bỏ đi và tìm người khác hoặc thuê ai đó giúp bạn có được bộ sưu tập mà bạn muốn.

Sử dụng các mẹo đơn giản

Có một quy tắc rất đơn giản dành cho nhà sưu tầm rượu bất kể tuổi tác: phải có đầu óc tổ chức. Bạn có thể phân loại rượu vang theo giống nho hoặc theo vùng, và lưu trữ theo thứ tự tương ứng. Một cách khác khá hay là sắp xếp các loại rượu vang theo tuổi từ lâu đời nhất (gần mặt đất nhất) đến mới nhất (gần trần nhà nhất), vì lý do đơn giản là sàn phòng thường lạnh hơn vài độ, và điều đó có thể tạo ra sự khác biệt cho các loại rượu vang rất cũ.

Đừng chỉ mua khi rượu vừa được xuất xưởng 

Ngày càng rõ ràng rằng thời điểm vừa xuất xưởng không nhất thiết là thời điểm tốt nhất để mua rượu vang: nếu bạn mua rượu vào năm 2010, chai rượu đó rất có thể đã bị giảm giá trị. Hơn nữa, các chiến dịch quảng cáo khiến bạn dễ dàng bị cuốn vào nỗi phấn khích và mua nhiều loại rượu hơn bạn thực sự cần.

Rất nhiều nhà sưu tập thông minh đang bắt đầu tìm đến Argentina, Tây Ban Nha, California, Sicily và những nơi ít nổi tiếng khác để thưởng thức rượu vang chất lượng cao được sản xuất lâu đời. Tại sao bạn không chi tiền để thử trải nghiệm?

Chỉ có hai lý do để mua rượu trước khi bạn muốn uống. Đầu tiên là nó thực sự khan hiếm và sẽ khó có thể mua sau này, chẳng hạn như Burgundies hoặc Barolos hàng đầu. Tất nhiên, sẽ rất thú vị nếu bạn giữ được chai và thưởng thức chúng trong khoảng thời gian dài. Lý do thứ hai là nguồn cung rượu rất phong phú, và việc mua sớm thực sự sẽ rẻ hơn, giúp bạn hưởng lợi từ các giá trị gia tăng theo thời gian.

Trừ khi bạn có thể chắc chắn về chất lượng và giá trị của một chai rượu nào đó, thì mới nghĩ đến việc mua khi nó vừa được đóng chai.

Biết khi nào nên uống, nhưng đừng lo lắng quá nhiều

Có vẻ hơi kỳ quặc nếu nghĩ về việc uống rượu theo độ tuổi. Điều cần tránh trong khi sưu tầm rượu là đột nhiên tất cả lượng rượu vang ở góc nào đó cần được uống trước khi hết hạn. Và đó là vấn đề về độ tuổi của rượu, không phải của người sưu tầm.

Bắt đầu một hầm rượu

Khởi đầu một hầm rượu nên có sự cân bằng giữa các loại rượu vang tốt cho cả việc uống và cất giữ, lý tưởng là từ ít nhất bốn hoặc năm vùng khác nhau, và bao gồm cả các loại đỏ / trắng / rosé / sparkling / ngọt / tăng độ, theo sở thích cá nhân. Chìa khóa quan trọng nhất trong việc lưu trữ là hằng số nhiệt độ. Nó phải ở đâu đó trong khoảng từ 10°C đến 15°C – bạn càng dự định giữ rượu lâu hơn, càng nên đi đến mức thấp hơn của thang đo đó, nhưng không cần đi quá thấp.

Hãy bắt đầu bằng cách ghi lại chai trên các trang web trực tuyến. Các hệ thống tốt cho phép bạn ghi lại chi tiết hoặc thông tin chung như bạn muốn – điểm của nhà phê bình, chi tiết mua hàng, ngày uống, không gian cho ghi chú của riêng bạn, vị trí cất giữ và tìm kiếm bằng cách quét nhãn.

Để bắt đầu một hầm rượu hợp lý, hãy suy nghĩ cho 5 năm tới. Giả sử bạn sẽ mở năm chai một tuần (250 chai mỗi năm). Thêm 50 cho các lựa chọn khác, chúng ta sẽ có khoảng 300 chai mỗi năm. Vậy bước khởi đầu hầm rượu là khoảng 1.500 chai hoặc nhiều hơn, trước khi tiến tới thử nghiệm số lượng lớn hơn.

Bốn độ tuổi của các nhà sưu tập rượu

35 tuổi: Hầm rượu đầu tiên của bạn có lẽ là nơi bạn sẽ mắc nhiều lỗi nhất – nhưng bản chất của những sai lầm đó sẽ hoàn toàn thuộc về cá nhân. Hầm thường bị ảnh hưởng bởi xu hướng thị trường, vì vậy trong những năm 1990, chúng có khả năng chứa đầy nhãn hiệu sùng bái Úc và Napa. Hầm rượu ngày nay có thể chứa nhiều rượu tự nhiên, mặc dù vậy bạn có thể muốn theo dõi chặt chẽ ngày uống của các nhà phê bình.

Hầm đầu tiên thời nay cũng rất khác so với cách đây 10 hoặc 20 năm. Các chai Bordeaux, Burgundy, Napa, Rhône, Tuscany, Piedmont đắt đỏ và các loại rượu vang hảo hạng cho thấy nhà sưu tập trẻ hiện đang thử nghiệm những loại mà trước đây họ có thể không xem xét. Lời khuyên chung của chuyên gia chính là hãy xem xét tìm nguồn cung ứng khoảng 1.500 chai, điều này sẽ mang lại đủ chất lượng cho bộ sưu tập ban đầu của bạn.

45 tuổi: Nhà sưu tập bắt đầu có nhiều thu nhập khả dụng hơn. Đây là những trường hợp kinh điển ‘mua hai chai – một để uống và một để bán’ và hầm của bạn có thể chứa gần 3.000 chai, đủ uống cho cả 10 năm. Nhưng thực tế, việc mua với mục đích bán không bao giờ là ý tưởng an toàn. Rượu dễ hỏng và cũng dễ bị mất mát chỉ với một thảm họa tự nhiên hoặc tai nạn. Cách cận tốt nhất là mua những gì bạn định uống, và nếu thị hiếu của bạn thay đổi mới xem đến việc bán một số chai không còn phù hợp nữa.

55 tuổi: Hương vị có thể đang phát triển theo hướng tinh tế hơn vào thời điểm này, và Burgundy trở nên quan trọng hơn. Đây cũng là thời gian kinh điển để mở thùng rượu đã được mua từ những thập kỷ trước, có lẽ để kỷ niệm các sự kiện lớn trong cuộc đời. Bây giờ cũng là lúc để định hình lại hầm rượu của bạn, kiểm tra xem nó đang phát triển theo từng bước thay đổi thị hiếu của bạn như thế nào.

Các con số sẽ phụ thuộc vào cách tiếp cận của bạn – nếu bạn nghĩ đến tương lai 10 năm, con số đó là khoảng 3.000 chai, còn trong 20 năm, con số sẽ nằm ở khoảng 6.000.

Hãy nhớ rằng nếu lúc này, hầm rượu của bạn đã đạt tới 9.000 chai (điều hoàn toàn có thể xảy ra trong những năm đầu tiên của các nhà sưu tập điển hình), bạn có thể đã chuẩn bị cho 30 năm tới. Thật không phải khi bạn muốn áp đặt thói quen uống rượu của mình trong trong tương lai lâu dài đến thế.

65 tuổi: Đây là thời kỳ hoàng kim để thưởng thức hết các loại trong hầm, đảm bảo rằng bạn có các loại rượu mà bạn muốn và bán đi những thứ bạn không muốn. Bạn vẫn có thể cất trữ cho tương lai từ 10 đến 20 năm tới (khoảng 3.000 đến 6.000 chai), nhưng vẻ đẹp hầm rượu của bạn bây giờ nên chuyển sang việc thưởng thức, chứ không phải sắp đặt qua nhiều cho tương lai.

Chuyển ngữ: Vincent Pham | Decanter